epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
743 EPISTOLAE 2776—2779 744<br />
pibus viris ea pollicearis quae non modo difficilia et<br />
diseriminibus plena sunt, sed etiam <strong>ad</strong> cognitionem<br />
et consultationem pertinent multorum, neve tot<br />
talesque pergas conseribere confessiones, quas vel<br />
postea multis declarare, atque ita in odium et amicorum<br />
et hostium incurrere cogaris, vel, si quando<br />
deveniendum sit <strong>ad</strong> colloquium, nos, fratres tuos,<br />
tibi <strong>ad</strong>rersarios sis h<strong>ab</strong>iturus, qui sane, <strong>tam</strong>etsi ex<br />
animo propensi simus <strong>ad</strong> sanc<strong>tam</strong> concordiam cum<br />
illis ineundam, qui eundem Christum nobiscum<br />
contrai Antichristum praedicant, tarnen dubiis et obscuris<br />
verbis vel sententiis in confessione nostra nullo<br />
modo uti volumus, quum sciamus omnium sententia<br />
semper receptum fuisse pro indubitato: confessiones<br />
fidei semper, maxime autem quum de rebus agitur<br />
quae in controversia sunt, esse debere maxime<br />
simplices et perspicaces, minimeque dubias ancipites<br />
aut obscuras, ne, dum cum aliquibus componitur,<br />
cum multo pluribus aliter affectis graviora bella<br />
suscipiantur, aut posteritati res per se clara, in gratiam<br />
hominum, nimio concordiae studio nebulis involvatur.<br />
Edita est autem a nobis Consensio qua<br />
plene et perspicue, et ita ut in ecclesiis nostris docetur<br />
et creditur, exposita est tota causa redemptionis<br />
nostrae, ministerii item verbi ac saoramentorum.<br />
In ea perseveremus, obsecro, ut ita inter nos<br />
firma perpetuaque constet concordia, neque repudiemus<br />
interim paria nobiscum sentientes. Si autem<br />
viderimus aliquid his nostris obscurius aut intricatius<br />
aliis dandom esse a nobis, aut viderimus<br />
nobis aequioribus illis nostris fratribus virisque<br />
illustribus neque opportunum neque commodum<br />
esse, per Imperii quaedam décréta, vel propter alias<br />
rationes, nos ita, ut sumus, sentimus et loquimur,<br />
vel recipere palam vel pacisci nobiscum, utantur<br />
sane illi suis moribus, placitis atque loquendi rationibus,<br />
sinant autem nos uti nostris. Saltern coerceant,<br />
si possunt, petulantia et magis ferocia ingénia<br />
inter ipsos, ne pergant huiusmodi scripta subinde<br />
profundere, quae a nobis ex fide et officio praeteriri<br />
aut dissimulari silendo non possunt. Froinde si<br />
nihil melius aut maius aut sincerius impetrari potest,<br />
colamus saltern inter nos pacem et feramus<br />
nos invioem, donee meliora tempora et feliciores<br />
occasiones dederit Dominus. Hunc oremus interea<br />
sedulo ut quod humana prudentia, sedulitate et<br />
opera sanari non potest, divina curetur potentia,<br />
sapientia atque gratia. Yale, care in Domino frater,<br />
et nos symmystis tuis commenda ac ipsos nostro<br />
nomine diligenter salutare digneris.<br />
Tiguri Decembr. 15. Anno 15571<br />
Pastores et Professores Theologiae,<br />
Ministri Tigurinae ecclesiae.<br />
Intelligit tua prudentia et pietas non quibusvis<br />
hanc epistolam esse communicandam aut spargendam<br />
passim, quod <strong>cal</strong>umniatores et dissensionibus<br />
gaudentes omnia quae contigerint <strong>ab</strong>ripiant <strong>ad</strong> incommoda<br />
ecclesiae Christi et propaganda et firmanda.<br />
Dominus Iesus concédât nobis pacem st<strong>ab</strong>ilem et<br />
sanc<strong>tam</strong>.<br />
2777,<br />
CALVINUS VARAGLIO.<br />
Laudat eius constantiam in carcere et nunc etiam<br />
apostolictm quasi tnunus ei impositum docet.<br />
(Mami scripta non exstat. Edidit Beza Gen. p. 188, Laus,<br />
p. 404, Hanov. p. 452, Ohonet p. 254, Amst. p. 116. Gallioe<br />
legitur in ed. Berol. p. 248 et in Hist, des Martyrs fol. 459.)<br />
Vincto Taurini propter evangelium. *)<br />
Etsi tristis nobis fuit vinculorum tuorum nuncius,<br />
optime frater, gravius tarnen nos vulnerasset,<br />
nisi Deus, qui solet ex tenebris luoem elicere, moerorem<br />
temperasset aliquo gaudio. Est enim our<br />
nobis gratulemur, quod tarn fructuosa in ipso carcere<br />
iam opera tua esse coepit, ut magis <strong>quam</strong> si<br />
liber fuisses ac solutus, Christi evangelium ülustraveris.<br />
Itaque merito animum tibi <strong>ad</strong>dere debet ilia<br />
Pauli gloriatio, <strong>quam</strong>vis te captivum teneant hostes,<br />
sermonem Dei non esse alligatum: nee modo aper<strong>tam</strong><br />
esse ianuam auditoribus, qui semen illud vivifioum<br />
ex ore tuo exceptum longius spargant, sed<br />
fructum coram oculis tuis emergere. Quod si te<br />
in angustias restringi contingat, erit tarnen hoc l<strong>ab</strong>oris<br />
tui pretium non vulgaris solatii loco. Nam<br />
si fidei confessio coram gente tortuosa et perversa<br />
gratum-Deo sacrificium est, quanto suayius spir<strong>ab</strong>it<br />
odor in multorum salutem diffusus? Caeterum vides,<br />
frater, <strong>ad</strong> <strong>quam</strong> militiam vocatus sis: idque<br />
tibi sedulo reputandum est. Quum enim a privativ<br />
quibuslibet suo evangelio testimonium exigat Christus,<br />
sanctiori iure te obstrictum tenet, quern publicum<br />
créa vit eius doctrinae praeconem, quae, nunc<br />
in tua persona oppugnatur. Ergo, <strong>ab</strong> eodem qui te<br />
hoc honore dignatus est, testem te produotum esse<br />
memineris, ut quod ore antea docuisti, proprio san-<br />
2777. 1) Hanc inseriptionem fecit Beza. Ess Historia Martyrium<br />
scimus illi nomen fuisse Qodofr. Varagle de Busqué<br />
en Piedmont. Cf. etiam Bist. ecel. I. 158. Calv. <strong>ad</strong>'Butt.<br />
7. Oct. 1557 et Despelle <strong>ad</strong> Calv. 1. Mart. 1558.
Change language