Ø§ï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi

More documents

Recommendations

Info

ماهيت نظام و رعايت اصول سه گانه نمايندگی،‏ مساهمت و نظارت سياسی در پارلمانی آينده افغانستان پروفيسر قاسم فاضلی سئوال اساسی اينست:‏ آيا پارلمانی که آينده داير میشود،‏ آن گونه تحول سياسی را در کشور به ميان میآورد که در فضای آن رياست جمهوری و نهاد هاي احياء شده گذشته بتوانند،‏ بدون حضور نيروهای نظامی شامل عمليه بن،‏ به تقويت زمينههای صلح و تأمين و گسترش وفاق اجتماعی نايل آيند؟ بعبارت ديگر،‏ آيا بعد از تأسيس پارلمان،‏ مرحله جديدی از خودکفائی دولت،‏ متکی بر ساختارها و ميکانيزمهای سياسی جامعه افغانی،‏ آغاز میگردد؟ طرح اين سئوال بخاطری تعيين کننده است که با داير شدن شورای ملی ‏(پارلمان)،‏ تعهدات جامعه جهانی در داخل عمليه صلح بن و سازمان ملل متحد خاتمه میپذيرد و دوره آزمون خودکفائی مردم افغانستان شروع میشود.‏ تصور ما بر اينست که درين مرحله حساس،‏ دورنما روشن نيست و در مقايسه با انتخابات رياست جمهوری،‏ شرايط امنيتی ظاهراً‏ اطمينان بخش نمیباشد.‏ قانون اساسی نيز پيش از آنکه برای رفع مشکلات راهگشائی کرده باشد،‏ عرصه نزاع ها را فراختر ساخته است.‏ ازينرو سعی بعمل میآيد،‏ به هدف آگاهی،‏ درين نوشته راجع به ماهيت و چگونگی حاضر و آينده روشنی انداخته شود.‏ با آنکه نقش پارلمانها از لحاظ تاريخی رو به کاهش بوه است،‏ و با قبول اين واقعيت که در نتيجه رشد بیسابقه تکنولوژي و جهانی شدن مسايل،‏ نياز به وضع مقرارت از طرف بخش اجرائيوی دولت بيشتر احساس مي گردد،‏ اين تحول بدآن معني نيست آه شك و ترديدي در مورد انديشه پارلمانتريزم بوجود آمده باشد.‏ موقعيت پارلمان بحيث مظهر اراده مردم و بحيث مرکز مباحثات سياسی و...‏ مرجع نظارت در برابر ارگانهای اجرائيوی دولت،‏ حتي در نظامهای رياستی،‏ کماکان محفوظ میباشد.‏ اگر پارلمان ديگر آن اسطوره دورههای انقلابی نيست،‏ به يک ابزار نمايشی هم مبدل نگرديده است و آنهايي که خواسته باشند به پارلمان در سطح ملی يا محلی خللی وارد کنند در حقيقت به بنای دولت و به رسالت مردمی آن وارد میسازند.‏ مصئونيت گفتار به اين نهاد قدسيت میبخشد.‏ اميد که پارلمان آينده در افغانستان،‏ نه به جرگه بيعت گيری تبديل شود و نه به شورای اهل حل و عقد.‏ سهلترين ميتود برای شناخت پارلمان شرح وظايف آنست و اين شيوهای است که ما درين نوشته بکار میبريم.‏ ‎١‎ پارلمان مرجع تمثيل و نمايندگی از مردم است.‏ پارلمان آينده افغانستان در شرايطی داير ميگردد که رعايت اصل تمثيل و نمايندگی از مردم که پايه اساسی دموکراسی است؛ زير سئوال میباشد.‏ در شرايط ناامنی که شورای آينده تشکيل ميگردد و با ترکيبی که اين شوری بخود میگيرد؛ معلوم نيست تا چه حد راجع به صدق نمايندگی مي توان اطمينان داشت.