Untitled - Stichting Papua Erfgoed

More documents

Recommendations

Info

punten. Ze zijn daarom moeilijk te formuleren, vooral, omdat wij zelf in die formuleringen zo gemakkelijk er beter van afkomen dan wij verdienen. MENTALITEIT EN RELIGIE ken ander en zeer belangwekkend verschil met de moderne maatschappij ligt in het verschil in wat wij mentaliteit noemen. Daarbij denken wij nog niet zo zeer aan het feit, dat in de minder ontwikkelde landen godsdienstige motieven veelal een groter rol spelen dan bij ons, want dat is iets wat wij menen nog wel te kunnen begrijpen, zelfs als de vormen van die godsdiensten ons verbijsteren. Voor het ogenblik daarlatende, dat het onder die omstandigheden ook met dat begrijpen niet zo best gesteld kan zijn, datgene wat wij geheel niet begrijpen kunnen is het geloof in magie, in de wonderkracht, die men in die vreemde maatschappijen toekent aan sommige handelingen en personen, welke men het vermogen toeschrijft langs andere dan natuurlijke weg bepaalde begeerde resultaten te bewerken. Wanneer een akker beplant wordt, moet er een medicijnman aan te pas komen om geheime spreuken te prevelen over de werktuigen die men gebruikt, over het zaad en het pootgoed dat men plant. Anders loopt alles verkeerd af en komt er ziekte in het gewas of wordt het door in het wild levende dieren opgegeten. Een zieke wordt niet met medicijnen behandeld - althans niet of betrekkelijk zelden met medicijnen, die een aantoonbaar therapeutisch effect hebben - maar met spreuken.* Een jager en visser zeggen hun geluk te danken aan hun spreuken, niet aan hun vaardigheid. Ook gelooft men, dat er mensen zijn, tovenaars en heksen, die het vermogen hebben anderen te doden. Het is een zeer verbreid geloof; wanneer een jonge man uit een klapperboom is gevallen horen wij tot onze verrassing de vraag stellen: wie heeft dat gedaan? Ook al geven wij gaarne toe dat een jonge man niet zo maar uit een klapperboom valt, dit gaat ons toch te ver en wij hebben het gevoel, dat wij niets van deze mensen begrijpen. Het gaat hier niet om exceptionele gevallen, maar om een geloof, dat telkens opnieuw opduikt en van grote hardnekkigheid is. Het is zelfs besmettelijk. Wij * Overigens zij opgemerkt, dat men de neiging heeft de inlandse pharmacopee meer te onderschatten dan zij verdient. In dit verband is dat echter niet belangrijk. 45
zien, dat mensen die lang in zulke streken gewoond hebben, de neiging vertonen er ook in te geloven. In 1940 kwam een bijzonder boze, blanke hoofdambtenaar bij mij zijn woede luchten over een andere blanke hoofdambtenaar, die aan derden had verteld, dat zijn tegenslag in het ambtelijk leven het gevolg was van het feit, dat mijn boze vriend peperkorrels onder zijn stoel had gestrooid. Ofschoon ik de boosheid van mijn vriend even dwaas vond als het geroddel van de ander, heb ik mijn verbazing zo goed mogelijk verborgen gehouden. Wat mij intrigeerde was de waarde, die mijn vriend door zijn boosheid over de suggestie, dat hij peperkorrels zou hebben gestrooid, aan die malle peperkorrels bleek te hechten. Wanneer ik de beschuldigde was geweest, zou ik nooit boos geworden zijn. Dat wil intussen niet zeggen, dat men magie als dom bijgeloof en dus als onbelangrijk beschouwen kan. Er zijn heel wat mensen aan toverij gestorven. Zo in het volgende verhaal, medegedeeld door Beaver uit de tijd, dat hij resident-magistrate te Dam (Western Division of <strong>Papua</strong>) was. Hij had een man in de gevangenis, die wegkwijnde. Hij vertelde, dat hij betoverd was en sterven zou, indien de tovenaar niet zelf zijn magie te niet deed. Dat betekende, dat hij losgelaten zou moeten worden. Beaver dacht daar uiteraard niet over en trachtte de man gerust te stellen door hem te verzekeren, dat geen toverij binnen de omheining van de gevangenis effect kon hebben, doch enkele dagen later was de man dood. 4 Het verhaal van Beaver staat niet op zichzelf. Er zijn tal van zulke verhalen in omloop en ze zijn waar ook. Men is erin geslaagd daar enkele onderzoekingen over te doen, waarbij gebleken is, dat men met shock-verschijnselen te maken heeft. De man, die gelooft betoverd te zijn, geraakt in een shock-toestand, waardoor een overmatige hoeveelheid adrenaline wordt afgescheiden, die in de bloedbaan komt en een acute verwijding van de hartslagader - en het hart - tot gevolg heeft, waardoor de patiënt in zeer korte tijd succombeert. 5 Dit komt precies overeen met mijn eigen ervaringen in de tijd, dat ik controleur te Merauke was. Ik heb er zes gevallen meegemaakt van mensen, die in de gevangenis stierven aan geen andere kwaal dan wat kennelijk heimwee was. In alle zes gevallen kwam de patiënt des middags thuis van het werk buiten de omheining der gevangenis, klagende over een harde buik, waarna hij de andere ochtend dood op zijn slaapplank gevonden werd. Andere symptomen ontbraken. In alle zes gevallen werd sectie verricht en in elk van die gevallen was de uitslag: ver- 46
