12.07.2015 Views

turk-mitoloji-ansiklopedisi-deniz-karakurt

turk-mitoloji-ansiklopedisi-deniz-karakurt

turk-mitoloji-ansiklopedisi-deniz-karakurt

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

S a y f a | 665Su Ata[Azəricə: Su Ata]Su Ata – Türk, Tatar ve Altay <strong>mitoloji</strong>sinde Su Tanrısı. Değişik Türk dillerinde Suv (Sub, Suğ, Sıv)Ata olarak da bilinir. Moğollar Usan (Uhan) Etseg olarak adlandırırlar.ÖzellikleriGenelde nehirlerin, göllerin, sazlıkların en derin köşesinde yaşar. Kıyıya çıkmayı sevmez veinsanların gözüne de görünmezmiş. Kendisini huzursuz eden insanları hiç sevmez. Irmağın enderin yerlerine giren insanlara kızarak onları dibe çeker. Bu yüzden eskiden suda boğulup öleninsanlar hakkında “Su Atası aldı” derlermiş. Suyu pisleten insanlardan ve o insanların yaşadığıköylerden nefret eder. Sâkin bir günde birden nehrin veya gölün dalgalanması, bağlağıların(barajların), büğetlerin (bentlerin) veya su değirmenlerinin yıkılması kızgınlığının işaretleridir.Onu hoşnut etmek için bütün bir ekmeği pişirip suya bırakırlar.Bazı yörelerde günümüze dek korunan bir gelenek vardır. Yeni evlenen kızları gelin geldiği köyünsuyunda yaşayan Su Atası’na tanıtmak amacıyla suya atarlar. Gelinlerin suya atılma göreneğininasıl sebebinin unutularak devam edildiği köylerde vardır. Usan Han ile eşdeğer olduğu ilerisürülür.Tatar <strong>mitoloji</strong>sinde Su Anası, Su İyesi ve Su Atası bazen tek bir varlığa verilen çeşitli isimlerolarak görünür. Fakat aralarındaki en önemli fark, Su İyesinin sadece belli bir su kaynağına bağlıolmasıdır. Su Anası ve Su Atası ise tüm su kaynaklarının sahibidir ve istediğinin yanına gidebilir.Su iyelerini bu kaynakları korumak üzere Su Ana ve Su Ata gönderir.Vudaş/Vudaj/Vuday[Azəricə: Vodaş]Vudaş (Çuvaşça: Вутăш, Vutăş) – Çuvaş <strong>mitoloji</strong>de su ruhu. Slav <strong>mitoloji</strong>sindeki Vodyano (SuAta) ve Mordvin <strong>mitoloji</strong>sindeki Vodyava (Su Ana) adlı varlıklarla doğrudan bağlantılıdır (herikisini birden kapsar).Diğer İsimleriTürk, Altay, Moğol ve diğer Türk kökenli Orta Asya milletlerinde ve topluluklarında Su Tanrısınaşu isimler de verilir:Ödüget Han: Akarsu Tanrısı. Su kenarlarında yaşamakta ve gezmektedir.Udaga Han: Su Tanrısı. Su kaynaklarını korur.Loson Han: Lus adlı su ruhları kendisine bağlıdır.Bısalgan Han: Nehir Tanrısı. Irmaklarda yaşar.Süymesen Han: Deniz Tanrısı. Denizlerin koruyucu ruhudur. Deniz canlılarını ve balıklarıda korur. (Su/Suv/Suy/Süy) kökünden, Su sözcüğünden türemiştir.D e n i z K A R A K U R TTÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!