turk-mitoloji-ansiklopedisi-deniz-karakurt

S a y f a | 519Kübey[Azəricə: Kübəy]Kübey Hanım – Türk ve Altay mitolojisinde Doğum Tanrıçası.Kubay Ana olarak da bilinir. Doğum yapan kadınları korur. 1Dişiliğin simgeselleştiği tanrıçadır. Süt gölünden yanındakitulumlarla getirdiği sütü doğacak çocuğun ağzına damlatır.Böylece daha fazla süt isteyen çocuk dışarıya çıkmak ister.Çocuğa ruh verir. Yaşam ağacı Ulukayın’ın içinde yaşar. Buağacın kökünden Bengisu (Yaşam Suyu)akar. Yarı beline kadarçıplaktır. Ayakları ve bacakları ağaç kökünü andırır.Göğsünden sağaltıcı özelliği olan bir süt verir. Orta yaşlı bir görünümü vardır. Bedeni şişmandeğildir. Ciddi bakışlıdır. Uzun saçları vardır. Çocukların ve kadınların koruyucusudur. Yaşamağacı ve Kübey ışık saçarlar. Hamile kadın doğum yaparken gökten inip onun yanında durur.Fakat kadın onu göremez. Kadının ağrılarını hafifletir. Çocuk doğduktan üç gün sonra gider.Yeryüzünde saf ve temiz olan şeyleri korur. Temizlik Tanrıçası olarak da görülür.Etimoloji(Küb/Küp) kökünden türemiştir. Aynı kökten geldiği küpeyi (kadın süsü) çağrıştırır, küp (büyükçömlek) ise şişkinlik anlamı bildirir ki, topraktan olması itibariyle de bir çeşit ana rahminisimgeler. Türkçe, Moğolca ve Tunguzcada Küb/Kub/Kuv/Küv kökü şişkin, kabarık olayı belirtir.Temizlik anlamını içerir. Kubaşmak, yardımlaşmak anlamına gelir. Türkçede Küb kökü (TatarcadaKüye) ve Tunguzcada vurmak anlamı içerir ki, doğacak çocuğun tekmeleriyle alâkalı olabilir.Kırgızcada Kübü, Türkmencede Göbe yine vurmayı belirtir. Eski Türkçe Kuva/Kuba, MoğolcaGova/Guva sözcükleri güzellik ve aydınlık mânâsı da taşır. Eski Altay, Moğol ve Tunguz dillerindeKü/Küb/Hü/Hüb/Hüv kökü bilgelik ve ün gibi manaları da barındırır.Kaynakça Türk Söylence Sözlüğü, Deniz KarakurtDipnotlar1. ^ Bahaeddin Ögel, Türk Mitolojisi (Cilt-1, Sayfa 96)Dış bağlantılar Kayaların Hanımı, Doğanın Anası; Engin Beksaç, Şule Nurengin Beksaç Kün Kübey Xotun (Ürüñ Arılı Xotun) Kübey Hatun Türk Mitolojisinde Anne, Muharrem KayaKübeyD e n i z K A R A K U R TTÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