Untitled - Stichting Papua Erfgoed

dreigt is er evenmin een krant, die hen inlicht over mobilisatie en oorlogsvoorbereiding
bij de buren, als er een weerbericht is dat hen waarschuwt
voor een naderende orkaan. Het leven dezer mensen is vol onzekerheden,
waarin het begrip kans niets anders betekent dan een onberekenbare
macht, omdat niemand in staat is die kans door kansrekening
de baas te worden. Is het zo vreemd, dat men onder die omstandigheden
aan de beleving van een intentionaliteit in het gebeuren meer aandacht
schenkt dan wij geneigd zijn te doen ?
Deze mensen leven ook in ander opzicht in omstandigheden, die de
aandacht voor wat er achter de dingen steken mag, bevorderen. Zij leven
in een alles omsluitende stilte. Het is niet de stilte, die wij voorgeven zo
bijzonder te appreciëren, dat wij haar in onze vakantie opzettelijk zoeken.
Die stilte is niet de echte stilte; wanneer wij er genoeg van hebben
keren wij terug naar het hotel of zetten de transistor-radio aan. Het is
een stilte die al lang machteloos is gemaakt. De echte stilte is anders;
ze is er altijd en zij is onbarmhartig. Zij spreekt. Zij spreekt van al wat
een mens benauwt en bezighoudt: zijn angst, zijn fouten, zijn hoop. Een
enkele keer ook van zijn vreugde, maar daar is men geen baas over. De
stilte is bovendien vol van geluiden, die niet de stilte verbreken, zoals
men beweert, maar haar accentueren. Het zijn geluiden, die men vaak
maar moeilijk kan thuisbrengen. Ik heb eens een nacht in het oerwoud
doorgebracht met al vrij grote kinderen, die het bos niet kenden. Ze
vonden het griezelig, en terecht. Het is vol van geheimzinnigheid, die
men niet recht te duiden weet.
Wie in volle afhankelijkheid van de natuur aan haar stilte is overgeleverd,
staat anders tegenover de ervaring van weerstand als intentionaliteit
dan de moderne mens, die eerst wanneer zwaar ongeluk hem treft
zich serieuzer met die intenties bezighoudt. De stilte drukt; men ziet dan
ook altijd, dat mensen, die onder deze omstandigheden leven, er de voorkeur
aan geven niet alleen uit te gaan. En het leven, de gebeurtenissen
zijn onberekenbaar. Men moet zich wel bezighouden met wat men soms
achter die dingen ais een gerichte intentie aanwezig voelt. Dat is dan
ook, wat gebeurt. De dingen zijn meer dan ze zijn, gelijk de dadels
van Hasan in het bekende verhaal van Multatuli. Hasan was een
rechtvaardig dadelkoopman in Bagdad, die schade leed omdat een andere
koopman op de markt zijn dadels aanprees met de leugen, dat ze groter
en beter waren dan die van alle andere kooplieden. Hasan beklaagde
zich daarover bij de rechter, eraan toevoegende, dat hij zijn ziel niet met
51