13.03.2014 Views

Werkboek 'jij en ik' - Jeugdboekenweek

Werkboek 'jij en ik' - Jeugdboekenweek

Werkboek 'jij en ik' - Jeugdboekenweek

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

E<strong>en</strong> geel hoofd met grote paarse boll<strong>en</strong><br />

Jij <strong>en</strong> ik in één hoofd<br />

Dominique Dumortier<br />

Twee jaar geled<strong>en</strong> werd de diagnose autisme bij mij<br />

gesteld. Dat was e<strong>en</strong> zware klap <strong>en</strong> e<strong>en</strong> hele opluchting<br />

tegelijkertijd.<br />

Ik heb altijd gevoeld dat ik anders b<strong>en</strong> <strong>en</strong> anders omga<br />

met ander<strong>en</strong>, dat mijn relatie met ander<strong>en</strong> niet hetzelfde<br />

is als de relatie die ‘normal<strong>en</strong>’ met elkaar hebb<strong>en</strong>. Daar<br />

verandert de diagnose niets aan. Ik zal altijd anders zijn.<br />

Door mijn handicap.<br />

Maar mijn handicap is niet zichtbaar. Autisme zit vanbinn<strong>en</strong>.<br />

En als m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> iets vreemds in de omgang voel<strong>en</strong>,<br />

dan wet<strong>en</strong> ze niet wat het is <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> ze het ge<strong>en</strong><br />

plaats gev<strong>en</strong>.<br />

Ander<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> mij als e<strong>en</strong> doorsnee m<strong>en</strong>s. Ze zi<strong>en</strong> me<br />

niet als ‘anders’. En dat is soms e<strong>en</strong> groot probleem. Ik<br />

zie er normaal uit dus moet ik ook voldo<strong>en</strong> aan alle<br />

eis<strong>en</strong>. M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> houd<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> rek<strong>en</strong>ing met mijn beperking<strong>en</strong><br />

omdat ze niet wet<strong>en</strong> dat ik er heb. Dat maakt mijn<br />

lev<strong>en</strong> soms moeilijk.<br />

Soms vertel ik dat ik ‘anders’ b<strong>en</strong> maar dan gelooft m<strong>en</strong><br />

mij niet. Ik kan niet volledig functioner<strong>en</strong> zoals ander<strong>en</strong>.<br />

Maar dat kan ik vaak niet duidelijk mak<strong>en</strong>. Als ik in<br />

e<strong>en</strong> rolstoel zou zitt<strong>en</strong>, zou het evid<strong>en</strong>t zijn dat ik hulp<br />

krijg. Als ik met e<strong>en</strong> blind<strong>en</strong>stok zou lop<strong>en</strong> of gebar<strong>en</strong>taal<br />

gebruikte zou het ook ge<strong>en</strong> probleem zijn. Nu wel.<br />

Soms w<strong>en</strong>ste ik dat m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met autisme e<strong>en</strong> geel hoofd<br />

hadd<strong>en</strong> met grote paarse boll<strong>en</strong>. De wereld is hard voor<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die anders zijn. En zeker voor m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die<br />

anders zijn maar bij wie het niet zichtbaar is. Het lijkt<br />

alsof de wereld er niet klaar voor is.<br />

M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die me oppervlakkig k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>, merk<strong>en</strong> niets van<br />

mijn problem<strong>en</strong> omdat ik voldo<strong>en</strong>de camouflage- <strong>en</strong> comp<strong>en</strong>satietechniek<strong>en</strong><br />

heb. Maar m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die me beter k<strong>en</strong>n<strong>en</strong><br />

kom<strong>en</strong> veel verschill<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>. Ik struikel over verkeerd<br />

woordgebruik, ik neem te veel op de letter, ik pak m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

op hun woord<strong>en</strong>, ik kan niet teg<strong>en</strong> verandering<strong>en</strong>, alles<br />

moet gepland zijn; kortom het contact is anders, minder<br />

soepel. Ik begrijp ook humor vaak niet <strong>en</strong> ik kan ge<strong>en</strong><br />

gesprek vijf minut<strong>en</strong> onderhoud<strong>en</strong> als er ge<strong>en</strong> duidelijk<br />

gespreksonderwerp is. Ik heb problem<strong>en</strong> met m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

welkom te het<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> ontmoeting <strong>en</strong> dag te zegg<strong>en</strong> als<br />

ik weer verder ga. M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die dit merk<strong>en</strong>, zijn heel blij als<br />

ik h<strong>en</strong> vertel dat ik autisme heb. Voor h<strong>en</strong> verklaart dat<br />

veel. En ze krijg<strong>en</strong> het gevoel dat ze me beter begrijp<strong>en</strong>.<br />

Ik ga dan ook e<strong>en</strong> gevecht aan met de wereld, met de<br />

ander. E<strong>en</strong> gevecht voor mezelf. Om het begrip te krijg<strong>en</strong><br />

dat ik nodig heb <strong>en</strong> waar ik recht op heb. Ik wil ge<strong>en</strong><br />

‘gevecht’ maar jammer g<strong>en</strong>oeg is het dat wel. Als ik<br />

respect heb voor mezelf, heb ik ge<strong>en</strong> keuze. Dan ga ik dat<br />

gevecht, die strijd met de ander aan. Als ik het niet doe<br />

laat ik over me he<strong>en</strong> wals<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat wil ik niet. Ik b<strong>en</strong> ook<br />

iemand! Ik heb dezelfde verlang<strong>en</strong>s <strong>en</strong> gevoel<strong>en</strong>s als alle<br />

andere m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>. Ik heb dezelfde behoeft<strong>en</strong>. Ik hunker ook<br />

naar veiligheid, begrip <strong>en</strong> aanvaarding. Maar vaak krijg<br />

ik het niet. Voor alles moet ik vecht<strong>en</strong>. En daar word ik<br />

moe van. Mijn gevecht heeft vele facett<strong>en</strong>. Ik geef uitleg<br />

aan ander<strong>en</strong> over mijn autisme, wat het betek<strong>en</strong>t, hoe het<br />

voelt,… Ik vraag hulp aan ander<strong>en</strong> bij ding<strong>en</strong> die moeilijk<br />

gaan maar daardoor d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> ze vaak dat ik niets kan<br />

of dat ik ge<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> m<strong>en</strong>ing heb <strong>en</strong> nem<strong>en</strong> ze dat van me<br />

over. Maar ik probeer juist duidelijk te mak<strong>en</strong> dat ik vele<br />

ding<strong>en</strong> wel kan.<br />

Mijn handicap op zich is heel moeilijk <strong>en</strong> vraagt veel<br />

<strong>en</strong>ergie. En alsof dat nog niet g<strong>en</strong>oeg is, moet ik nog<br />

afrek<strong>en</strong><strong>en</strong> met de reacties van ander<strong>en</strong>. Mijn handicap<br />

zijn er eig<strong>en</strong>lijk twee: mijn werkelijke handicap <strong>en</strong> het<br />

feit dat ander<strong>en</strong> er niet mee omkunn<strong>en</strong>.<br />

Van nature uit b<strong>en</strong> ik iemand die niet snel opgeeft. Ik<br />

vecht. Ik blijf uitleg gev<strong>en</strong> <strong>en</strong> ik blijf aangev<strong>en</strong> wat ik<br />

nodig heb in de mate dat ik dat kan. Ik zet echt heel wat<br />

stapp<strong>en</strong> naar ander<strong>en</strong> toe opdat deze twee wereld<strong>en</strong><br />

dichter bij elkaar zoud<strong>en</strong> kom<strong>en</strong>.<br />

– 13 –

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!