turk-mitoloji-ansiklopedisi-deniz-karakurt

S a y f a | 59Alasığın[Azəricə: Alasığın]Alasığın – Türk, Altay ve Moğol mitolojilerinde Kutsal Geyik. Değişik Türk lehçe ve şivelerindeAlageyik (Alakeyik, Alakiyik) veya Alabolan (Alabulan) ya da Alabuğa (Alabuğu) olarak dabilinir. Moğollar ise Kubamaral (Govamaral, Guvamaral) derler. “Gökgeyik / Kökgeyik” tabiride kullanılır. Yalnızca “Sığın” olarak da ifâde edilir.Türk kültüründe Sığın (Geyik)Kutsal bir hayvandır. Bazen erenler alageyiğe dönüşür. Kimi zaman Göksığın olarak daadlandırılır. Bazı Türk ve Moğol boyları, soylarının bu kutlu varlıktan türediğine inanırlar. Çoğuzaman soyun bir kolu Gökkurt’tan, diğer kolu ise Gökgeyik’den gelmektedir. Geyik sürülerininbaşında bulunup idare eden kurtlara da Gökgeyik denilir. Geyiklerin boynuzları kamların enönemli simgelerindendir. Kubamaral dokuz boynuzlu, boynuzları dokuz budaklı olarakbetimlenir. Bozkurt gökyüzünü temsil eder. Alageyik ise yeryüzünün simgesidir. Macarların(Hungarların) ataları da bir geyiği izleyerek denizi geçmişler ve bu denizin ortasındaki yarıbataklık bir adada türemişlerdir.Anadolu ve Asya halılarında ve kili desenlerinde Geyik motifine resim veya sembol olarak sıklıklarastlanır. Anadolu’da alageyiği kovalayan ve kaybolan avcı motifi masallarda ve türkülerdesıklıkla görülür. “Geyik de çekti beni kendi dağına.” (Anadolu Halk Türküsü). Yine bir Macarefsânesinde Hunların ve Macarların ataları olan Hunor ve Magor adlı iki avcı bir geyiğikovalarken bataklıkta kayboluyorlar ve orada kayıp soylu kızları bularak onlarla evleniyorlar. Birbaşka efsânede Türklerin ataları hayatlarını bir mağaranın içinde sürdürmekteydiler. Her güngüneş batınca Deniz/Göl ruhu, ak geyik (buğı) 1 şekline giren kocasını deniz altına götürüp, sabaholunca denizden çıkarır. Öküz başlı, at kuruklu olarak tasvir edilir.Alasığın, kutlu bir hayvan olarak erenlerin veya ozanların yanında yer alırlar: “Yaramı sarsınlarşehitler ile / Kırk yıl dağda gezdim geyikler ile” (-Pir Sultan Abdal)Etimoloji Alasığın: Ala (karışık renk) ve Sığın (geyik) sözcüklerinin bileşik biçimidir. Kubamaral: Kuba (ala renk, boz renk) ve Maral (geyik) sözcüklerinin bileşik biçimidir.Moğolca kökenli bir isimdir. Kuba/Kuva/Huba/Huva sözcüğü Türkçe ve Moğolcada solukrenk anlamı ifâde eder. 2Kaynakça Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt PDFDipnotlar1. ^ Bahaeddin Ögel, Türk Mitolojisi (Cilt-1, Sayfa 570)2. ^ Bahaeddin Ögel, Türk Mitolojisi (Cilt-1, Sayfa 575)D e n i z K A R A K U R TTÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