HANDBOEK DER GESCHIEDENIS VAN HET VADERLAND Door ...

More documents

Recommendations

Info

1621. West-Indische Compagnie, voor Amerika en de westkust van Afrika. Vijf kamers, zeven miljoen. Amsterdam 4/9, Zeeland 2/9, de Maas 1/9, het Noorderkwartier 1/9, Friesland, Stad en Lande 1/9. 1622. 10 Juli — 3 Okt. Bergen op Zoon, door Spinola belegerd; Maurits dwingt hem tot de aftocht. Strooptocht van Frederik-Hendrik naar Brabant, tot nabij Leuven en Brussel. Het Zeewezen in droevige toestand, door slordig bestuur van sommige Admiraliteitscollegiën, nalatigheid van de landprovinciën in het opbrengen van gelden, en gebrekkige inrichtingen en oorlogstucht. — De Algerijnen bemachtigen in 13 maanden (1620 en 1621) 143 Nederlandse schepen, ter waarde van 30 miljoen. Roverijen van de Duinkerkers; Enkhuizen verliest in één jaar 100 haringbuizen; in weinige jaren 600 meest Nederlandse schepen veroverd; vijandelijke kapers bezetten soms de zeegaten van Texel. — 1622. Zege op de Spanjaarden bij Gibraltar, op de Duinkerkers bij Calais. 1623. Samenzwering door de zonen van Oldenbarnevelt en een Remonstrants predikant Slatius. De Prins zou tussen de Haag en Rijswijk, waar zijn pages, een voetpad langs lopende, gewoonlijk de koets verlieten, worden vermoord. De schuldigen deels ontvlucht, deels gestraft. De remonstrantse predikanten verklaren deze conspiratie voor „ongoddelijk, schandelijk en execrabel.” 1623. Aanslag op Antwerpen, met 1500 vaartuigen van alles wel voorzien. De Prins, te Dordrecht afscheid nemende van leden van de Staten-Generaal, zeide: „bidt God voor onze onderneming, God alleen kan ze doen mislukken; anders heb ik de uitslag zo zeker in mijne macht als de hand die ik u reik.” Storm en sneeuwjacht en ijzel; de schepen onhandelbaar; Maurits en Frederik Hendrik ternauwernood gered. 1624. Octrooi van de Oost-Indische Compagnie vernieuwd. De aandelen zes kapitalen waard. Jaarlijkse uitdelingen minstens 15, in 1606 75, in 1610 50, in 1616 62 — Reis van l' Hermite (1623 — 1625) met 11 schepen en 1637 koppen. 1624. Febr. Inval des vijands in de Veluwe, verdreven door de felle koude. Sept. Maurits verovert Gennep en Cleef. Over 't algemeen (1622 — 1625) de toestand zorgverwekkend. „Alle de krachten van het Duitse Rijk en van de Ligue zullen de Republiek bestormen; ze naderen reeds haar grenzen. De Koning van Engeland, die de macht van Spanje zou kunnen opwegen, laat zich door beloften om de tuin leiden, is bijkans werkeloos en vreest de oorlog. In Duitsland is alles in schrik en onderwerping begraven. Frankrijk wil iets voor de Republiek doen, en weet niet hoe; maar, zo het haar wel gaat, zal het iets meer verrichten, waaruit redding voor de Christenheid zal kunnen ontstaan" 92. 