turk-mitoloji-ansiklopedisi-deniz-karakurt

S a y f a | 891Osmanlı Türk MitolojisiOsmanlılar'ın en mühim efsânesi, imparatorluğun kurulmasından önce Osman Bey'in bir rüyâgörmesi ve bu rüyânın Şeyh Edebali (1206 - 1326) tarafından açıklanmasıdır. Şeyh Edebali,Osman Bey'in gördüğü rüyânın, O'nun Osman Bey'in bir cihan devleti kuracağının alametiolduğunu açıklar ve bu rüyâ gerçek olur. Osmanlı Devleti 1299 yılında kurulmuş, 623 yıl devametmiş ve Avrupa, Asya ve Afrika kıtalarına yayıldıktan sonra 17. yüzyıldan itibaren zayıflamış,1922 yılında tamamen yıkılmıştır.Eski Türklerin ve Moğolların, bugün Tengricilik adıyla bilinen geleneksel inancı, kısa zamanöncesine kadar Türk şamanizmi diye adlandırılıyordu. Ama Şamanizm terimi artık yalnızcaSibirya'daki inanç sistemi için değil, bütün dünyadaki ilkel inançlar için kullanıldığından, son 10-15 yıldan beri Türklerin ve Moğolların geleneksel inancı için batılı bilimciler arasında Tengrizmadı giderek yaygınlaşmaktadır. Julie Stewart "Moğol Şamanizmi" adlı makalesinde şunlarıbelirtiyor:Batılı bilim adamları bu inanç için gitgide daha sık Tengrizm adını kullanıyor. Bu ad buinanç için çok daha isabetli, çünkü bu inanç tamamen Tengri'nin etrafına inşa edilmiştirve insanların günlük ibadetleri için bir Şaman (Kam)'a gereksinimleri yoktur.[ 1 ]TârihTengri-Kültü'nün en eski kanıtları 3000 yıllık Çin kaynaklarında Hiung-nu (Doğu Hunlar) veTue'kue halklarını anlatan yazılarda bulunmuştur. Hun (Çince de Hiung-nu) hükümdarlarınınkanlarının Tengri tarafından kutlandırılmış olduğuna inanırlardı. Destanlarında, Tengri'ninyolladığı bir dişi ya da erkek kurdun tanrısal kanının çiftleşme yoluyla hükümdarlarınınsülâlesine karışmış olduğuna inandıkları çeşitli yollarla belirtilmektedir. En eskisi ve en yaygınolanı kutsal dişi kurt Asena hakkındaki efsânenin farklı sürümleridir. Birçok eski Türktopluluğunda, Göktürklerde ve Orta Çağ'a kadar varolmuş Türk devletlerinde, kendi köklerininkutsal Asena sülâlesine dayandığını vurgulayan ve bu yüzden halkı tarafından yaşayan bir yarıtanrı olarak görülmüş olan Türk hükümdarlarına rastlayabiliriz. Bu hükümdarlar, Tengri'yiyeryüzünde temsil eden Tengri'nin oğulları olarak kabul edilmiştir. Tengri'nin bu hükümdarlaraverdiği kudretli hükümdar ruhu olan kut'u elde etmiş olduklarına inanılarak adlarına Tengrikutya da kutluğ gibi eklemeler yapılmıştır.GöktürklerGöktürkler, Türk toplulukları arasında inançları, kültürleri ve politikaları hakkında değerli bilgileriçeren yazılı kanıtlar bırakan ilk ulus olmuştur. Orhun Yazıtları'nda Bilge Kağan eski Türk inancınıyalnızca bir söz ile açıklamaktadır:“Üzä kök tänri asra yağız yer kılıntıkda, ekin ara kişi oğlı kılınmış.“(Üstte mâvi gök, aşağıda yağız yer kılındığında, ikisinin arasında insanoğlu kılınmış.)D e n i z K A R A K U R TTÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