اï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi
اï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi
اï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
□ ١٠٥ افغانستان و پارلمان<br />
واليان انتخابي، ادارهء مرآزي، تأمين امنيت<br />
نشسته بوديم و من اين مسئله را مطرح آردم، يكي از آنان گفت آه ني داآتر صاحب در ولايات اقوام مختلف داريم،<br />
مثلا در قندهار در يك جاي عليزي است در جاي ديگر نورزاي است و... اگر والي از يك قوم شود، ديگران خود را در<br />
حقارت حس ميكنند و جنجال مي افتد و بهتر است آه يك والي بيطرف باشد مثلا در قندهار يك نفر از آابل برود و والي<br />
شود. من گفتم ما صد سال است آه همين آار را ميكنيم. نتيجهء آن چه شده است؟ آيا آدام آاري آرده است آن والي<br />
بيطرف؟ بغير ازينكه خود را چاق آرده است؟ من نمي گويم آه چرا والي ها يا ولسوال ها رشوت مي خورند، اين يك<br />
آلتور است و از وقت مغل ها مانده است. اما بايد اين آلتور پس شود بايد يك حرآت شود. تا به آي بايد بنشينيم و سيل<br />
آنيم. در قندهار يك والي است گل آغا، گاهي او را وزير مي سازيد و گاهي او را تبديل مي آنيد. بگذاريد و بر سر<br />
همين مردم تان اعتماد آنيد. اين مردم، در وقت زور آه تجاوز خارجي صورت مي گيرد، همين مردم از مملكت دفاع<br />
مي آنند. وقتي روس آمد اول همين صاحب منصب هاي ما گريختند. ملت خو نگريخت. ملت اسلخه برداشت و مقابله<br />
آرد. حالا آيا همين ملت حق دارد آه سرنوشت خود را بدست خود بگيرد يا ني؟ يا باز پشت از اين مي گرديد آه بايد<br />
اردو بسازيم. ديديم آه برنامه دي دي آر موفق نشد. اردو با مشكل روبرو شده است. اينطور ساده نيست آه ما به ديد<br />
اروپايي ها و امريكايي ها مشكل خود را حل آنيم. من نمي گويم آه آنها اشتباه مي آنند. بلكه آنها صد يا دو صد سال از<br />
ما پيش تر استند. همين اصلاح اداري آه فورمه را خانه پري مي آنند در غرب هم به همين شكل است. اما در غرب<br />
وقتي براي جاي خالي يك آار فورمه را توزيع مي آنند، ده ها نفر واجد شرايط وجود دارد و از بين آنها بهترين شان را<br />
مي توان انتخاب نمود، اما در مملكت ما اينطور نيست. افراد متخصص و واجد شرايط ما بسيار آم داريم. بنا بر اين ما<br />
نمي توانيم عيناً مودل هاي غرب را اقتباس آنيم. ما يك دبستان مخصوص بخود براي تربيه و ساختن اداره داريم. ما به<br />
هر ترتيبي آه است بايد يك پلان براي ساختن اداره درست بكنيم و از اين حال بيرون بكشيم. به اين حال، مملكت تباه مي<br />
شود. همينك اداره به زانو افتيده است. در محاآم ببينيد چه حال است، در ماليه ببينيد چه حال است، در تمام ادارات<br />
وضع بحراني است. هيچ اداره وجود ندارد. اداره اين نيست آه رشوت مي خوري، اول بايد آانال ساخته شود باز هر<br />
آبي را آه در آن بريزي مي رود. فعلا آانال وجود ندارد، آب را آه مي ريزي به يك طرف ديگر مي رود. من يكي دو<br />
بار با آقاي آرزي ملاقات آردم اما فرصت نبود آه اين طرح را برايش مطرح آنم و البته آه اين طرح نياز به يك فهم<br />
آارشناسي نيز دارد و البته «آهي آه بي اثرست،در دل نهفته به». اما امروز وضع بحراني است. ما بايد همگام با<br />
ريفورم حرآت آنيم. جرمني دو صد سال است آه در حال ريفورم در ادارات خود است.<br />
پروفيسر سعد الدين هاشمي: داآتر صاحب نورزايي، مطالبي آه اينجا فرموديد، آيا نظر خودتان است يا اينكه برداشت<br />
تان از امور جاري است؟ مسئله دوم اينكه فرموديد بايد آار شود، اين آار را آي بايد بكند؟ به مسئله انتخاب والي ها<br />
توسط خود مردم ولايت اشاره آرديد، به نظر من از دو بُعد مشكلات وجود دارد؛ هم در بُعد سياست داخلي و هم از نظر<br />
آشور هاي خارجي. يك نوع آشاآش در ميان اعضاي خود همين آميته ها و آميسيون ها- حتي به سطح رهبري و<br />
آابينه- وجود دارد،از نظر قومي، گروهي، سليقه اي و... آه شامل هم سياست داخلي مي شود و هم سياست خارجي. اين<br />
آشاآش درميان روشنفكران نيز چه در آابل و چه در خارج از افغانستان وجود دارد. فلهذا آسانيكه بايد از عهدهء اينكار<br />
برآيند، خودشان متأسفانه مريض هستند. اين چيزي آه شما فرموديد بعقيده من يك نسخهء عملي نيست، بلكه يك نوع<br />
آرزوست، يك نوع توصيه است. آرزو و توصيه مشكل را حل نمي آند. از اين توصيه ها و آرزو ها سالها شده است. از<br />
شروع دوره حبيب االله گرفته تا امروز. هر رژيمي آه آمده، با همين آرزو ها بوده است. در همين لندن وقتي ما در<br />
بارهء همين طرح شما راجع به انتخاب والي ها با رفيق ها و روشنفكران وابسته به مليت هاي مختلف بحث مي آنيم<br />
،۴٠ تا ۶٠ فيصد شان مخالف آن هستند. شما چگونه نفوذ انداخته مي توانيد در بين روشنفكران تا آنرا قبول آنند؟<br />
داآتر نورزايي: طرح من يك طرح عملي است و آرزو نيست. اين پلان با تمام جزييات داده مي شود، اما مردي باشد آه<br />
عملي اش نمايد. مشكلي نيست. اين مسئله در قانون اساسي آمده است و مي تواند باقي را در پارلمان قانونمند آرد و<br />
آهسته آهسته عملي مي شود. و اين نظر شخصي نيست بلكه ماحصل يك تتبع است و آشور هاي عقب مانده اآثراً اين<br />
راه را رفته اند. و چينيايي ها هم آنرا پياده آرده اند و پروفيسر آلماني آه من همرايش آار ميكردم، اين خواهش را آرد<br />
آه براي مملكت تان مي توانيد از اين طرح استفاده آنيد. من براي تكميل آن در ١٩٩٢ درهمان شرايط دشوار به آابل<br />
آمدم. اينكه چه آسي بايد آنرا عملي بسازد، بازهم مي گويم روشنفكر؛ و روشنفكر آسي نيست آه تحصيل يافته است و<br />
در اروپا يا امريكا و حتي در آابل سر غندي خير نشسته است. بلكه روشنفكر آسي است آه انديشه اش را براي خوشي<br />
احمد و محمود و حامد نمي گويد، بلكه آنچه را آه خير و صلاح مي داند بر زبان مي راند.<br />
داآتر وهاب: يك تعداد اروپايي ها و امريكايي هايي آه به افغانستان براي آمك رفته اند، از مسئله ظرفيت سازي و<br />
اداره آنها هم شكايت دارند. در ظرف سه سال در افغانستان هيچ چيزي در قسمت ظرفيت سازي نشد. من مي خواستم