epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
91 EPISTOLAE 2422-2423 92<br />
nos editus fuit, id quoque non arbitramur ita <strong>ad</strong><br />
nos pertinere, ut eius ratio nobis reddenda sit:<br />
quum in officinis nostrorum typographorum neque<br />
iubendi neque vetandi potestatem 4 ) ullam h<strong>ab</strong>eamus<br />
: nee etiam novum sit in nostra urbe Hamburgensium<br />
et aliorum Saxoniae theologorum scripta<br />
typis 5 ) excudi. Oaeterum doctrinam sacramentorum,<br />
<strong>quam</strong> in isto libello Ioachimus profitetur, a<br />
nobis non improbari libenter fatemur. 6 ) Idque hoc<br />
"nomine, quod earn consentire iudicamus cum doctrina<br />
quae in Augustana nostra Oonfessione oomprehensa<br />
est, quaeque deinceps repetita est in Concordia<br />
ante aliquot annos inter _D. Lutherum et<br />
Bucerum, aliosque complures Vitebergae confirmata :<br />
et rursum in Concordia, 7 ) paulo post a D. Bucero<br />
hie inter ecclesiae nostrae ministros instituta. 8 )<br />
Earn namque doctrinam quum veram esse, et cum<br />
vero intellectu sacrae scripturae congruere sentiamus:<br />
in nostris quoque ecclesiis hactenus docuimus,<br />
et posthac docendam nobis arbitramur post<strong>quam</strong> et<br />
magistrates 9 ) autoritate eidem sumus <strong>ad</strong>stricti. Interim<br />
non ita sumus cptXovuxoi,, ut hanc doctrinam<br />
retineri docerique non posse putemus, nisi ambitiosa<br />
conteudendi cupiditate et libidine vexandi alios.<br />
Imo omnem disceptandi rixandique occasionem hactenus<br />
summo studio vitavimus, et quidem cum iniuria<br />
nostra: neque quid<strong>quam</strong> magis deploramus,<br />
<strong>quam</strong> pacem et quietem ministerio ac studiis nostris<br />
non concedi, sed infaustis quibusdam horum temporum<br />
cer<strong>tam</strong>inibus perturbari. Quare quod de<br />
nobis peregrini nostrae civitatis conqueruntur, non<br />
certe iusta de causa faciunt, quum nos illorum<br />
novas et nostris ecclesiis antehac incognitas caeremonias,<br />
ipsis magistratus nostri lenitate (licet invitis<br />
nobis) permissas, anno integro et eo amplius<br />
toleraverimus, ,0 contra eos quid<strong>quam</strong> moliti sumus, nisi quod <strong>ad</strong><br />
senatum nostrum, ut par erat, rem retulimus. Neque<br />
un<strong>quam</strong> pro concione illorum nomina tr<strong>ad</strong>uximus: ")<br />
sed tum demum, quum videremus nee ipsos se<br />
continere, quin de hac controversia varia in vulgus<br />
spargerent: parcissime et generatim tantum auditores<br />
nostros <strong>ad</strong>monuimus, ut doctrinam iampridem<br />
a nobis aeeep<strong>tam</strong> pacatis animis retinerent, nee<br />
ulla re turbari se sinerent. Nee ultra processit<br />
contentio nostra : Dominus faxit, ut nun<strong>quam</strong> maior<br />
fiat. Nos sane concordiam op<strong>tam</strong>us: verum quae<br />
ratio et via perveniendi <strong>ad</strong> earn tutissima sit, definire<br />
non possumus, praesertim quum non nostra<br />
tantum, sed omnium nostrae confessionis ordinum<br />
communis Causa agatur. Horum igitur animos ut<br />
Dominus excitet, et spiritu suo saneto instruat, <strong>ad</strong><br />
has controversias pie ac féliciter conciliandas, assiduis<br />
preeibus oramus. Interea dum id fiat, nostri<br />
officii esse pu<strong>tam</strong>us curare ut nobis salva maneat<br />
doctrina divinitus in nostris ecclesiis hueusque servata<br />
: <strong>quam</strong> mutare aut <strong>ab</strong>iieere contra conscientiam<br />
nostram, propter ullam hominum autoritatem et<br />
gratiam,<br />
) non sine magno nostrorum hominum<br />
offendiculo, idque eo potissimum, ne oui illorum<br />
videri posset, se per nos impeditum et hospitio<br />
fraudatum esse. Et ne nunc quidem, quando multis<br />
argumentis deprehendimus longe a nobis discrepare,<br />
12 ) nequa<strong>quam</strong> possumus. Haec breviter<br />
visum est tuae humanitati respondere, cui nos commendatos<br />
esse volumus. Dominus Iesus benedicat<br />
ministerio tuo et spiritu suo tua studia gubernet.<br />
Francoforti 4. Nonas Aprilis, Anno 1556.<br />
Tuae humanitatis studiosissimi<br />
Ministri ecclesiae Francofurtensis<br />
communi consensu.<br />
2423.<br />
LASCUS CAL VINO.<br />
Tractot negotia coetus peregrinorum Francofurtensis,<br />
quae <strong>ad</strong>huc in ambiguo haerent, partim quo<strong>ad</strong><br />
magistratus et Lutheranorum imperia, partim ex partium<br />
internis dissidiis. Colloquium Melvetiorum cum<br />
Saxonibus meditatur.<br />
4) partem F. B.<br />
5) typia om. F. B.<br />
6) profitemur F.<br />
7) ante aliquot annos .... in concordia desunt ap.<br />
Bitterum.<br />
8) Concordia Wittembergensis a. 1536 instrumentum<br />
pacts esse debebat; hie vero a Westphalo de e<strong>ad</strong>em ita agitur<br />
ac si Bueerus, nisi Augustanae prorsus consentanea fuisset<br />
et <strong>ab</strong> omni cum exteris traxtsactione aliéna, <strong>ab</strong> ipsis Wittebergensibus<br />
damnatus fuisset ut tat» isti peregrini rêvera sunt.<br />
He altera concordia Francofordensi a. 1542 v. Frank f. Bei.<br />
Rndl. 11. Beil. 13, p. 41.<br />
9) <strong>ad</strong>d. nostri F. B.<br />
10) seil, quia aliter non poterant: nunc vero serio Ulis<br />
suum Lutheranismum imponere conati, scripta ep. <strong>ad</strong> magistrate<br />
a. d. III. Cal. Febr. {Bel. Rndl. II. Beil. 19.<br />
Bathsprot. ib. I- ». 9. Besp. Senatus <strong>ad</strong> seniores eccl. peregr.<br />
ib. n. 10 et Laset reap. ib. n. 11.)<br />
(Ex autographo Cod. Paria, ooll. Dupuy 268, fol. 46.)<br />
Sanctissimo iuxta ac doctissimo viro D. Ioanni Cal<strong>vino</strong><br />
Genevensis ecclesiae pastori fidelissimo fratri<br />
in Domino observando.<br />
11) 0 bellum excusationem et Iesuitis dignam! Seil,<br />
quos pro suggestu publice sacramentarios vocit<strong>ab</strong>ant nemo<br />
nesciebat. (Bei. Hndl. IL Beil. 19.)<br />
12) propter nllam hominum autoritatem et gratiam om.<br />
F. B.