‏ اگر اين امکان وجود دارد که ترکيب شوری يک ترکيب نا ساز با رويه سياسي قوه اجرائيه باشد،‏ اين احتمال هم موجود است که بخشهای وسيع آن زير بار عقايد مذهبی سياسی رسالت نمايندگی از مردم را از دست بدهند.‏ چگونه رای دهنده میتواند مطمئن باشد که نماينده او خواستهای او را در محضر شوری و در قبال رياست دولت منعکس میسازد،‏ در حالی که گزينشها مغشوشاند و عوامل مؤثر درين گزينشها از فضای بحرانی سه دهه گذشته متأثر میباشند؟ اگر نظام حزبی در دوره انتقالی عمليه صلح و يا در مرحله انتقالی قانون اساسی جديد رشد ميکرد و تشکل سياسی جامعه نظم پيدا مینمود و يا لااقل نهادهای جامعه مدنی قسمی که در آغاز توقع میرفت شکل میگرفت،‏ رابطه تمثيل بين رای دهنده و نماينده آسان ميگرديد،‏ يا بشکلی نظم میيافت.‏ طوريکه ديده میشود،‏ درين راستا قدم موثری گذاشته نشده است.‏ البته احزاب به ثبت رسيدهاند و جناح مخالف حاکميت هم ظاهراً‏ به پا خاسته،‏ امّا سعی و تلاش انتخاباتی که در آستانه تشکيل شوریها معمول است به نظر نمیخورد.‏ حتی شخص رئيس جمهور منتخب که و رابطههای قومی و مخاطب اصلی شوری آينده میباشد،‏ خارج از سيستم حامي-تحت الحمايه قبايلی،‏ به اقدام د يگری مبادرت نورزيده و خلای حيات سياسی حزبی را به نفع خودش و به نفع مملکت میداند.‏ اين ميلان اتوکراتيک به يقين اولين سوء ظنی است که میشود راجع به موقعيت پارلمان آينده ارائه نمود.‏ در همه احوال،‏ وظيفه نمايندگی از مردم ايجاب میکند که بين نماينده و رای دهندگان تماس و ديالوگ هميشگی برقرار باشد.‏ سپردن عرايض و شکايات به اعضای پارلمان در افغانستان سابقه دارد.‏ درجه توفيق نمايندگان نيز به نتائج مثبتی مربوط میشود که آنها از خلال مداخلات شان در نهادهای دولتی بدست میآورند.‏ در فضای فاقد نظم که امروز طاري میباشد و با آگاهی ازينکه اعتبار قانون رو به نزول است،‏ وساطت و مداخلات نمايندگان بر ثقلت و فشار اجراآت اداری و قضائی میافزايد و دامنه فساد اداری را گسترش میدهد.‏ (Clientallism)
□ ٨٢ افغانستان و پارلمان آانون مطالعات و پژوهش هاي افغانستان ‎٢‎ پارلمان،‏ محل همکاری سهمگيری در وظايف دولت:‏ مفاهيم منظم با ارگانهای اجرائيه و سهمگيری در اتخاذ تصاميم حکومت از طريق تدوين و تصويب قوانين،‏ وظيفه عمده پارلمان را در سطح دولت تشکيل ميدهد.‏ درين رابطه،‏ فصل پنجم قانون اساسی وظايف عمده پارلمان و نحوه عملکرد آن را شرح میدهد.‏ بخش ديگری ازين وظايف در ماده شصت و چهارم که به اختيارات رئيس جمهور اختصاص دارد،‏ درج شده است.‏ همانگونه که در مورد نقش تمثيلی پارلمان از مردم ديده شد،‏ درين مورد نيز ناهنجاریهای خاص حالت بحران و مقطعی بودن قانون اساسی به شرايط همکاری بين شوری و رياست دولت تأثير گذاشته،‏ بقسمی آه همکاری دو نهاد اساسی دولت را با سئوالاتی روبرو میسازد.‏ مقدم بر همه،‏ ماهيت نامشخص و هيبريد بودن نظام جمهوری اسلامی افغانستان قابل سئوال میباشد.