epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
95 EPISTOLAE 2423-2426 96<br />
Plura iam non possum, vir sanctissime. Commando<br />
me diligentissime Sanctis tuis et tuorum<br />
omnium precibus. Vale. Francoforti secunda Aprilis<br />
1556.<br />
2434.<br />
Tui studiosissimus<br />
Ioannes a Lasco.<br />
GLAUBURGUS OALVINO.<br />
Gratias agit de Uteris consolatoriis nuper scripHs.<br />
Etiam quas <strong>ad</strong> senatum dedit bene exceptae sunt.<br />
Quod proposuit colloquium cum ministris Francofortensibus<br />
h<strong>ab</strong>endum vix <strong>ad</strong> rem aliquid facturum foret<br />
et melius omittetur. Status ecclesiae gallicanae deploratus.<br />
(Ex Cod. Goth. 405, fol. 76 autogr.)<br />
Reverendo et clarissimo viro D. Ioanni Cal<strong>vino</strong><br />
ecclesiae Genevensis pastori fidolissimo domino et<br />
amico suo inprimis observando.<br />
8. Quod uteris meis, ') révérende domine, quas<br />
in mense Decembri <strong>ad</strong> te scripseram, responderis *)<br />
his nundinis, summas h<strong>ab</strong>eo et ago gratias, non<br />
solum quod mihi sint gratissimae, verum etiam<br />
quod talem consolationem ob defunctum agnatum<br />
m<strong>eum</strong> attulerunt, ut id quod concionator Hartmannus<br />
arum consideranter in funere agnati protulit faci-<br />
S<br />
us nunc condonem, quod (ut verum fatear) nisi a<br />
te <strong>ad</strong>monitus non fecissem. Non tarnen propterea<br />
approbo illius et reliquorum concionatorum pervicaciam,<br />
quae talis est ut fere nullum sincerum et<br />
pie 8entientem ferre possint. Spero <strong>tam</strong>en D<strong>eum</strong><br />
Opt. Max. daturum medium per pios aliquos principes,<br />
ut talium et oonsimilium hominum morositas<br />
atque pertinacia aliquando compescatur.<br />
Porro de Uteris 8 ) quas <strong>ad</strong> senatum nostrum<br />
dedisti hoc possum affirmare, illas senatui gratissimas<br />
esse. Verum quum pariter <strong>ad</strong> nostros scripseris<br />
concionatores, 4 ) ego iustis rationibus <strong>ad</strong>ductus<br />
procuravi ut talis epistola alligaretur senatus Uteris.<br />
Itaque factum ost ut ea concionatoribus per consulem<br />
exhibita fuerit. An vero his nundinis re-<br />
2424Ü) N. 2351.<br />
2) N. 2398. 2404.<br />
3) deperditis.<br />
4) N. 2401.-<br />
eponsuri sint nescio : 5 ) arbitror <strong>tam</strong>en illos posthac<br />
mitiore8 futures, maxime quum nunc intelligant<br />
Westphalum non unum tantum sed plures h<strong>ab</strong>ere<br />
contr<strong>ad</strong>ictores.<br />
Quod vero te <strong>ad</strong> placidum offers colloquium<br />
si per nostros <strong>ad</strong>mittaris concionatores, intelligo et<br />
perspicio in hoc summam pietatem tuam, quod non<br />
refugis tarn longi itineris molestiam suscipere, modo<br />
Christi ooclesiae inservire possis. Itaque pro huiusmodi<br />
animi tui propensione atque pietate ingentes<br />
tibi ago gratias. Et <strong>quam</strong>vis sciam <strong>ad</strong>ventum<br />
tuum 6 ) in tali negotio non inutilem fore, <strong>tam</strong>en<br />
quum videam concionatorum nostrorum suscep<strong>tam</strong><br />
contentionem non esse tanti momenti ut hoc tempore<br />
a Geneva esses accersendus, deindc si etiam<br />
ipsorum petulantia tua praesentia et autoritate coerceretur,<br />
semper <strong>tam</strong>en h<strong>ab</strong>erent quod postea obiicerent:<br />
nempe tale colloquium fuisse tractationem<br />
particularem paucorum hominum, neque per earn<br />
aliquid derogatum esse Saxonicis ecclesiis etc. Proinde<br />
quum omnibus sit spes aliqua de colloquio<br />
in comitiis Ratisponensibus h<strong>ab</strong>endo, ego, salvo<br />
<strong>tam</strong>en tuo iudicio, su<strong>ad</strong>erem nihil tentandum esse,<br />
per privatum colloquium hoc tempore, et praesertim<br />
antea<strong>quam</strong> omnibus piis certo constaret de progressu<br />
comitiorum imperialium etc. Ego plura do hac re<br />
cum generoso et reverendis dominis D. Ioanne<br />
a Lasco et Valerando Polano multoties colloquutus<br />
sum. Quae illornm sit sententia non dubito quin<br />
<strong>ad</strong> te sint perscripturi.<br />
Nunc <strong>ad</strong> alteras et posteriores tuas literas 7 )<br />
respondere volo, in quibus tractatur causa dissidii<br />
quod exortum est hic in gallicana ecclesia, cuius<br />
nomine tuum quaesivi atque expetivi consilium, ut<br />
Dei ope et tuo consilio <strong>ad</strong>iutus lacera membra<br />
illius recolligerentur, et <strong>ad</strong> veram unitatem perducerentur.<br />
Quae mihi autem in prolatione sententiae<br />
(quae toti ecclesiae gallicanae primum a me<br />
germanice, deinde a filio meo Cardio gallice fuit<br />
pronunciata et publice lecta) a quibusdam relata<br />
sit gratia, malo ex aliis prius intelligas <strong>quam</strong> ex<br />
me. Certe si mihi liceret proferre id quod sentio,<br />
dicerem Satanam eo intendisse omnes nervös quo<br />
non solum hic gallicanam destruat ecclesiam, verum<br />
etiam illam reddat propter ipsorum implac<strong>ab</strong>ile<br />
odium sic exosam et detest<strong>ab</strong>ilem, ut nullum amplius<br />
in Germania locum invenire possit, sicut tua<br />
excellons pietas pro donis tibi a Deo concessis facillime<br />
poterit iudicare. Quantum in me <strong>tam</strong>en erit,<br />
non deseram pios et pacificos huius ecclesiae, <strong>quam</strong>diu<br />
illa hic h<strong>ab</strong>uerit locum. Senatus huius urbis<br />
illos hactenu8 benigne et humaniter tractavit. Ipsi