26.11.2014 Views

اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎرﻟﻤﺎن - ketab farsi

اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎرﻟﻤﺎن - ketab farsi

اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎرﻟﻤﺎن - ketab farsi

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

□ ١٦٦ افغانستان و پارلمان<br />

آانون مطالعات و پژوهش هاي افغانستان<br />

:<br />

وظيفهء تمثيل را بدرستي انجام دادن است.‏ در جهت ديگر،‏ رابطهء پارلمان است همراه حكومت و دستگاه سياسي و<br />

قضايي.‏ پارلمان از طريق اين گونه ارتباطات،‏ توليدات خود را بوجود مي آورد آه عبارتست از ساختن قوانين و تأييد<br />

بودجه.‏ البته در قانون اساسي ما بررسي برنامه هاي انكشافي دولت نيز جزو وظايف پارلمان آمده است آه به نظر<br />

من يك چيز نو است.‏ شايد اين مسئله بخاطر موضوع بازسازي در افغانستان باشد.‏ يا شايد هم از آنجا نشئت آرده باشد<br />

آه در سابق هم پارلمانهاي افغانستان پلان هاي انكشافي پنجسالهء دولت را مي ديدند وتأييد مي آردند.‏ بنا بر اين سه<br />

وظيفهء عمده را پارلمان دارد آه عبارتند از<br />

ساختن قوانين،‏ غور و بررسي بودجه و قوانين مالي و سوم بررسي برنامه هاي انكشافي دولت.‏ پارلمان اينكار ها را<br />

از طريق آميسيونها و يا تماسهايي آه با دولت ميگيرد در جلسات عمومي و مباحثات عمومي انجام مي دهد.‏ اين آار<br />

ها خارج از تصادمات سياسي و يا نظارت سياسي پارلمان مي باشند.‏<br />

مسئله ديگر،‏ پارلمان به حيث يك ارگاني آه خودش بايد مديريت اش را بر عهده بگيرد و مسايل خود را نيز بايد اداره<br />

بكند.‏ براي اينكار هم يك نظم و ترتيبي بكار است.‏ تقسيمات آميسونها،‏ معاونين و اگر احزاب سياسي باشند،‏ گروپهاي<br />

سياسي بايد تشكيل شوند.‏ حتماً‏ در يك پارلمان بايد احزاب سياسي باشند تا بتوانند گروپهاي سياسي را در پارلمان<br />

تشكيل بدهند.‏ اگر نباشند،‏ پس به چه ترتيبي از ميان اعضاي انفرادي پارلمان،‏ ترآيب آميسيونهاي پارلمان درست<br />

شود؟ البته اينجا سخنرانان قبلي در مورد آميسيونهاي دايمي يا Standing Committee ها آه در انگلستان و امريكا<br />

آه يك عمر آوتاه<br />

هستند بحث شد.‏ همچنين در مورد آميسيونهاي خاص يا<br />

دارند.‏ البته در آنار اين آميسيونها،‏ يك نوع ديگر از آميسيونها نيز هستند بنام آميسيونهاي تحقيق آه در امريكا بنام<br />

آميسيونهاي هيرينگ Hearing Commission ياد مي شود.‏ اين آميسيونهاي تحقيق در اروپا زياد معمول نيست،‏<br />

ولي در امريكا زياد معمول است.‏ آميسيونهاي تحقيق بخاطر بعضي پيشامد هاي نادرستي آه در اجراآت حكومت ديده<br />

مي شود و ايجاب يك بررسي دقيق را مي نمايد؛ تشكيل مي شوند.‏ مثال هاي ان هم آميسيونهاي تحقيق در قضيهء واتر<br />

گيت،‏ قضيهء بيل آلنتون و است اين آميسيونهاي تحقيق در قانون اساسي ما به يك ترتيبي آمده است.‏ مسئوليت<br />

رييس جمهور ما در ماده اي ۶٩ تذآر داده شده است،‏ يك مسئوليت جزايي است آه در آنجا تذآر داده شده است<br />

خيانت ملي،‏ جرايم ضد بشري و اينهاست.‏ اين يك نشانهء ديگريست از اينكه قانون اساسي افغانستان،‏ ملهم از قانون<br />

اساسي امريكا است زيرا مسئوليت سياسي را براي رييس جمهور قبول نكرده ولي تنها مسئوليت جزايي را قبول آرده<br />