‏ قانون اساسی افغانستان به مقتضای رويدادهای داخلي افغانستان و نياز هاي دروني آشور تدوين نشد.‏ ايجابات بيرونی بحران و درگيری اضلاع متحده امريکا با تروريزم بينالمللی و مسئله عراق در مجموع،‏ به نقش افغانستان در جامعه جهانی برجستگی خاصی بخشيد.‏ تلاشهای پيگيری به کار میرفت تا وقايع در داخل و خارج همآهنگی داشته باشند.‏ اين امر سبب شد که تصاميم بعضاً‏ در عالم ناآماده گی و شتابزدهگی اتخاذ گردد.‏ پارلمان افغانستان جزء نظامی است که از دو لحاظ هيبريد شناخته میشود:‏ اولاً‏ از دَرَک تلفيق ناسازی که در پديدههای جمهوری و اسلامی در ترکيب ‏«جمهوری اسلامی»‏ وجود دارد.‏ در افغانستان چنين نظامی سابقه تاريخی ندارد.‏ در ماحول ما جمهوی اسلامی پاکستان به ديکتاتوری نظامی عوض شد و در ايران،‏ جمهوری اسلامی ايران به تئوکراسی و حاکميت اهل دين مبدل گرديده است.‏ درين فضای پر از ابهام،‏ پارلمان آينده در افغانستان با کششهای متعارضی روبرو ميگردد.‏ به گمان غالب،‏ هسته اساسی آن را قشر بنيادگرای کشور تشکيل خواهد داد.‏ درين صورت،‏ روشن نيست که مبارزه دولت عليه تروريزم بينالمللی که با بنيادگرائی دينی بیرابطه مانده نمیتواند چگونه و به چه شکلی از همکاری با پارلمان روبرو خواهد شد و جامعه بينالمللی در قبال موضعگيریهای راديکال پارلمان افغانستان در رابطه با اسلام سياسی چه عکسالعملی از خود نشان خواهد داد؟ ثانياً‏ پارلمان افغانستان جزء نظامی محسوب میگردد که در تصنيفات حقوق اساسی به مودل مشخصی نسبت پيدا نمیکند.‏ رژيم جمهوری اسلامی افغانستان نه رياستی است،‏ نه پارلمانی.‏ به تعبيری ديگر،‏ هم رياستی پارلمانی است و هم پارلمانی رياستی.‏ درين نظام،‏ انجام تعهدات بينالمللی سنگينی بر عهده دولت گذارده شده است،‏ و در جمله اين تعهدات،‏ مجادله عليه کشت و تجارت خشخاش در رأس اولويتها قرار دارد.‏ با فهم اينکه مبارزه با مواد مخدر ايجاب همکاری بیقيد و شرط نهادهای تقنينی و اجرائيوی را مینمايد،‏ و با درک اين واقعيت که مبالغ پولی هنگفتی که از مدرک مواد مخدر بدست میآيد بر رويه نمايندگان تأثير میگذارد،‏ آيا میشود تصور کرد که معضله مواد مخدر در داخل پارلمان آينده آدام راه حل پيدا کند؟ در قانون اساسی جمهوری اسلامی افغانستان،‏ تصويب مشی سياسی از طرف پارلمان صورت میگيرد و اجرای اين مشی از صلاحيت رئيس جمهور است.‏ در عوض،‏ پارلمان از حق استيضاح وزرا بصورت انفرادی،‏ برای مطرح ساختن مسئوليت سياسی حقوقی رئيس جمهور مستفيد میباشد.‏ چون وجود جناحهای مخالف در پارلمان را نمیتوان ناديده گرفت،‏ چه تأميناتي وجود دارد که با اتکاء به آن،‏ رئيس جمهور بتواند به تعهدات افغانستان در برابر جامعه جهانی پاسخ بدهد؟ رياست دولت از مدتی باين طرف با مراجع دولتی فرانسه داخل تماس میباشد تا لااقل،‏ زمينه عملکرد اداری و حقوقی پارلمان را آماده سازد.