turk-mitoloji-ansiklopedisi-deniz-karakurt

S a y f a | 90Ama Hanım[Azəricə: Ama Xanım]Ama Hanım – Türk ve Altay mitolojilerinde Yaratıcı Tanrıça. Amma Hanım olarak da söylenir.İskitlerdeki Apa (Abay) adlı Tanrıça ile arasında bir bağ olması 1 da muhtemeldir. Umay ile aynıTanrıça olduğu ileri sürülmektedir. Sümerlerde de Ama adlı bir Tanrıça mevcuttur. Anadoludaama, eme, apa, ebe gibi sözcükler hep kadın akrabaları anlatır. Bazen evi koruyan bir Tanrıçaolarak adı geçer.Emegel Hanım[Azəricə: Əməgəl Xanım]Emegel (Emegelçi) Hanım – Çocukları ve bebekleri korur. Küçük çocukların başlarına gelecekkazaları önceden görür ve engel olur. Çocuklar hastalandıklarında kadın şamanlara onlar içinuygun ilaçları hazırlamala yollarını gösterir. Ama Hanım ile bağlantılı bir varlıktır. Şamanlarınkoruyucu ruhlarından birinin adı da Emegey (Emeget) şeklindedir ve bu anlayışla dabağlantılıdır.Etimoloji(Am/Em) kökünden türemiştir. Bu kök Türkçe ve Moğolcada kadınlık, ilaç, aşk, dişilik 2kavramlarla bağlantılıdır. Amı sözcüğü Moğolcada hayat demektir. Türkçedeki Eme (Hala, Teyze)ile bağlantılıdır. Moğolca Emege nine, Emgen ise yaşlı kadın demektir. Ayrıca Emmek fiiliniçağrıştırır. Em kökü ilaç ve dişilik anlamlarına sahiptir. Moğol ve Türk lehçelerinin hementamamında dişil anlamları ve emzirme içeriğini barındırır. Tunguzcada da yine dişil akrabalıklarınbazılarını tanımlamakta kullanılan bir sözcüktür. Mançuca Emhe, kaynana manasına gelir.gibiKaynakça Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt PDFDipnotlar1. ^ Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Celal Beydili, Yurt Yayınevi (Sayfa - 65)2. ^ Mongolian Dictionary, Andras Rajki, ("am")Dış bağlantılar Türk Mitoloji Sözlüğü, Pınar Karaca(Apa-Ama)Ama ḨanımD e n i z K A R A K U R TTÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