Untitled - Stichting Papua Erfgoed

De studies, die in die jaren verschenen zijn, imponeren ons niet langer.
De practici gaan uit van de gedachte, dat geleide cultuurverandering
mogelijk is, zonder blijk te geven van enige twijfel of aarzeling omtrent
hetgeen daaraan vast kan zitten. Die practici zijn de mannen uit de koloniale
praktijk of hun adviseurs. In Amerika gaat men een heel andere
richting uit, welke primair ingegeven is door zuiver wetenschappelijke
motieven. De Amerikaanse ethnologen voeren het begrip acculturatie
in, waaronder zij verstaan de gevolgen van duurzaam persoonlijk contact
tussen groepen van individuen van verschillende cultuur, leidende tot
verandering in de cultuurpatronen van één of elk der groepen. 2 Zij streven
ernaar door beschrijving van diverse gevallen van acculturatie te komen
tot inzicht in het verschijnsel cultuurovername, waarbij zij zich in
deze voor-oorlogse periode duidelijk op het standpunt stellen, dat elk
geval er één is en elk geval even belangrijk als het andere, een standpunt
waarvoor theoretisch veel valt te zeggen, maar dat bij strakke toepassing
leidt tot een volslagen blindheid voor verschil in dimensies. Heel duidelijk
is dat in Herskovits' bock Acculturation (1938). Hij valt Thurnwald
aan, omdat deze beweerd had: 'At no time in the history of mankind has
a clash of nations, peoples, races, and their cultures, traditions, prejudices,
interests and abilities taken place like today.' Herskovits is het
daar in het geheel niet mee eens: 'one cannot but wonder whether, in the
light of our historical knowledge... one can speak of a qualitative difference
between the contacts of peoples in earlier times and those that are
taking place at present.' 3 Hij meent dan ook, dat men er beter aan doet
acculturatie te bestuderen onder volken wier onderlinge aanraking geen
contact met Europeanen of Amerikanen insluit, zoals die tussen Eskimo's
en Indianen in Alaska of de invloed van de Islam bezuiden de Sahara.
Het ene geval is niet belangrijker dan het andere; een vergelijkende
studie van verhaalmotieven uit sprookjes bijv. acht hij van veel belang.
Deze verhaalmotieven zijn objectief van aard en 'their importance for the
study of acculturation is of the first order.' 4 Het gaat in dit alles om theoretische
kennis en voor de practici - Malinowski en diens door het Internationaal
Afrika Instituut uitgezonden medewerkers - heeft hij bijster
weinig waardering.
Het lijkt alles heel wetenschappelijk, maar de zwakte van het betoog
blijkt, zodra men zich realiseert, dat op die manier de studie van acculturatie
dreigt uit te lopen op een studie van overname van cultuurelementen,
waarbij men van een grote mate van acculturatie spreekt wanneer
63