epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
123 EPISTOLAE 2442—2443 124<br />
<strong>ad</strong> primam occasionem. Ego (sicuti et tu) parum<br />
aut nihil spero: quinimo timeo ex medioori incendio<br />
oriturum incendium amplissimnm. Uli sane, cum<br />
quibus coUoquendum erit, vel Tehementioris <strong>ad</strong>eoque<br />
plane Lutherani sunt ingenii, ut Schnepfius,<br />
Brentms, Westphalus, et huius farinae innumeri<br />
alii, vel moderations, ut Philippus, Pacaeus, et pauçuli<br />
aliquot. Hi vero pro ingenii sui natura aut<br />
mollitie noient illos offendere. Uli ne latum quidem<br />
culmum cedent, imo pro barbarie sua convioiorum<br />
plaustra in nos exoner<strong>ab</strong>unt. Sed et post<br />
colloquium (quod et post Marpurgense colloquium<br />
factum videmus) scriptis epistolis et in cathedris<br />
suis triumph<strong>ab</strong>unt. Neque est quod imaginatione<br />
quapiam suavi aliud et melius quidpiam polliceamur<br />
nobis. Nimis bene noti sunt nobis Lutherani<br />
isti iam <strong>ab</strong> annis triginta. Verum sperant nonnulli<br />
rem hanc moderandam principum modestia, qua<br />
facile mitigari possit barbara concionatorum asperitas.<br />
Sed audi quid hic sperem. Si de sententia<br />
nostra cesserimus, aut quod hactenus perspicue<br />
docuimus nescio quibus involucris involvamus, benignus<br />
sentiemus principes, ac forma concordiae<br />
erit confessio Augustana. Hoc si non receperimus,<br />
dimittemur ut cervicosi et superbi. Ingenue vero<br />
dico nunc me non posse recipere et agnoscere confessionem<br />
Augustanam, quum ob alias causas, tum<br />
ob Apologiam coniunc<strong>tam</strong>, et quod modo ex Westphali<br />
scripto expertus es quid isti sentiant de Augustana<br />
confessione. Quod vero ille scribit et dicit,<br />
id caeteri omnes sentiunt. Ac experieris ne Philippum<br />
quidem hac in re facturum quod speras. Our<br />
autem de principibus ita iudicem, audi. Principes<br />
pierique ex professo sunt Lutherani. Omnes pendent<br />
a Oaesare Augusto. Huic exhibuerunt confessionem<br />
Augustae: in iisdem comitiis damnarunt<br />
Zwinglianos. Nee est quod putemus sincerius illos<br />
egisse posterioribus comitiis. Nam ultimis istis Augustanis<br />
rursus exclusi sumus Zwingliani. Quid<br />
quod princeps Wirtenbergicus, qui iam tenet primatum<br />
et totus pendet a Brentio, in synodum Tridentinam<br />
confessionem bene Lutheranam in hoc capite<br />
misit eandemque germanice et latine excudi curavit.<br />
Hecessus imperiales omnes h<strong>ab</strong>ent Zwinglianorum<br />
condemnationem. Hie ego nun<strong>quam</strong> persu<strong>ad</strong>eri potero<br />
ut credam istos tantillum de bis cessuros quae<br />
Imperatori et Ordinibus imperii tanta constantia et<br />
perspicuitate sententiarum concesserunt. Quid ergo<br />
restât aliud <strong>quam</strong> ut ex hoc colloquio ingens detrimentum<br />
et dedeous redeat <strong>ad</strong> ecclesias nostras?<br />
Nee est qui non intelligat, quum disoessum fuerit<br />
re male sarcta, scandalum gravius futurum <strong>quam</strong><br />
fuerit hactenus. Quid quod non frustra timeo contentiones<br />
de pluribus dogmatum capitibus movendas<br />
<strong>quam</strong> ipsi nunc putemus. Praeterea terrent me<br />
exempla. Nam ut nihil dicam de Imperialibus,<br />
