epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
525 1557 IUN. • 526<br />
ribus ac professoribus, praeceptoribus ao fratribus<br />
suis colendissimis.<br />
Tiguri.<br />
S. P. Ut rerum hie nostrarum cognitionem<br />
ali<strong>quam</strong> h<strong>ab</strong>eatis, viri clarissimi, sciatis nos 23 superioris<br />
Februarii die Oracovia Vilnam, quae est<br />
metropolis magnae Lituaniae, <strong>ad</strong> regem profeotos<br />
esse, quo 17. Martii incolumes Dei gratia pervenimus.<br />
*) Biduo vero post accessimus regem, qui<br />
illustrem virum D. Ioannem a Lasco amantissime,<br />
non sine multorum <strong>ad</strong>miratione, data etiam utrique<br />
nostrum dextra, excepit, <strong>eum</strong>que dicentem ipsique<br />
regni ipsius felicitatem ac is<strong>tam</strong> evangelicae doctrinae<br />
lucem sub eius gubernatione gratulantem, et<br />
reditus sui in patriam occasionem, vocationemque<br />
suam indissimulanter exponentem attente et plane<br />
bénévole audivit, et suo ipsius mox ore respondit<br />
ipsius reditum sibi esse gratissimum. Vice-oancellariu8<br />
vero, hoino ecclesiasticus, co<strong>ad</strong>iutor archiepiscopi<br />
G-nesnensis, ut suae in papain fidei et observantiae<br />
satisfaceret, 22 post die regio nomine rege<br />
praesente inter alia respondit: regem nullam aliam<br />
lucem evangelii agnoscere <strong>quam</strong> agnovissent maiores<br />
eius, eamque doctrinam esBe l-ec<strong>tam</strong>, ipsiusque<br />
maiestatem exemplo maiorum in ea perstare velle:<br />
<strong>ad</strong> haec solius regis esse vocare quospiam <strong>ad</strong> reformandas.<br />
hie ecclesias, ac proinde non vocandum<br />
fuisse ipsum a nobilitate polonica. Bex vero jam<br />
antea indicaverat D. a Lasco, vice-cancellarium<br />
parare responsum <strong>ad</strong> illam eius salutationem, <strong>ad</strong>monens<br />
<strong>eum</strong> ut <strong>quam</strong> brevissime responderet, ne<br />
ille novam replicandi telam ipsius maiestatis nomine<br />
ordiretur: ex mutuis enim disceptationibus nihil<br />
utilitatis progressui religionis accessurum esse. Si<br />
quid D. a Lasco ipsi vellet, hoc clam semotis arbitras<br />
ageret : se enim ipsi privatum secum colloquium<br />
concessurum esse, in quo libère de quibusvis agere<br />
queat. — — — — — — — —<br />
Biduo post <strong>ad</strong>misit rex D. a Lasco <strong>ad</strong> privatum<br />
colloquium. In quo hie <strong>ad</strong>monuit regem peccati<br />
sui, eius nimirum <strong>ab</strong>negationis Christi <strong>quam</strong> biduo<br />
ante fecerat, et aliarum quarundam gravium rerum,<br />
tr<strong>ad</strong>ens ei scriptum quoddam quod Vilnae recens<br />
conscripserat : de officio regis in tollenda idolomania<br />
et promovenda vera religione. Rex aequanimiter<br />
tulit eius <strong>ad</strong>monitionem : se tarnen non potuisse<br />
nunc aliud praestare, in tanta praesertim <strong>ad</strong>versariorum<br />
importunitate : caeterum <strong>ab</strong>soluto bello Livonico<br />
2 ) se seriae reformationi ecclesiarum incubiturum<br />
esse, quem<strong>ad</strong>modum postremis regni comitiis<br />
se facturum promisit. Et agnovit D. a Lasco non<br />
tantum pro subdito verum etiam pro servitore suo,<br />
nempe secretario, eoque loco quo fuerat olim apud<br />
divum Sigismundum regiae maiestatis parentem, et<br />
