epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
613 1557 SEPTEMB. 614<br />
municet, <strong>quam</strong><strong>quam</strong> <strong>ab</strong> his quidem voc<strong>ab</strong>ulis libentiBsime<br />
<strong>ab</strong>stinuerimus, quia praeter<strong>quam</strong> quod<br />
ambigua sunt, certe sunt eiusmodi ut qualitatem<br />
potius <strong>quam</strong> substantiam describant. Veram ergo<br />
hanc sententiam esse putarim: Oportet nos corporaliter<br />
Christum recipere, id est, in verum Christi<br />
corpus vere coalescere, et ex eo sueoum vitae<br />
aeternae sugere, quod manduoationis verbo significatum<br />
est Ioh. 6. Hanc vero contra statuerim<br />
esse falsissimam : Oportet nos Christum corporaliter<br />
recipere, id est, corporali modo, sicuti videlicet corpora<br />
sive visibilia sive invisibilia, ut animae corporibu8,<br />
uniuntur. Corpus enim Christi verum corpus<br />
est et supra coelos evectum ideoque nee in pane<br />
nee sub pane nee cum pane quaerendum est.<br />
Christi corpus <strong>ab</strong>sit ut negemus symbolis significari,<br />
aut symbola proponi ut <strong>ab</strong>sentis fivtinocivt]. Sed<br />
<strong>ad</strong>didimu8 <strong>ad</strong>verbium duntaxat, ut haec significatio<br />
et <strong>ab</strong>sentia definiatur. Sic enim significatur ut<br />
vere exhibeatur, sic <strong>ab</strong>est ut sit praesentissimum.<br />
Nee enim minus certum est nos fide coalescere in<br />
Christi corpus, ut fiamusos ex ossibus eius et oaro<br />
ex came eius, id est, ut vere et penitissime cum<br />
eo uniamur, <strong>quam</strong> certum est nos istis oculis symbola<br />
cernere, auribus promissionem audire, manibus,<br />
in<strong>quam</strong>, symbola accipere et ore deglutire, ut sicut<br />
haec vita fovetur corruptibili alimento, sic aeterna<br />
vita ex vivifico Christi corpore nobis unito in nos<br />
promanet, <strong>quam</strong>obrem etiam, ut naturali modo <strong>ab</strong>sit,<br />
tarnen spiritus vinculo, per fidem, ita est praesens,<br />
ut si naturali modo <strong>ad</strong>esset non magis, imo<br />
ne tarn quidem efficaciter praesens fuerit futurum.<br />
Quod symbola dicimus rem ipsam semper h<strong>ab</strong>ere<br />
coniunc<strong>tam</strong>, non sine exceptione scriptum est.<br />
Dicuntur enim haec Dei promittentis respectu, et<br />
coniunctionis modum expresse negamus naturalem<br />
esse, quibus verbis excludimus quidquid in sensum<br />
humanum c<strong>ad</strong>ere potest.<br />
Praesentiam corporis Christi in coena diximus<br />
retinere ac defendere, sed eo ipso modo quo praesentiam<br />
definivimus, quae ratio si valeat, non video<br />
qui possit vel infidelium manducatio, vel immensitas<br />
corporis, <strong>quam</strong> diserte tollimus, consistera. Neque<br />
haec loquutio nobis sane videtur inusitata, nisiquum<br />
de praesentiae modo naturali agitur. Tunc enim<br />
<strong>ab</strong>esse Christi corpus dicitur, alioqui si Christum<br />
dicamus a coena <strong>ab</strong>esse, non video qui symbola non<br />
evacuemus.<br />
Quaeris quid amplius illi a nobis poscerent.<br />
Utinam vero nihil. Sed hoc nempe poscerent, ut<br />
Christum in pane, cum pane, sub pane quaereremus,<br />
quern nos incoelisesse corporali suo modo ex scriptum<br />
dicimus, et tarnen vere sese nobis in coena<br />
communicare, quia non haeremus in symbolis, sed<br />
