Untitled - Stichting Papua Erfgoed

elangstelling. Belangstelling voor het werk, belangstelling voor land
en volk, maar ook belangstelling voor de persoon. Kinderen zijn bij herhaling
een prachtig onderwerp van gesprek en vooral een middel tot
contact, met name wanneer men in dezelfde straat woont. Voor zulk
een omgang is vooral het gewoon doen van belang; niet dure dranken
of exotische spijzen, waarin de Islamiet bovendien nog de aanwezigheid
van varkensvlees vermoedt, maar het gewone kopje thee of koffie of, in
Afrika, het glas bier. Gewoon doen ook in ander opzicht, nl. het vermijden
van controversiële onderwerpen. Wanneer men werkelijk goede
vrienden wordt, komen ze vanzelf wel ter tafel. Vriendschap heeft
minstens even vee! tijd nodig om te groeien als de roos, die men tegen
de muur van zijn huis plant.
Met dit weinige moet ik volstaan. Het is geen vademecum. Er is geen
vademecum voor het leven. Wanneer men mij op de man afvraagt:
wat moet ik doen, wanneer ik in het land X werkzaam zijnde als expert
van de organisatie Y bemerk, dat er in een bepaalde dienst door P, Qen R
malversaties gepleegd worden, waardoor het land aanzienlijke schade
oploopt, dan heb ik daar geen antwoord op. Zelfs in eigen land kan ieder
in situaties geraken, waarvan het heel moeilijk te zeggen is, hoe hij zich
daarin moet gedragen. In een ander land kan men ook in zulke omstandigheden
komen en het antwoord is dan nog moeilijker. Vele jaren
geleden had de Haagsche Post (die toen nog de bijnaam had van het roze
gevaar) een rubriek getiteld 'Wat moet A doen?" Welnu, niemand kan
een handleiding schrijven wat A moet doen. Men kan zelfs niet voorschrijven
hoe of wat A moet zijn. A, die zich stort in het werk van internationale
bijstand, moet alles tegelijk zijn: technisch expert, voorzichtig,
eerlijk, wijs, goed gemanierd en belangstellend, een realist en een optimist,
een filosoof en een zakenman. Dit kan natuurlijk niet. Zou men
mij vragen wat A moet doen, dan zou ik daarop antwoorden: laat hem A
zijn, maar laat hij er een regel van maken in plaats van het zaterdagse
bad zichzelf elke zaterdag een half uur lang uit te lachen. Maar dan ook
werkelijk zichzelf, en niet zijn baas en nog veel minder zijn vrouw. Wanneer
A dit doet kan hij er vrede mee hebben, dat hem hetzelfde overkomt
als die zaaier van wiens zaad alleen het laatste partijtje goed terecht
kwam.
183