i<br />
quantum, obsecro, mali dedit D. Bucerus Helveticas<br />
illis colloquiis? Quaesivit sane pacem et bono quodam<br />
zelo videbatur curare velle vulnus filiae Zion:<br />
sed eventus docuit ilium imprudenter et male egisse.<br />
Id quod ipse demum suböbscure significavit, dum<br />
non semel rogantibus viris Sanctis de hac contro-<br />
Tersia respondit: Video D<strong>eum</strong> nolle per me hac<br />
in causa doceri ecclesiam.<br />
Opto itaque D. a Lasco prudentiam et ne aliquid<br />
tentet cuius postea per omnem vi<strong>tam</strong> poeniteat.<br />
Quod attinet <strong>ad</strong> D. Vergerium, si is aliquid hac in<br />
causa agit, et D. a Lasco aliquid <strong>ab</strong> ipso sperat,<br />
certissimum est optimum virum a Lasco toto errare<br />
coelo et fajli. Ipse enim D. Vergerius manu sua<br />
<strong>ad</strong> me soripsit, D. a Lasco satagere pro colloquio<br />
sed frustra. Haec yerborum sententia fuit: verborum<br />
non amplius memini. Bernenses puto non<br />
consensuros in ullum colloquium, utpote qui <strong>ad</strong>huc<br />
memores sunt quantum ipsos exercuerint, quantisque<br />
periculis involverint Buceri colloquia. Quod<br />
nostros attinet, si miserint legationem, non alia lege<br />
mittent <strong>quam</strong> ut audiant, nostram dootrinam proponant<br />
et defendant, acta référant rursus <strong>ad</strong> senatum<br />
et plebem. Hic enim patrius mos est, neo aliud sibi<br />
persu<strong>ad</strong>eri permittent. Sunt enim et ipsi colloquiis<br />
supra modum infensi, idque maxime propter colloquia<br />
tot et tanta Buceri cum ministris Helveticis<br />
magno cum periculo et magnis cum impensis h<strong>ab</strong>ita.<br />
Haec solito copiosius <strong>ad</strong> te perscribo ut probe<br />
intelligas quid sperem aut sentiam de colloquiis istis<br />
cum illis hominibus. Si audires collegas vel<br />
symmystas nostros, longe acriora audires. Hoc tarnen<br />
ingenue dico, malle me colloqui cum papisticissimis<br />
<strong>quam</strong> cum hoc hominum genere. Video<br />
enim hos omnem exuisse humanitatem, ac deploranda<br />
se armasse pertinacia, ut nihil dicam acerbius.<br />
Experiatur vero ipse D. a Lasco cum suis,<br />
quid apud eos possit. Si benignos invenerit et spes<br />
aliqua affulserit, scripto plus effecerimus <strong>quam</strong> colloquio.<br />
Nee ingratum feceris si haec mea narraveris<br />
per tuas literas D. Ioanni a Lasco. Desiderat<br />
enim meam audire sententiam. Ac scripturus<br />
sum illi, sed quando t<strong>ab</strong>ellionem h<strong>ab</strong>ere possim<br />
nescio. Tu forte commodius ipsi haec nunciaveris.<br />
In locum optimi viri et beatae memoriae senis D.<br />
PeUicani cogi<strong>tam</strong>us vocare clarissimum virum D.<br />
Petrum Märtyrern. s ) Dominus faveat nobis. Ora<br />
pro nobis Dominum. Ama nos, nam te ac tuos<br />
amamus. Vale cum omnibus symmystis. Salutant<br />
te ac tuos nostri omnes. Tiguri 29. Aprilis. Anno<br />
1556.<br />
' Bullingerus tuus.<br />
5) Otto Henrieus m. Februario <strong>eum</strong> Heidelbergam vocare<br />
voluit. Bullingerus Gal. Maiis ei scripsit su<strong>ad</strong>ens ut<br />
Turicum potius veniret. {Schmidt 184. Hess II. 307.) Plures<br />
Martyris epp. de hac re praebet Ed. 1587, p. 1115 ss.
Change language