Werkboek 'jij en ik' - Jeugdboekenweek

voordeel. Ik ga heel eerlijk met mensen om. Het komt
niet in me op om iets anders te verwoorden omdat het
anders zou moeten overkomen. Voor mij heeft dat geen
enkel nut. Ik gebruik woorden waarvoor ze dienen: om
de waarheid te zeggen. Anderen gaan vaak niet tot de
kern van de zaak. Ze zeggen vaak juist niet wat ze
vinden. Ik begrijp niet waarom mensen alles zo omzeilen.
Ik begrijp niet waarom ze willen dat anderen denken dat
ze een andere mening hebben. Voor mij is dat een bewijs
van onechtheid. Dan klopt er iets niet. Voor mij zijn die
mensen heel onduidelijk omdat ik het niet begrijp.
Als ik ergens tegen ben of iets lelijk vind, dan zeg ik dat
gewoon. Het doet er toch niet toe of dat ingaat tegen de
mening van anderen. Waarom iemand naar de mond
praten? Een totaal andere mening is even goed als
dezelfde mening. Als mensen eerlijk zijn doet het er voor
mij niet toe wat ze zeggen, of het nu grof is of niet.
Ook in de omgang met anderen ben ik eerlijk. Als iemand
iets doet dat ik niet kan verdragen dan verwoord ik dat
ook. Als iemand me gekwetst heeft, grof is geweest of
geen respect heeft getoond, dan zeg ik dat. Ik vind het
heel fijn om om te gaan met mensen die hun hart op
hun tong hebben. Dat doe ik ook, toch zeker met
mensen die ik goed ken en vertrouw. Alleen als daarvoor
ruimte is, voel ik me goed. Waar dat niet getolereerd
wordt, voel ik me onvoldoende veilig om mezelf te zijn.
Dan klap ik dicht omdat de mensen mijn taal niet
spreken.
Ook bij ruzies is dat opvallend. Ruzies gaan vaak niet
over de kern maar om kleinere dingen die niet essentieel
zijn. Ik dring meteen door tot de kern van de zaak. Dat
kan heel vervelend zijn maar toch wordt het meestal
geapprecieerd.
Zelf krijg ik graag kritiek. Ik heb er absoluut geen
probleem mee. Integendeel, ik voel me veiliger bij
mensen die kritiek geven. Iedereen heeft wel eens moeite
met bepaalde dingen. ‘Normale’ mensen lezen dat bij
mekaar, in de blik van de ander, de gelaatsuitdrukking.
Dat kan ik niet. Ik versta alleen concrete taal. Nonverbale
signalen ontgaan mij volledig. Ik vat ze niet.
Daarom zijn mensen voor mij onduidelijk, vaag en vormen
ze een bedreiging. Mensen die onder woorden
kunnen brengen wat hen stoort, zijn voor mij heel
aangenaam in de omgang. Ik hoef het niet af te lezen
van hun gezicht. Ik heb dus liefst dat mensen het mij
zeggen als ik iets verkeerds of vervelends doe. Ik ervaar
zulke ‘kritiek’ niet echt als kritiek. Ik ervaar het als iets
positiefs. Het geeft me geen slecht gevoel. Integendeel,
het werkt bevrijdend en stelt me op mijn gemak.
Sommige mensen vragen zich af hoe het mogelijk is om
met iemand als ik samen te leven. Mensen die dat vragen
draaien de zaak om. Het is voor mij onmogelijk om in
deze maatschappij te leven, maar met mij valt best te
leven. Ik doe alle moeite om in deze maatschappij een
plekje te verwerven. Om een beetje de regels te leren.
Maar het is alsof je in je computer een programma
stopt dat in een andere computertaal geschreven is. Het
past niet en je kunt het ook niet laten passen. In een
benzine-auto steek je ook geen dieselonderdelen. Maar
op zich heb ik geen probleem. Op zich gaat alles goed.
Ik heb geen contactstoornis! Zet me op een onbewoond
eiland, ver van deze maatschappij met al zijn regels en ik
heb geen probleem. Als iedereen autistisch zou zijn zou
mijn autisme geen handicap zijn. Voor mij zou de
wereld er zo veel mooier uitzien. Dan zou onze ordening
tellen en zou die andere ordening afwijkend zijn. Er had
dus net zo goed een andere ordening kunnen gelden,
waar woorden wel letterlijk worden genomen, waar
mensen wel doen wat ze zeggen en waar façades wegvallen.
Is dat dan zo raar?
Ik word als abnormaal beschouwd. Waarom? Omdat ik
niet voldoe aan het plaatje. Het plaatje dat de meerderheid
gemaakt heeft en waarvan de meerderheid bepaalt
dat dat normaal is. Maar wat is normaal? Als iemand
me zegt dat hij binnen tien minuten belt en ik word
kwaad als hij na twaalf minuten nog niet gebeld heeft,
ben ik fout en hij juist, want ik ben autist en hij is
normaal. Iemand schrijft een tekst en vraagt me eerlijk
mijn gedacht te zeggen. Ik zeg eerlijk dat ik hem slecht
vind. Toch ben ik fout en hij juist, want ik ben autist en
hij is normaal. Iemand vraagt me hoe het met me gaat.
Ik zeg ‘slecht’. Het gesprek is gedaan want ik moest
‘goed’ zeggen, zo hoort het. Ik ben fout en hij juist,
want ik ben autist en hij is normaal.
Kan iemand mij vertellen hoe de wereld van de
‘normalen’ geordend is? Waarom mag ik niet stipt zijn?
– 15 –