epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
661 1557 OOTOB. (662<br />
cumgestatione, in repositione, inelevatione •) et oblatione.<br />
Haec idola damnare nos fotemur et retinemus<br />
propositionem, nihil h<strong>ab</strong>ere rationem sacramenti<br />
nisi in usu institute. Constantissime 10 ) affirmamus,<br />
filium Dei missum esse ut per <strong>eum</strong> eolligatur eo<br />
clesia, et <strong>ad</strong>esse <strong>eum</strong> suo ministerio, et in ooena<br />
testificari quod faciat nos sibi membra. Et verba<br />
Pauli sequimur qui ait: Panis est xowuvta corporis,<br />
i. e. ilia * ') res <strong>quam</strong> quum sumimus alius Dei<br />
vere <strong>ad</strong>est et faoit nos per fidem sibi membra, et<br />
testificatur se nobis dare et applicare remissionem<br />
peccatorum, spiritum sanctum et vi<strong>tam</strong> aeternam.<br />
Retinemus et Hilarii dictum : Haec sumpta et hausta<br />
faciunt ut Christus sit in nobis et nos in eo.<br />
. Denique maxime op<strong>tam</strong>us ut docti et pii de<br />
hac tota re colloquantur. In caeteris articulis omnibus<br />
iudicamus doctrinam nostrarum ecclesiarum<br />
prorsus cum vestra confessione congruere, et sentimus<br />
nos et vos unain veram ecclesiam filii Dei<br />
esse, et damnamus vobiscum idola papistica et idolorum<br />
defensores, et vobiscum invocamus verum<br />
D<strong>eum</strong> aeternum patrem Domini nostri Iesu Christi, 12 )<br />
et conseusum cum vestris eoclesiis pium et aeternum<br />
propter gloriam Dei et salutem plurimorum<br />
op<strong>tam</strong>us. ,B )<br />
Haec subscripsimus Gallicarum ecclesiarum nomine<br />
<strong>ad</strong> illustrissimos et vere pios Germaniae principes<br />
legati Guilhelmus Farellus Neocomensis ecclesiaé<br />
pastor, loannes Budaeus civis Genevensis, Caspar<br />
Carmelus Parisiensis ecclesiae minister, Theodorus<br />
Beza Lausannensis ac<strong>ad</strong>emiae D. 14 ) et reverendis<br />
viris ao patribus D. Philippo Melanthoni, D.<br />
Ioanni Brentio, D. Michaeli Dillero, D. Ioanni Maroachio,<br />
D. Ioanni Pistorio, 15 ) D. Georgio Karg, 16 )<br />
D. Iacobo Andreae exhibuimus nostris manibus consignât».<br />
Anno 1557 die Octobris 8. Wormatiae. ")<br />
Guilhelmus Farellus.<br />
loannes Budaeus.<br />
Caspar Carmelus.<br />
Theodoras Beza. 18 )<br />
9) Haec alio ordine.<br />
10) T. et Br. praemittii: Et.<br />
11) est ilia (T.).<br />
12) <strong>ad</strong>d. in vera agnitione 1 et fidneia mediatoris Iesu<br />
Christi, sed obelisco notât Br. H<strong>ab</strong>et tarnen T.<br />
13) Hic subsista exemplar Turicense et Simlerianum.<br />
14) lector Br.<br />
15) qui tum erat .superintendens Niddanus, a Landgravio<br />
Wormatiam missus.<br />
16) superintendent* Onoldino Marchionis Qeorgii Frideriei<br />
legato. Caeterum nomina apud Br. alio ordine veniunt.<br />
17) Br. <strong>ad</strong>d. in conventu religionis ergo h<strong>ab</strong>ito.<br />
18) Subscriptions in Corp. Bef. non <strong>ad</strong>duntur. — De<br />
hac e<strong>ad</strong>em legatione P. JËberus in ep. <strong>ad</strong> Bugenh. eodem die<br />
ex Wormatia scribit: Advenerunt hac quatuor legati W. Farellus<br />
