Untitled - Stichting Papua Erfgoed

heid op technische scholen, minder zelfs dan voor de ontwikkeling van
het land goed is, en minder aandrang om technisch onderwijs te volgen,
dat beneden universitair niveau ligt. Het academisch niveau lokt veel
sterker dan in het Westen. Het westers onderwijs worstelt met leerlingen
van welke een ruim percentage de theorie veracht en met verlangen uitziet
naar de dag waarop de boeken en papieren vaarwel gezegd kunnen
worden om iets met de handen te doen. Vele jongens verfoeien de school
en halen verlicht adem wanneer zij hun handen gebruiken mogen. in
de ontwikkelingslanden kluistert de glorie van ambtenaarschap en
universitaire toekomst de fantasie der jongens aan het boek, ook al zegt
dat boek hun even weinig als de jongens uit een industriële samenleving,
die ernaar haken eindelijk iets te gaan doen wat zij zelf nuttig en leuk
vinden. Ieder herinnert zich wel uit eigen jeugd bij hoeveel klasgenoten
het bon ton was om zich smalend uit te laten over boekengeleerdheid
en wetenschap.
Dat er met de verwachtingen van de gemiddelde leerling iets mis
is, ontgaat ook de autoriteiten in ontwikkelingslanden niet. Al jaar en
dag zint men op middelen om de jeugd meer respect voor handenarbeid
en meer liefde tot de landbouw bij te brengen. In Afrika is dat zelfs een
heel dringend probleem geworden. De ontdekking, dat het onderwijs de
trek naar de stad bevordert, heeft de onderwijsautoriteiten in hoge mate
verontrust. Dat is geen wonder, want die trek naar de stad is een belangrijk
facet van een algemener probleem, dat ook in Azië de gemoederen
bezig houdt, nl. het probleem van de 'school-leavers', de jongeren
die de school verlaten hebben, maar geen werk vinden waarvoor het daar
geleerde een vereiste kan worden genoemd. Onbevredigd en teleurgesteld
in hun verwachtingen, vormen zij een politiek onstabiele groep,
welker omvang voortdurend nog toeneemt. Wat daaruit kan voortkomen,
weet niemand. Werkverschaffing is meestal een onmogelijke zaak
en zodoende concentreert zich de aandacht op het onderwijs en de manier
waarop het gegeven wordt.
De remedie, welke men de school tegen de trek naar de stad en de
afkeer van handenarbeid wil laten geven, is typisch een middel uitgevonden
door de schoolmeester: uitbreiding van het curriculum met
lessen in handenarbeid en in landbouw, zoals men tevoren het lesrooster
al had uitgebreid met lessen in hygiëne. Vooral schooltuinen
zijn populair. Zij waren het al volop in de koloniale tijd en ik heb er
van mijn leven heel wat gezien. Ze waren doorgaans een bron van ver-
146