270. Ook thans ontbrak het Maurits aan genegenheid, niet aan gelegenheid, tot eigen verheffing. Het heimelijk voortwoelen van de overwonnen partij was somwijlen merkbaar en zelfs zijn leven werd door misdadige poging bedreigd. Maar hoger gezag, al stond het ter zijner keuze, werd, evenmin als te voren, door hem begeerd. Het zwaard voor de onafhankelijkheid van het Gemenebest, zolang zijn kracht niet uitgeput was, te mogen hanteren, dit was hem genoeg. Desniettemin is de Vorst, die als van de Staten onderdaan en ambtenaar overleed, is de grootste veldheer van zijn tijd, is Maurits, die Nederland tegen Spanje in veiligheid gesteld heeft, als geweldenaar uitgekreten. En waarom? Omdat hij plichtshalve, ten laatste, toen de willekeur van de stedelijke Aristocratie niets meer ontzag, voor de zelfstandigheid van de Kerk, voor de rechten van de burgerij, voor de vrijheid van het geweten, voor de Unie van de zeven Provinciën, gelijk zijn Vader deed, of in dezelfde omstandigheden zou hebben gedaan, onverzettelijk in de bres stond.
23 April 1625. Maurits, voornemens naar het leger te vertrekken, sterft; volgens zijn laatste gesprekken niet Bogerman op het ziekbed, gerust enkel op de verdiensten van de Heere Jezus Christus en Dien gekruist.
Page 1 and 2:
HANDBOEK DER GESCHIEDENIS VAN HET V
Page 3 and 4:
De hereniging van Noord en Zuid wer
Page 5 and 6:
Door de scheuring van de Nederlande
Page 7 and 8:
Toestand der Nederlanden. Ruimschoo
Page 9 and 10:
II. (1598--1607) Zege hij Nieuwpoor
Page 11 and 12:
C. (1678 — 1688) Droevige toestan
Page 13 and 14:
Frankrijk en Engeland 662. D'Affry
Page 15 and 16:
machteloos 879. De gematigden, door
Page 17 and 18:
gehad 1103, 1104. De toekomst onzek
Page 19 and 20:
90. MAURITS. 91. WILLEM LODEWIJK. 9
Page 21 and 22:
voorschijn te brengen. Doch wat zou
Page 23 and 24:
heb gewenst niets te verzwijgen wat
Page 25 and 26:
De eerste uitgaaf van het Handboek
Page 27 and 28:
dolheid zijner golven) in 1421, de
Page 29 and 30:
B. DE VOLKSVERHUIZING. 8. In de vij
Page 31 and 32:
de Keizers met de verdediging der L
Page 33 and 34:
hervorming, wel is waar, maar niet
Page 35 and 36:
Stedehouder Gods. -- Hoe groot moes
Page 37 and 38:
26. Algemeen en veelbeduidende invl
Page 39 and 40:
gedreven door Spanjaarden en Italia
Page 41 and 42:
„Men heeft dikwerf te gering denk
Page 43 and 44:
erfgenaam achtergelaten had, gaf de
Page 45 and 46:
ALGEMENE AANMERKINGEN. TWEEDE AFDEL
Page 47 and 48:
pracht en ridderlijke glans door bi
Page 49 and 50:
voorziet, zal ik er, met Gods hulp,
Page 51 and 52:
1482. Door de halsstarrigheid van d
Page 53 and 54:
70. Schatten zijn ook voor de Nati
Page 55 and 56:
Paus. Overheersing die aanvankelijk
Page 57 and 58:
TWEEDE GEDEELTE. HET GEMEENEBEST VA
Page 59 and 60:
Bij de godlasterlijke wijs waarop m
Page 61 and 62:
B. CHRISTELIJK-GEREFORMEERD BEGINSE
Page 63 and 64:
De natuur der buitenlandse betrekki
Page 65 and 66:
hulpbetoon dat tevens gunstbetoon w
Page 67 and 68:
tegen aristocratisch geweld. Het ha
Page 69 and 70:
Stamvader, in de 13 e eeuw, Graaf H
Page 71 and 72:
Drukkend juk van de Stedelijke Rege
Page 73 and 74:
Thomas à Kempis (1380 — 1471), A
Page 75 and 76:
Zo de Herdopers te Munster (§ 115)
Page 77 and 78:
ongenoegzaam, telkens gescherpt. In
Page 79 and 80:
Opofferingen van de Nederlanders. I
Page 81 and 82:
van dergelijke plannen en die hun i
Page 83 and 84:
(Dathenus. Modet, enz.) Vele Gerefo
Page 85 and 86:
126. De Prins van Oranje vertrok; m
Page 87 and 88:
ij overeenkomst, van wier naleving
Page 89 and 90:
Al wat naar Inquisitie zweemt, uit
Page 91 and 92:
EERSTE AFDELING. 1568-1584. WILLEM