promisit se ipsum defensurum esse <strong>ad</strong>versum omnes<br />
ipsius <strong>cal</strong>umniosos <strong>ad</strong>versaries, permisitque ei ut et<br />
domi suae nobilium virorum ministrorumque conventus<br />
h<strong>ab</strong>eat et ipse quoque in aliis aedibus conveniat<br />
cum fratribus quoties videbitur.<br />
Palatinus quoque Vilnensis, 8 ) princeps clementissimus<br />
variisque naturae spiritusque dotibus ornatus,<br />
qui luculentissimam anno superiore fidei suae<br />
publico scripto edidit confessionem, nos domi suae<br />
per mensem integrum tractavit multo humamssime,<br />
dominoque a Lasco hones<strong>tam</strong> pensionem annuam<br />
assignavit, ac filiae ipsius maiori natu, ipsi nondum<br />
visae, <strong>quam</strong> sibi in familiam dari postulavit, mille<br />
florenos polonicos in dotem promisit, eique maritum<br />
ex sua ipsius cognatione spopondit, multisque praeterea<br />
muneribus ipsum, ac etiam mequibusdam honoravit.<br />
Qui princeps quum sit vestri istic multo<br />
studiosissimus, consulto mihi videmini facturi si ei<br />
librum aliquem inscribatis <strong>ad</strong> excitandum eius animum<br />
in causa religionis. Scitis enim ipsi eiusmodi<br />
principes, praesertim viros qui ita varie intricantur,<br />
stimulis et <strong>cal</strong>caribus quibusdam egere, ut alacrius<br />
currant in instituto itinere. Ille autem latine novit,<br />
tantaeque est autoritatis prae caeteris in Lituania<br />
ut quidam aiant <strong>eum</strong> vidisse omnia in Lituania qui<br />
ipsum viderit. Neque est quis<strong>quam</strong> apud regem<br />
ipsum qui maiore autoritate sit praeditus. Quare<br />
multum fuerit tantum virum ecclesiae Christi Domini<br />
magis magisque confirmasse. —<br />
Reliqua ex D. Lismannino, patre ac fratre nostro<br />
honorando, facile cognoscetis: cuius fata sic ferunt<br />
ut ali<strong>quam</strong>diu <strong>ad</strong>huc peregrinari <strong>ab</strong> hoc regno, quod<br />
ei veluti patria iam fuit, cogatur : 4 ) nulla sane culpa<br />
sua, quum et de rege ipso et regno hoc <strong>quam</strong><br />
optime sit meritus, sed Batanae et <strong>ad</strong>versariorum<br />
Christi nimia r<strong>ab</strong>ie, <strong>quam</strong> rex omni ex parte (quae<br />
ipsius est infirmitas) sustinere nequit. Ipse interim<br />
summam erga D. Lismanmnum, quern interea <strong>ad</strong><br />
vestram ecclesiam prae omnibus totius Germaniae<br />
ecclesiis cupit divertere, semper declaravit ac etiamnum<br />
déclarât benëvolentiam. Et quandoquidem diligentibus<br />
D<strong>eum</strong> omnia cooperantur in bonum, persuasus<br />
sum, hoc ipsum exsilium, nobis hie alioqui<br />
permolestum, ei et aedificationi et cqnsolationi futurum<br />
esse. Suavis ille convictus inter primarios<br />
fratres sanotissimosque eruditissimorum virorum<br />
3) Nicolaus B<strong>ad</strong>zivil.<br />
2652.1) Krasinsky ed. germ. p. 107 hoc iter omnino -non 4) Iam supra dictum est <strong>eum</strong> per aliquod tempus apud<br />
susceptum esse affirmât, scü. fontium purum curiosus. Etiam aliquem nobilem delituisse usque dum Regis <strong>ab</strong> episcopis<br />
Lubien. p. 93 et Salig II. 6<strong>10.</strong> 614 ex hoc epistoïa supplendi. contra <strong>eum</strong> excitatus animus procerum evangelio faventium<br />
2) N. 2599.<br />
preeibus placatus fuerit.