epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
163 EPISTOLAE 2463—2464 164<br />
agnoscere in hac parte Augustanam confessionem,<br />
respondit se non pugnare cum verbis Augustanae<br />
confessionis, et plane idem sentire quod verba eius<br />
confessionis de coena dominioa sonant. Sed responsum<br />
est ei quod agnoscat quidem verba et interpretetur<br />
secundum suam opinionem, non autem secundum<br />
veram sententiam <strong>quam</strong> exponit Apologia<br />
et <strong>quam</strong> <strong>ad</strong>huc retinent ecolesiae quae sunt huic<br />
confessioni coniunctae. Quare non posait vere iactari<br />
quod sentiat in hoc articulo cum Augustana<br />
confessione.<br />
Responsum nomine Hlustrissimi Principis D. a Lasco<br />
datum 25. Maii 1556.<br />
Ad Ulustrissimam suam Gelsitudinem relata<br />
esse omnia ea quae in proximo colloquio inter ipsum<br />
a Lasco et D. Brentium collata sunt. Et quia<br />
111. Princeps ex relatione intellexit ipsum a Lasco<br />
in articulo de coena Domini a doctrina Augustanae<br />
confessionis pmnino dissentire, atque in hac sua<br />
perversa opinione perseverare, nullam posse Celsitudinem<br />
suam 111. propönere rationem qua in tarn<br />
diversorum dogmatum varietate possit inveniri Concordia:<br />
nihil vero magis optare Gelsitudinem suam<br />
<strong>quam</strong> quod D. a Lasco cum suis peregrinis <strong>ad</strong> communionem<br />
tarn dogmatum <strong>quam</strong> rituum in ecclesiis<br />
Augustanae confessionis hactenus observatorum accédant.<br />
Hancque unicam et quasi oompendiariam<br />
viam esse et <strong>ad</strong> ecclesiarum conciliationem et <strong>ad</strong><br />
comparandum sibi suisque peregrinis hospitia.<br />
3464.<br />
AGTA STUTTGARDD3NSIA<br />
ex Lasci relatione.<br />
Colloquium diu expetitum tandem locum h<strong>ab</strong>uit,<br />
saepissime ultro citroque disputata recoxitet, ut perspicaciores<br />
praedixerant, rem in eo statu reliquit quo<br />
antea fuerat, neutra parte alieri quid<strong>quam</strong> concedente<br />
<strong>quam</strong>vis fere de meris formulis ageretur.<br />
(Meiners <strong>ad</strong>d. <strong>ad</strong> Tom. I. hist. eocl. Emdanae p. 618 seqq.<br />
Kuyper, Lasoo II. 724. Variantes <strong>ab</strong> hoc notatas negligimus.)<br />
Ubi Stuttgardiam venissem quarto demum die,<br />
nempe 22. Maii, <strong>ad</strong> ooetum theologorum Principis<br />
vocatus in duorum ipsius consiliariorum praesentia<br />
cum D. Brentio colloquium h<strong>ab</strong>ui. Ac primum ille<br />
dicebat se cum suis collegia iussu Principis vocatos<br />
convenisse ut mecum colloquerentur: coÛoquii vero<br />
argumentum esse debere de coena Domini etOhristi<br />
in ilia praesentia. Quan<strong>quam</strong> autem neque ipse<br />
neque sui collegae quid<strong>quam</strong> omnino dubitarent de<br />
tr<strong>ad</strong>ita per ipsos doctrina quae alioqui inconfe ssione<br />
etiam Augustana contineretur, tarnen, ut Principis<br />
mandate satisfacerent, se paratos esse mecum colloqui<br />
et earn ipsam suam doctrinam mih approbare.<br />
Non putare autem se quid<strong>quam</strong> in hoc argumente<br />
controversiae inter nos esse, nisi de corporis Christi<br />
in ipso pane aut sub ipso pane coenae reali ac<br />
substantial praesentia. Hanc itaque sibi probandam<br />
esse.<br />
Ad eius igitur probationem duo loca D. Brentius<br />
proferebat. Primum Ioh. 1 : Vefbum caro factum<br />
est. Deinde articulum ex Symbolo: Ascendit<br />
in coelum, sedet <strong>ad</strong> dextram patris. Ratiocinatio<br />
autem ipsius ex priore hoc loan, loco collecta eiusmodi<br />
erat: Personalis unio divinae et humanae<br />
naturae in Christo eiusmodi est iuxta hoc Iohannis<br />
testimonium, ut neutra earum naturarum ullo amplius<br />
aut locorum aut temporum intervallo divelli<br />
<strong>ab</strong> invicem quoquo prorsus modo possit r'ergo quem<strong>ad</strong>modum<br />
divinitas <strong>ab</strong> humanitate in Christo separari<br />
neque locis neque temporibus ullis potest propter<br />
personalem unionem, ita neque humanitas ac'proinde<br />
neque corpus qudque ipsius a divinitate etiam divelli<br />
ullo amplius modo potest. Perinde enim violaretur<br />
personalis ilia utriusque in Christo naturae unio,<br />
sive divinitatem <strong>ab</strong> humanitate sive humanitatem<br />
a divinitate quoquo modo separemus aut divellamus.<br />
Igitur ubicunque est divinitas Ohristi, ibi etiam<br />
humanitatem ipsius et proinde quoque corpus eius<br />
statui oportebit. Divinitatem porrb filii Dei esse,<br />
ergo et corpus Christi esse ubique, ac proinde etiam<br />
in pane seu sub pane coenae. Dicebatque D. Brentius,<br />
hoc ipsius argumentum neque potuisse hactenus,<br />
neque posse etiam a quo<strong>quam</strong> refutari sine<br />
violatione personalis duarum in Christo naturarum<br />
unionis. Articulum autem de ascensione et dextra<br />
Dei ita urgebat qu'em<strong>ad</strong>modum olim D. Lutherus<br />
quoque faciebat. Dextra Dei est ubique, Christus<br />
corpore suo ascendit in coelum et consedit <strong>ad</strong> dextram<br />
Dei, ergo corpus Christi est ubique. Hicque<br />
demum volebat Brentius ut illi <strong>ad</strong> praedicta ipsius<br />
argumenta responderem.<br />
Ego vero egi primum gratias Principi apud<br />
ipsos qui <strong>ad</strong>erant consiliarios, quod mea causa <strong>eum</strong><br />
coetum instituisset. Egi vero et illis omnibus qui<br />
<strong>ad</strong>erant gratias quod <strong>ad</strong> instituendum mecum colloquium<br />
venissent, mihique gratissimum fuisse haec<br />
ita ex D. Brentio audivisse, sed causam mei eo<br />
cum Principe <strong>ad</strong>ventus aliàm fuisse, <strong>quam</strong> ut putarem<br />
me ingredi debere ullam disputationem de controversia<br />
hac praesentiae seu delitescentiae corporis