reverendus senex agens annum lxviii, Th. Beza eruditissimus<br />
vir, Io. Budaeus Bndaei filins et C. Oarmelns conoionator<br />
S737.<br />
DD3 ZU WORMS VERSAMMELTEN PROTES<br />
TANTISCHEN THEOLOGEN AN DIE PROT.<br />
FÜRSTEN.<br />
Empfehlung des von den französischen Gesandte»<br />
eingereichten Gesuchs um Intervention für die Pariser<br />
evangelische Gemeinde. *)<br />
(Copie yon Marbaohs Hand auf der ehem. Strassb. Bibl. siehe<br />
das vorhergehende Document. Daraus Baum. I. 309. Ans<br />
einer Casseler HS. Oorp. Bef. EX. 334. f. Der Brief war fpr<br />
den Landgrafen, den Pfälzischen Chnrfnrsten, den Hz. v.<br />
Wurtemberg und den Pfalzgrafen v. Zweybrüoken bestimmt,<br />
und wurde den vier Gesandten mitgegeben. Vgl. Nendeoker,<br />
Nene Beirr, zur Gesch. der Bef. I. n. 61, p. 143. Sattler IV.<br />
120. Barthold, Dentschl. u. d. Hngen. I. 233.)<br />
Gottes Gn<strong>ad</strong> durch seinen eingebornen Sohn<br />
Ihesum Christum unsern Heyland und wahren<br />
Helffer, der ihm gewiszlioh eine wahrhaftige Kirch<br />
durchs Evangelium sammlet, zuvor. Durchleuchtiger,<br />
Hoohgeborner Fürst und Herr : E. F. G. h<strong>ab</strong>en ohne<br />
zweifei vernohmen wie in Parysz hundert xxx und<br />
v personen von wegen der christlichen religion gefangen<br />
sindt, darunder ertliche tugendliche Fraw.en<br />
und Jungkfrawen von Adel, derhalb diese beglaubte<br />
und wolgelarte Menner, Wilhelmus Farellus, Theodoras<br />
Beza, loannes Budaeus, Caspar Carmelus, zu<br />
uns gesandt dasz wir bey Ew. F. G. und ertlichen<br />
anderen «hristlichen Chur- und Fürstenn underthe»<br />
niglich ansuchen wollten dasz Ew. F. G. neben<br />
anderen christlichen Fürsten ein Legation in Frankreich<br />
schicken oder ein sohrifftliche Vorbitt thun<br />
wollten. Daruff wir ihn diese Antwort geben : erstlich<br />
dasz wir nitt gefallen dran h<strong>ab</strong>en dasz die Leuth,<br />
mann Frawen und Jungkfrawen in fremden heuszern<br />
und sonderlich gegen die nacht zusammen<br />
khomen, h<strong>ab</strong>en auch solches forthin widerhalten<br />
und angezeigt dasz die Leuth in ihren heuszern<br />
mit ihren Kindern lesen und den Catechismum<br />
lernen und betten wollen, die sacrament in solch<br />
Stedten nach Gelegenheit suchen, da oeffentliche<br />
ehrliche christliche Kirchen sindt oder sich deren<br />
enthalten.<br />
Zum andern h<strong>ab</strong>en wir geantwortet, so ein Legation<br />
oder Vorbitt bedacht wird, dasz gleichwoL<br />
in Gallica ecolesia Parrhisiis, nt consilio theologornm hio uterentnr,<br />
nnm posBit impetrari a Germanicis prinoipibns nt legatione<br />
missa <strong>ad</strong> Regem intercédant pro his piis captivis, quos.<br />
ni viri sancti affirmant nullo fanatico errore aut dogmate in—<br />
fectos esse, sed eornm doctrinam cum nostra confessione congruere,<br />
nisi quod in coena dorn, reiioiant illam pauis oonversionem<br />
papisticam et <strong>ad</strong>orationem. {Corp. Bef. IX. 331.) Cf.<br />
etiam quae annotata leges <strong>ad</strong> N. 2762, not- 9.<br />
2737.1) Eberus l. I. Nostri theologi scripserunt <strong>ad</strong> quatuor<br />
principes. . Quid efieoturae sint hae literae inoertum est.<br />
42*