iis veluti s<strong>cal</strong>is in coelum ascendimus quatenus per<br />
ea in nobis fides confirmatur ac nutritur, <strong>ad</strong> unioum<br />
illud suum obiectum Iesum Christum usque perlata.<br />
Ex hoc fonte nata est necessariô sententia ilia,<br />
<strong>quam</strong> ego plane impiam iudico, ex* consequent! de<br />
glorificati Christi corporis immensitate. Hino natus<br />
error de falsa interpretatione ascensus Domini, <strong>quam</strong><br />
illi disparitionem interpretantur. Hinc factum ut<br />
etiam <strong>ab</strong> infidelibus rem sacramenti sumi dioerent,<br />
quasi vel Christus.a suo spiritu seiunctus et exanimis<br />
a nobis sumi, vel sive manibus, Bive ore,*)<br />
id est, sine fide, percipi possit. Haec illi et similia<br />
quae cohaerent a nobis poscerent, quia modum praesentiae<br />
volunt de8cribere et animis comprehendere,<br />
<strong>quam</strong>vis id minime se velle facere elamitent. Haec<br />
autem omnia videre me non posse confiteor, quo<br />
modo positis iis fundamentis quae posuimus non<br />
evertantur. Quod autem existimas, vos a nobis eo<br />
esse redactos ut vel a nobis vos dissentire constet,<br />
vel, quod nun<strong>quam</strong> sitis facturi, in novam doctrinam<br />
consentire, libero te hac cura, mi pàter. Nam<br />
praeter<strong>quam</strong> quod spero fore, ut in hoc nostra responso<br />
acquiesças (quidni enim mihi hoc de te pollicear,<br />
qui animum m<strong>eum</strong> noris?), si édita <strong>ab</strong>. Ulis<br />
nostra ilia confessio fuerit, nempe nostrum fuerit<br />
illam interpretari, qua in re iam nunc tibi spondeo<br />
fore ut favente Deo piis omnibus satisfaciamus, et<br />
tumultuosos omnes egregie, si semel quae posuimus<br />
concesserint, compescamus. Tantum rogo te et obtestor<br />
cum reliquis quos <strong>ad</strong>monendos putaris, ut si<br />
quos compereris hie offendi, uno verbo respondeas,<br />
te de mea fide securum esse (ita enim statuo) et<br />
certo tibi polliceri, si qui fuerint qui <strong>ad</strong> oppugnandam<br />
veritatem hac nostra confessione <strong>ab</strong>utantur,<br />
me in promptu quod respondeam h<strong>ab</strong>iturum. Sed<br />
sane meliora sperare libet. Audio enim convenisse<br />
ut in colloquio illo tandem etiam nostra pars audiatur<br />
: quod si verum est, non dubito quin eorum<br />
ipsorum opera id sit factum, a quibus tarnen video<br />
plerosque nihil exspectare. Ego quidem omnibus<br />
modis sum imperitus 4 ) sed tarnen contra spem<br />
spero, ac paene confido, vel ineundam concordiam<br />
si colloquium hoc non detrectetur, vel saltern ita<br />
placandos animos ut paulatim vincat Veritas. Tantum<br />
cupèrem, hanc opinionem ex animis hominum<br />
revulsam, neutros quid<strong>quam</strong> esse de sua sententia<br />
remissuros, scripta esse ac décréta severissima in<br />
nos edicta, nihil illos praeter Augustanam confessionem<br />
accepturos. At ego, etiam si haec omnia<br />
mihi compertissima essent, tarnen ut omnia occasio<br />
<strong>cal</strong>umniarum praecideretur, omnibus modis urgendum<br />
colloquium censerem, nedum ut oblata vel<br />
minima eius obtinendi occasio respuatur. Quam<br />
multa facit quotidie praeter nostram exspeotationem<br />
3) sic legi debere pu<strong>tam</strong>us. Autor quidem ita seripsit<br />
ut tu legere posses: sine manibus, sine ore.<br />
4) impetitns?
Change language