Page 93 and 94:
145. De Stedelijke Overheden, inzon
Page 95 and 96:
148. De Prins had vier broeders.
Page 97 and 98:
zouden vergezeld worden van enige
Page 99 and 100:
Van kindsaf heeft hij de Heilige Sc
Page 101 and 102:
“Voor Godes Woord geprezen Heb ik
Page 103 and 104:
vroeger door de Staten dikwijls gew
Page 105 and 106:
van zijn eer, uit de Lande te vertr
Page 107 and 108:
illijk Hem alleen er dank voor te w
Page 109 and 110:
De tirannie van Alva had overal ver
Page 111 and 112:
Zeeland het statu quo; alles tot op
Page 113 and 114:
Aug. kastelen afgebroken; te Antwer
Page 115 and 116:
a. de tegenwoordigheid des Prinsen,
Page 117 and 118:
D. 1579-1584. 184. De Prins van Ora
Page 119 and 120:
strijden dan door een geveinsde vre
Page 121 and 122:
verzoening wenselijk en noodzakelij
Page 123 and 124:
Zou niet, in de afzonderlijke hande
Page 125 and 126:
door Holland en Zeeland alleen, en
Page 127 and 128:
weinig invloed meer had. De toeneme
Page 129 and 130:
talrijke vijand tegen; is even gedu
Page 131 and 132:
geschiedenis der Staten van Holland
Page 133 and 134:
1584. 17 Sept. Overgave van Gent.
Page 135 and 136:
B. 1585-1587. BESTUUR VAN LEICESTER
Page 137 and 138: weifeling, met weerzin, met wrevel,
Page 139 and 140: Door de ongenade van de Koningin, h
Page 141 and 142: zijn voorstel tot bijlegging van de
Page 143 and 144: met uitnodiging om het "in communic
Page 145 and 146: de innerlijke constitutie van de Re
Page 147 and 148: de geünieerde Provincien op poene
Page 149 and 150: niet, willende nochtans veel daarin
Page 151 and 152: genie van de jeugdigen held, die ee
Page 153 and 154: ondernemingsdrift, van zucht naar a
Page 155 and 156: 1600. Aan beide zijden uitgeput. Me
Page 157 and 158: Na de belegering van Ostende, stond
Page 159 and 160: landen,Spaans. Aan het einde zal we
Page 161 and 162: gevaar voorbij en gelegenheid tot h
Page 163 and 164: niet tot de gehoorzaamheid aan Chri
Page 165 and 166: gewild; een Generale (niet slechts
Page 167 and 168: 245a. Het volk was, sedert 1555, aa
Page 169 and 170: de nauwe verwantschap met Spanje, b
Page 171 and 172: leer van de Formulieren in haar geh
Page 173 and 174: sedert lang reeds bemoeilijkt. Zo,
Page 175 and 176: Geen uitzicht voor de Contraremonst
Page 177 and 178: van haar eigendunkelijk en partijdi
Page 179 and 180: Dec. Vergadering van de Staten van
Page 181 and 182: Financiën, Militie, tot instandhou
Page 183 and 184: gebruiken, en in dezen ganse handel
Page 185 and 186: De gelegenheid tot verbetering verz
Page 187: E. 1621-1625. HERNIEUWING VAN DE OO
Page 191 and 192: Protestantse ketterij. Bijgestaan d
Page 193 and 194: Staat,dit zou Richelieu, om geschil
Page 195 and 196: 277. Partijhoofd is FrederikRendrik
Page 197 and 198: 280. De binnenlandse rust werd niet
Page 199 and 200: met verbazende voorspoed tot in Bei
Page 201 and 202: 1636. De Staten zonden geen geld; d
Page 203 and 204: Karel I vredelievend om vrij te zij
Page 205 and 206: en een Spaanse Prinses. Holland inz
Page 207: en zeden herwaarts overgebracht. 16
show all

HANDBOEK DER GESCHIEDENIS VAN HET VADERLAND Door ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?