Page 3 and 4: Omslag: Kees Kelfkens Derde druk Co
Page 6 and 7: TERINLEIDING Dit boekje is geschrev
Page 8: hier liever het woord hulp niet geb
Page 11 and 12: der ons ook gemeengoed. De beide ee
Page 13 and 14: meer zijn en misschien wat minder).
Page 15 and 16: aanleg. Zo herinner ik mij een boek
Page 17 and 18: in huis vallen bezwaarlijk een bijd
Page 19 and 20: en termieten, is het verschil in fu
Page 21 and 22: doende verandert hij zijn cultuur.
Page 23 and 24: uit, telkens andere lokale groepen
Page 25 and 26: king dient te geven, aan het feit n
Page 27 and 28: dan plotseling aannemen, dat al die
Page 29 and 30: ene cultuur voor normaal gehouden w
Page 31 and 32: woord systeem niets anders in dan d
Page 33 and 34: groepen. De natuur is maar zelden z
Page 35 and 36: tie van archaïsche rijken; het gaa
Page 37 and 38: De termen, hier gebruikt, eisen eni
Page 39 and 40: Die geschenken ruil is een interess
Page 41 and 42: tegengeschenk en de ontvanger van e
Page 43: eurt eraan medewerken anderen in de
Page 47 and 48: maanden uit te zitten. Binnen enkel
Page 49 and 50: als dingen die willen, die iets doe
Page 51 and 52: soortgelijke leugens bezondigen wil
Page 53 and 54: in de magie zijn onderkend en op we
Page 55 and 56: vooral veel goedkoper, namakers, im
Page 57 and 58: ooftochten te verrijken. Erger is,
Page 59 and 60: III / CULTUURVERANDERING ALS TOTAAL
Page 61 and 62: vorderen. Voor het ogenblik echter
Page 63 and 64: er veel cultuurelementen zijn overg
Page 65 and 66: mij die herdruk in 1951 ter hand st
Page 67 and 68: volgt omschrijven: de overheersing
Page 69 and 70: de komst van het schip uit te zien.
Page 71 and 72: omstreeks 1961 drs. G. W. Grootenhu
Page 73 and 74: Toch is ook dit antwoord op een car
Page 75 and 76: ook vóór 1920 verwachtingen van m
Page 77 and 78: stel ook mythologisch worden ingepa
Page 79 and 80: totaal op te geven. Er zijn situati
Page 81 and 82: leermeester J. P. B. de Josselin de
Page 83 and 84: al ons begrijpend medeleven. Men ka
Page 85 and 86: De belangrijkste van de door hem be
Page 87 and 88: Tot slot nog een enkel woord over d
Page 89 and 90: dachte bevorderde, dat men de gewen
Page 91 and 92: neutraal terrein ontmoetten. De eni
Page 93 and 94: niaal geregeerde landen is heel lan
Page 95 and 96:
Er is een nieuwe wereld open gegaan
Page 97 and 98:
staatkundig bewustzijn der nieuwe s
Page 99 and 100:
DE JONGE STAAT Het fundamentele ver
Page 101 and 102:
end college van het eiland Lombok,
Page 103 and 104:
den, die hun eenheid nog goeddeels
Page 105 and 106:
veel kritiek de pers zich in deze l
Page 107 and 108:
wusten is aangewezen. Politiek, de
Page 109 and 110:
gen moesten opgeven. Indonesië is,
Page 111 and 112:
loopt in het honderd, omdat in de s
Page 113 and 114:
aan een informeel tarief gebonden.
Page 115 and 116:
er behoefte aan. Men kan nu wel pro
Page 117 and 118:
zou geen kwaad kunnen, evenmin als
Page 119 and 120:
leid. Daarentegen wel tot een de di
Page 121 and 122:
Dit geldt met name de vrije arbeid
Page 123 and 124:
dat men de traditionele methoden in
Page 125 and 126:
weg de psychiater Fromm was gekomen
Page 127 and 128:
openlijke werkeloosheid aan industr
Page 129 and 130:
je en bewaar je, maar de planten pl
Page 131 and 132:
mum ligt, het allernoodzakelijkste
Page 133 and 134:
arbeid bevordert en tot toewijding
Page 135 and 136:
dukt is van de ideologie of, omgeke
Page 137 and 138:
van wetenschap en techniek bezig is
Page 139 and 140:
name in de steden. Dat betekent, da
Page 141 and 142:
die school echter wel een zware opg
Page 143 and 144:
het verwerven van academische kenni
Page 145 and 146:
heid op technische scholen, minder
Page 147 and 148:
schappen doen of in het briefkaarte
Page 149 and 150:
gevoelen. Ik maakte toen de opmerki
Page 151 and 152:
aankweken van een bundel tevoren ke
Page 153 and 154:
oekjes waarin vriendelijke ouders g
Page 155 and 156:
wezenlijk veranderd zijn, zou te ve
Page 157 and 158:
leek op slechts één derde van die
Page 159 and 160:
overtuiging, die voor alle mensen e
Page 161 and 162:
icht. Dan behoeft hij geen speciale
Page 163 and 164:
diep ingrijpen in het leven der bet
Page 165 and 166:
Onze moderne middelen tot telecommu
Page 167 and 168:
hun eerste aanleg aan de koloniën,
Page 169 and 170:
land. Daar is in de eerste plaats m
Page 171 and 172:
daarmee tot de harmonie der verhoud
Page 173 and 174:
ziet hij toch ook geen reden daarom
Page 175 and 176:
ervaring mee had. Het gaat bij de t
Page 177 and 178:
komen maar niet of de gegevens zijn
Page 179 and 180:
standige vraag en het is zeker niet
Page 181 and 182:
voering belast is. Dit heeft een ve
Page 183:
VERWIJZINGEN
show all

Untitled - Stichting Papua Erfgoed

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?