turk-mitoloji-ansiklopedisi-deniz-karakurt

S a y f a | 810Yalçuk[Azəricə: Yalçuq]Yalçuk – Türk ve Altay mitolojisinde Ay Tanrı. Ay Ata veya Uyah (Ucah) Ata olarak da bilinir.Moğollar Sar (Saran) Ecege derler.Bir mağarada meydana gelmiştir. Bu mağara bir çeşit ana rahmi olarak simgeselleşmiştir. Göğünaltıncı katında oturur. Bazı Türk boyları aydan türediklerine inanırlar. Bazı destanlarda OğuzHan’ın soyunun Ay Ata’ya kadar gittiği anlatılır. Moğolların kutlu Ana’sı Alankova da AyIşığı’ndan hamile kalmıştır. Oğuz Kağan’ın atalarının soyu Ay Ata’ya kadar uzanır. Sagağansar(Sagansar) veya Sagağalgan (Sagalgan) yâni “Ak Ay” dedikleri törenin bu tanrı ile bağlantısıolması muhtemeledir. Masallarda anlatılan Ay Dede motifi de yine bu anlayışın bir uzantısıdır.Bazı Türk boylarında nadiren de olsa dişil bir varlık olarak görülür. Göğün altıncı katında oturur.Parlaklığı, ışığı ve güzelliği sembolize eder. Ay’ın hilal şekli sembolize edilmiş iki boğa boynuzunuandırır ki, Ay ve Boğa unsurlarının birbirleriyle ilişkilendirilmesinin farklı bir yönünü ortayakoyar. Boğa ilk defa Sümerlerde kabul edilmiştir, ayrıca Aya adlı Sümer Tanrıçası güneşin karısıolarak ifâde edilir, yâni bu Tanrıçanın Türkçedeki Ay olması muhtemeldir. Ural Batırsöylencesinde Gök Tanrısı Samrav’ın iki karısı vardır birisinin adı Ay Ana’dır. (Diğeri de GüneşAna’dır.) Pek çok medeniyette ay dişil olarak tasavvur edilmiş ve güzelliğin simgesi olarakalgılanmıştır.Etimoloji(Yal) kökünden türemiştir. Ateş anlamı içerir. Yalazlanmak sözcüğü ile aynı köktendir. TürkçedeYal/Cal, Moğolcada Zal kökü ışıldamak, parıldamak, ışık yaymak manalarını içerir.Kaynakça Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt PDFAyrıca bakınız Ay AtaYalçuķD e n i z K A R A K U R TTÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