‏ برای اين کار،‏ برنامههايي برای تربيت پرسنل آينده زير اجراست،‏ درين مورد و راجع به عملکرد منفي پارلمان در يک نوشتهء جدا مطالبی ارائه ميگردد.‏ افغانستان ازين ناحيه تجاربی حاصل کرده است زيرا کشور ما سابقه پارلمانی صد ساله دارد و جای تأسف است که نظام سياسی افغانستان يک باره تحت فشارهای بيرونی تغيير شکل داد و نظام سياسی ايرا اختيار کرد که از نظامهای مسخ شدهء رياستی شناخته میشود.‏ ‎٣‎ مسئله نظارت بر اجراء ات قوه اجرائيه:‏ بحث نظارت،‏ مقدم بر همه،‏ تعبير سياسی دارد.‏ امّا قسمی که در بالا ديده شد،‏ سوای مسئوليت انفرادی وزراء خاصيت هيبريد نظام سياسی افغانستان مانع اين نوع نظارت از طرف پارلمان میگردد.‏ انتخابی بودن نهادهای تقيننی و اجرائيوی هم به شوری ملی و هم به رئيس جمهور حق ميدهد که بعنوان مؤکلين مردم عمل کنند،‏ بدون آنکه يکی در برابر ديگرش جوابده باشد.‏ بخاطر همين خلاست که اگر رويه رياست جمهوری رضايت بخش نباشد و خاصتاً‏ از حدود مشی سياسی مصوبه شوری فراتر رود،‏ يک حالت بحران رخ ميدهد.‏ معهذا،‏ در دو مورد نظارت پارلمان ‏(شوری ملی)‏ بر حکومت و بر قوه اجرائيه بصورت کلی،‏ زمينه همکاری ديموکراتيک را در ميان نهادهای دولت فراهم میسازد.‏ ‎١‎ تصويب بودجه و منظوری قروض:‏
Page 2 and 3:
آنفرانس:‏ افغانستا
Page 4 and 5:
□ ٣ افغانستان و پار
Page 6 and 7:
-٢ -٣ فهرست مطالب فص
Page 8 and 9:
□ ٧ افغانستان و پار
Page 10 and 11:
□ ٩ افغانستان و پار
Page 12 and 13:
نگرشی بر سير تاريخی
Page 14 and 15:
□ ١٣ افغانستان و پا
Page 16 and 17:
□ ١٥ افغانستان و پا
Page 18 and 19:
□ ١٧ افغانستان و پا
Page 20 and 21:
□ ١٩ افغانستان و پا
Page 22 and 23:
□ ٢١ افغانستان و پا
Page 24 and 25:
ناي □ ٢٣ افغانستان
Page 26 and 27:
ندي □ ٢٥ افغانستان
Page 28 and 29:
ص،‏ □ ٢٧ افغانستان
Page 30 and 31:
□ ٢٩ افغانستان و پا
Page 32 and 33: □ ٣١ افغانستان و پا
Page 34 and 35: □ ٣٣ افغانستان و پا
Page 36 and 37: □ ٣٥ افغانستان و پا
Page 38 and 39: □ ٣٧ افغانستان و پا
Page 40 and 41: □ ٣٩ افغانستان و پا
Page 42 and 43: □ ٤١ افغانستان و پا
Page 44 and 45: □ ٤٣ افغانستان و پا
Page 46 and 47: □ ٤٥ افغانستان و پا
Page 48 and 49: □ ٤٧ افغانستان و پا
Page 50 and 51: □ ٤٩ افغانستان و پا
Page 52 and 53: □ ٥١ افغانستان و پا
Page 54 and 55: □ ٥٣ افغانستان و پا
Page 56 and 57: □ ٥٥ افغانستان و پا
Page 58 and 59: □ ٥٧ افغانستان و پا
Page 60 and 61: □ ٥٩ افغانستان و پا
Page 62 and 63: □ ٦١ افغانستان و پا
Page 64 and 65: □ ٦٣ افغانستان و پا
Page 66 and 67: □ ٦٥ افغانستان و پا
Page 68 and 69: □ ٦٧ افغانستان و پا
Page 70 and 71: □ ٦٩ افغانستان و پا
Page 72 and 73: □ ٧١ افغانستان و پا
Page 74 and 75: □ ٧٣ افغانستان و پا
Page 76 and 77: دموکراسي افغانی يا
