epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
677 155,7 OOTOB. * 678<br />
quae tarnen vestra est moderatio et humanitas, si<br />
vobis ingenue ostendimus quid conseamus factu optimum,<br />
aequi bonique, ut speramus, oonsuletis hanc<br />
nostram fiduciam. Quando pro vestra prudentia<br />
exitiale fore malum perspicitis, si in contentionem<br />
erumpat dissensio, non estis prolixius monendi, ut<br />
sibi quisque temperet. , Yerum simul <strong>ad</strong>hibenda<br />
est diversa cautio, ne, si gratificandi causa ambiguum<br />
nescio quid et perplexuin receperitis, hinc<br />
inde ex caeois vel obscuris simultatibus deinde emergat<br />
deterius cer<strong>tam</strong>en. Quid autem obstat quominus<br />
in consensionem piam sanc<strong>tam</strong> ac dilucidam<br />
ooalescatis simul omnes? Neque enim hoc modo<br />
viol<strong>ab</strong>itur confessio Augustana: et Valdenses, si<br />
recte sentiunt, commode nulla sua iactura diluent<br />
offensionem, quae ex brevibus et obscuris eorum<br />
verbis alioqui concipi posset: quae opportunitas merito<br />
illis est optanda.<br />
Primo itaque ubi clare fuerit exposita mysterii<br />
vis et efficacia, luculenta etiam définitio tr<strong>ad</strong>ita<br />
fuerit de vera carnis et sanguinis participatione,<br />
qua constet Christum non ludere inanibus figuris,<br />
nee quid<strong>quam</strong> fallaciter promittere, sed praestare re<br />
ipsa quod per externa symbola testatur, saltern <strong>ad</strong>denda<br />
esset exceptio : quod caro Christi nobis datur<br />
in eibum et sanguis in potum, arcana et incomprehensibili<br />
spiritus sancti virtute hoc fieri, nee ideo<br />
fingendam esse immensitatem, quae palam naturae<br />
humanae répugnât. Nos certe libenter recipimus,<br />
panem et vinum non modo esse symbola vel arrhas,<br />
sed certa testimonia quibus coniuncta est earum<br />
8 ) rerum exhibitio: ita fatemur panem esse<br />
corpus Christi, et vinum sanguinem, quia haec symbola<br />
nobis porrigendo Christus vere animas nostras<br />
carne sua sanguineque pascit. Libenter etiam ferimus,<br />
dum spirituafis vocatur haec communicatio,<br />
interpretationem <strong>ad</strong>iungi: hac voce non debere intelligi<br />
imaginàrium nescio quid, ac si cogitatione<br />
tahtum essemus Christi participes: sed potius intelligi<br />
coelestem virtutem, quae crassa terrehae praesentiae<br />
figmenta excludat, nihil àutem minuat de<br />
ipsa veritate. Sed ubi clare expositum fuerit, per<br />
symbola panis et vini proponi nobis et re vera offerri<br />
Christi carnem et sanguinem in spirituale alimentum,<br />
<strong>ab</strong>surdis deliriis, quibus fascinata est maior<br />
pars mundi, obviam ire expedit atque <strong>ad</strong>eo necesse<br />
est. Itaque ne fingatur immensum esse Christi<br />
corpus, et esse ubique, quasi naturam exuisset, explicandus<br />
est communicationis modus. Quod scilicet<br />
Christus secundum corpus suum in coelo manens,<br />
<strong>ad</strong>mir<strong>ab</strong>ili spiritus sui virtùte <strong>ad</strong> nos descendit,<br />
et simul nos <strong>ad</strong> se sursum attollit. Nam hoc<br />
8) sic codex. Alterum exemplar praebet: verarum, mendose.<br />
Édd. vera.<br />
nodo expedite, simul carnalis et superstitiosa <strong>ad</strong>oratio<br />
solvetur. Porro nisi unum ex praecipuis fidei<br />
nostrae articulis sponte nobis perire volumus, retinenda<br />
est humanae naturae in Christo Veritas..<br />
Nisi enim illud fixum maneat, resurrexisse Christum<br />
ut nos sibi conformet, ubi erit spes resurrectionis?<br />
Et quod praeposteri quidam homines terrena<br />
signa cum substantia vel re spirituali confundunt,<br />
non omittenda esset distinotio, sine qua ex<br />
singulis sacramentis totidem idola sibi f<strong>ab</strong>ricat mundus.<br />
Quam vis ergo panis non figurativum modo<br />
(ut loquuntur) sed exhibitivum quoque signum sit,<br />
sciendum tarnen metonymice vocari corpus secundum<br />
communem analogiam,, quae in scripturis sacris<br />
passim occurrit inter signa et res signatas. Atque<br />
haec moderatio indigne hac <strong>cal</strong>umnia gravatur, ac<br />
si fidei iügum excutiat ex hominum cordibus, vel<br />
extran<strong>eum</strong> aliquod" glossemà assuat Christi verbis:<br />
quoniam non alio documente probari certius potest<br />
fidei obsequium: quando in toto coelestis doctrinae<br />
tenore harmonia quaeritur, quae omnem repugnantiae<br />
speciem discutiat. Nec minus futilis est obiectio,<br />
dum falsis commentis occurritur (quale illud<br />
est de immenso Christi corpore) rationem humanam<br />
praeferriDei verbo: quia neque ihgenii nostricaptu<br />
metimur mysteriüm hoc incomprehensibile, neque<br />
quaestionem movemus de potentia Dei, neque vocamus<br />
in dubium Christi promisSiones, nec repudiamus<br />
quod a sensu carnis nostrae <strong>ab</strong>horret : sed<br />
huius mysterii intelligentiam ex communi scripturae<br />
usu petimus. Quia etiam altera quaestio hodie<br />
agitatur, an promiscue inoreduli cum fidelibus percipiant<br />
Christi corgus et sanguinem, utilis esset expositio,<br />
offerri communiter omnibus: et <strong>quam</strong>vis<br />
oblata gratia non omnes fruantur, nihil tarnen de<br />
sacramenti efficacia decedere et Christum nihilominus<br />
manere veracem: sed <strong>quam</strong>vis ex parte ipsius,<br />
panis sit omnibus corpus Christi, non omnes tarnen<br />
tarn praeclari doni capaces esse.<br />
Nec vero excidit, quod paulo ante praefati sumus,<br />
nostrum non esse formulam vobis dictare, quae<br />
vos obstringat: sicut tarnen visa est utilis haec <strong>ad</strong>monitio,<br />
ita vobis gra<strong>tam</strong> fore speravimus. Si qua,<br />
alia in re nostram erga vos .benevolenfciam licebit<br />
testari, officia nostra vobis semper parata fore promittimus.<br />
Valete, clarissimi domini et generosissimi<br />
viri fratresque plurimum observandi. Dominus vos<br />
regere pergat prudentiae spiritu et invicta virtute<br />
sustinerè, donisque suis vos in dies locupletet, quo<br />
regnum filii eius apud vos magis ac magis propagetur.<br />
Genevae, 9. Calendas Novemb. 1557.<br />
Olarissimus 9 ) senatus noster mandavit suo no-<br />
9) Haec non Uguntur in edd. a quibus etiam subscriptiones<br />
<strong>ab</strong>sunt.<br />
43«
Change language