است.‏ يعني يك رييس دولت ما در صورتيكه مرتكب جرم عادي شود،‏ آه وخيم تلقي گردد،‏ يعني در سطح جنابات<br />

باشد،‏ يا در سطح حقوق بشر باشد،‏ به نحويكه اگر اين جرم تثبيت شود،‏ شايستگي وي را براي مقام رياست جمهوري<br />

صدمه مي رساند.‏ و براي آن هم يك طرز العمل بسيار خاصي در قانون اساسي پيش بيني شده است آه بر اساس آن،‏<br />

عزل و يا ابقاء رييس جمهور در مقامش مطرح مي شود.‏ من تأآيد ميكنم آه اين مسئله فقط شامل قضاياي جزايي مي<br />

شود.‏ خود لفظ انگليسي Impeachment آه به فرانسوي هم به آن پِشي مي گويند،‏ بمعناي گناه و تقصير جزايي است.‏<br />

بنا بر اين مادهء قانون اساسي ما هم مربوط به همين مسئلهء Impeachment است آه بر اساس آن مي تواند يك<br />

رييس جمهور عزل شود.‏ ولي اين قطعاً‏ آافي نيست،‏ براي اينكه،‏ تمام آار هاي سياسي ديگري را آه رييس جمهور<br />

ميكند،در قانون اساسي براي آن هيچ جوابي وجود ندارد آه پارلمان از آدام راه مي تواند مسئوليت رييس جمهور را<br />

در امور سياسي مطرح بكند؟ اگر مثلا رييس جمهور يك يادداشت تفاهم را با يك آشور ديگر امضا ميكند و اين<br />

يادداشت تفاهم يك سلسله پيامد هايي سر مقدرات و حاآميت ملي افغانستان داشته باشد،سر سياست افغانستان،سر<br />

منطقه،‏ سر همسايه ها؛ در اينطور يك مورد پارلمان افغانستان چيزي آرده نمي تواند.‏<br />

Ad hoc commissions نيز بحث شد.‏<br />

.<br />

...<br />

۶٩<br />

ياد داشت تفاهم يا ،Memorandum يك ميثاق بين المللي نيست آه از صلاحيت هاي پارلمان شناخته شود.‏ يك معاهده<br />

نيست.‏ بلكه يك چيز بسيار بين البين،‏ اجرايوي و دپلماتيك است آه در آغاز آار بعنوان مقدمهء آار است.‏ تبادلهء<br />

مموراندوم بين دو آشور،بار آورندهء تعهدات بين المللي نيست.‏ يك نوع تفاهم است در يك موقع معيين راجع به يك<br />

سلسله آار هايي است آه براي دو طرف مهم جلوه مي آند و مي خواهنددر ان مورد با يكديگر،يك همكاري مشترك<br />

داشته باشند.‏ بسيار امكان دارد آه اينطور يك يادداشت تفاهم اصلا به پارلمان نرود زيرا ميثاق نيست آه جزو وظايف<br />

پارلمان باشد.‏<br />

به هر حال اگر رييس جمهور از مشي سياسي آلي آه پارلمان براي مملكت تعيين ميكند،عدول نمايد،‏ پارلمان هيچ<br />

وسيلهء در اختيار خود ندارد آه با رييس جمهور چكار بكند.‏ رييس جمهور را مسئول قرار داده نمي تواند،‏ عزل آرده<br />

نمي تواند و متهم آرده نمي تواند.‏ اين از مواردي است آه بالقوه مي تواند وسيلهء بحران در روابط بين دو نهاد اساسي<br />

يعني حكومت و پارلمان شود.‏ اين شكل سيستم سياسي رياستي آه از نظام سياسي امريكا اقتباس گرديده است،‏ اما در<br />

نظام امريكا ده ها وسيلهء فشار آانگرس بر رييس جمهور وجود دارد آه در قانون اساسي ما آن موارد پيش بيني نشده<br />

است.‏ خود همين آميسيونها در امريكا فوق العاده مقتدر هستند.‏ آانگرس هم مقتدر است و راه قطع بودجه و مصارف<br />

را دارد.‏ گروه هاي فشار،‏ لابي ها و افكار عمومي در مطبوعات و تلويزيون و راديو؛ همگي وسايل اعمال آنترول

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!