Page 78 and 79: □ ٧٧ افغانستان و پا
Page 80 and 81: ص ، □ ٧٩ افغانستان
Page 84 and 85: □ ٨٣ افغانستان و پا
Page 86 and 87: □ ٨٥ افغانستان و پا
Page 88 and 89: □ ٨٧ افغانستان و پا
Page 90 and 91: □ ٨٩ افغانستان و پا
Page 92 and 93: □ ٩١ افغانستان و پا
Page 94 and 95: □ ٩٣ افغانستان و پا
Page 96 and 97: انتخابات پارلماني
Page 98 and 99: □ ٩٧ افغانستان و پا
Page 100 and 101: □ ٩٩ افغانستان و پا
Page 102 and 103: □ ١٠١ افغانستان و پ
Page 104 and 105: □ ١٠٣ افغانستان و پ
Page 106 and 107: □ ١٠٥ افغانستان و پ
Page 108 and 109: □ ١٠٧ افغانستان و پ
Page 110 and 111: □ ١٠٩ افغانستان و پ
Page 112 and 113: افغانستان در آستا
Page 114 and 115: □ ١١٣ افغانستان و پ
Page 116 and 117: □ ١١٥ افغانستان و پ
Page 118 and 119: □ ١١٧ افغانستان و پ
Page 120 and 121: □ ١١٩ افغانستان و پ
Page 122 and 123: □ ١٢١ افغانستان و پ
Page 124 and 125: □ ١٢٣ افغانستان و پ
Page 126 and 127: فصل چهارم طرز العمل
Page 128 and 129: □ ١٢٧ افغانستان و پ
Page 130 and 131: □ ١٢٩ افغانستان و پ
Page 132 and 133:
□ ١٣١ افغانستان و پ
Page 134 and 135:
□ ١٣٣ افغانستان و پ
Page 136 and 137:
□ ١٣٥ افغانستان و پ
Page 138 and 139:
□ ١٣٧ افغانستان و پ
Page 140 and 141:
□ ١٣٩ افغانستان و پ
Page 142 and 143:
□ ١٤١ افغانستان و پ
Page 144 and 145:
□ ١٤٣ افغانستان و پ
Page 146 and 147:
□ ١٤٥ افغانستان و پ
Page 148 and 149:
□ ١٤٧ افغانستان و پ
Page 150 and 151:
□ ١٤٩ افغانستان و پ
Page 152 and 153:
□ ١٥١ افغانستان و پ
Page 154 and 155:
□ ١٥٣ افغانستان و پ
Page 156 and 157:
□ ١٥٥ افغانستان و پ
Page 158 and 159:
□ ١٥٧ افغانستان و پ
Page 160 and 161:
□ ١٥٩ افغانستان و پ
Page 162 and 163:
پروفيسر قاسم فاضلي
Page 164 and 165:
□ ١٦٣ افغانستان و پ
Page 166 and 167:
□ ١٦٥ افغانستان و پ
Page 168 and 169:
□ ١٦٧ افغانستان و پ
Page 170 and 171:
□ ١٦٩ افغانستان و پ
Page 172 and 173:
□ ١٧١ افغانستان و پ
Page 174 and 175:
□ ١٧٣ افغانستان و پ
Page 176 and 177:
□ ١٧٥ افغانستان و پ
Page 178 and 179:
□ ١٧٧ افغانستان و پ
Page 180 and 181:
□ ١٧٩ افغانستان و پ
Page 182 and 183:
□ ١٨١ افغانستان و پ
Page 184 and 185:
□ ١٨٣ افغانستان و پ
Page 186 and 187:
□ ١٨٥ افغانستان و پ
Page 188 and 189:
□ ١٨٧ افغانستان و پ
Page 190 and 191:
□ ١٨٩ افغانستان و پ
Page 192 and 193:
□ ١٩١ افغانستان و پ
Page 194 and 195:
□ ١٩٣ افغانستان و پ
Page 196:
□ ١٩٥ افغانستان و پ
show all

Ø§ï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ï­ïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

Ø§ï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi