Ø§ï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi

More documents

Recommendations

Info

□ ٥٩ افغانستان و پارلمان نقش پارلمان در جامعهء در حال گذار افغانستان سپتمبر نوشته شده بود و بنام ‏«قدم هاي صلح و آشتي افغانها»‏ است،‏ مطالعه نمايند؛ زيرا نظرات يك عده از شخصيت هاي مطرح علمي،‏ سياسي و فرهنگي آشور را در آن جمع آوري آرده است.‏ ١ يك تبصره هم راجع به آسيميلاسيون دارم.‏ از نقطهء نظر اتيمولوژيك فرانسوي يك آلمهء آسيميلاسيون را داريم و يك آلمهء انتگراسيون را.‏ بين ايندو يك فرق آلي موجود است.‏ آسيميلاسيون يك پروسدهء آلونيال يا يك پروسهء استعماري است.‏ آساني آه بخواهند هويت اوليهء يك مملكت را در يك پروسهء استعماري از بين ببرند،‏ با استفاده از آسيميلاسيون يعني با انتقال جبري فرهنگ خود به آن آشور،‏ مردم آنرا مجبور مي سازند آه فرهنگ آشور استعمار گر را آسب آنند و به اصطلاح آسيميله شده به همان شكل مردم آشور استعمار گر را بخود بگيرند.‏ من آلمهء مدغم و ادغام را براي آسيميلاسيون استعمال نمي آنم.‏ براي آسيميلاسيون شايد بتوان از لفظ حل شدن،‏ ذوب شدن يا شبيه سازي استفاده آرد،‏ طوريكه هويت اوليه اش آاملا از بين برود و پسرش اصلا فرهنگ و زبان پدرش را نشناسد.‏ برخلاف آلمهء ادغام را براي انتگراسيون استعمال مي آنم.‏ انتگراسيون يك پروسهء استعماري نيست،‏ بلكه همين امروز هم در اآثر آشور هاي اروپايي و امريكايي اين پروسه در حال جريان است.‏ زيرا يك تعداد مردمان-‏ مهاجرين و پناهندگان-‏ از آشور هاي بسيار مختلف به اين آشور ها آمده اند.‏ اين مردمان مشكلاتي دارند تا در جوامع غربي داخل شوند؛ يعني بتوانند مثل ديگر مردمان اين جوامع از حقوق انساني خود استفاده آرده و به وجايب شهروندي خويش هم عمل نمايند و به اموري مانند آار و تحصيل آسانتر اشتغال بورزند.‏ داآتر طاهر هاشمي:‏ در مورد دههء دموآراسي آه نسبتاً‏ يك دورهء متفاوت از ديگر دوره ها بود؛ و احتمال اين بود آه پيشرفتهاي دموآراتيك بدست بيايد.‏ چنانچه خود قانون اساسي ١٩۶۴ منبع آن بود.‏ ولي آيا فكر نميكنيد آه دههء دموآراسي محصول يك سلسله برخورد هاي درون خانداني يعني برخورد هاي بين داود خان از يكطرف و پادشاه و سردار ولي از ديگر طرف بود؟ بنا بر اين نمي توان آنرا محصول يك جريان سالم دموآراتيك دانست.‏ به همين خاطر هم نتوانستيم آنرا پابرجا نگهداريم و از عناصر دموآراسي آن استفاده نماييم.‏ نتيجهء آن آودتاي داود خان بخاطر عقده هاي شخصي و از بين رفتن رژيم سلطنتي بود.‏ پروفيسر قاسم فاضلي:‏ در مورد دههء دموآراسي در شروع سالهاي ١٩۶٠ جامعهء افغانستان در حالت يك تغيير و تحول بود.‏ بورژوازي آهسته آهسته قد علم مي آرد،‏ تجارت و تبادلات خارجي هم رونق يافته بود و سطح اقتصادي مردم بلند تر شده بود.‏ پس به همين خاطر ضرورت يك تحول هم در نظام و هم در خود خانواده ديده مي شد.‏ البته من نقش اختلافات درون خانداني را در حوادث دههء دموآراسي تأييد ميكنم.‏ اما آسي آه دههء دموآراسي را بوجود آورد يك دموآرات بود و آسيكه ضد دههء دموآراسي بود و جمهوريت را بوجود آورد،‏ يك اتو آرات و يك دآتاتور بود.‏ وي آدمي بود آه برخلاف دموآراسي سر قدرت يك حزب اتكاء آرد.‏ شيوه هايش هم اغلباً‏ شيوه هاي دآتاتوري پرولتاريا و شيوه هاي اروپاي شرقي بود.‏ در حاليكه شخص ديگر آه الحمد الله هنوز هم زنده است و ما او را باباي ملت مي ناميم؛ من يك ايمان مطلق دارم آه وي يك دموآرات واقعي بود و هنوز هم است.‏ در همين مصاحبه هاي اخيرش در بي بي سي هم چندين بار آلمهء دموآراسي را استعمال و به آن مباهات ميكرد.‏ در حاليكه در همين سه يا سه و نيم سال اخير من متأسفانه آلمهء دموآراسي و حقوق بشر را از زبان هيچكس ديگر نشنيده ام.‏ وي اختلاف خود را با داود خان هم پوشيده نداشت و در مصاحبه اش هم گفت آه داود خان را نمي بخشد آه شايد همان جنبه هاي شخصي مسئله باشد.‏ ولي آاري را آه آرد،‏ يك قدمي بزرگ در جهت دموآراسي به پيش گذاشت.‏ من يگانه عصر طلايي تاريخ افغانستان و دوره ايكه نظم،‏ مسامحه و آزادي مطبوعات به ميان آمده بود؛ را همين دوره مي دانم.‏ پيش از آن هم افغانستان هميشه در خشونت قرار داشت و بعد از آن نيز دستخوش خشونت و تشنج بود.‏ هارون امير زاده:‏ سوم عقرب خشونت نبود؟ پروفيسر قاسم فاضلي:‏ نخير،‏ سوم عقرب در اوايل دهه بود.‏ بعد از آن نيز خشونت نبود.‏ آقاي ميوند وال آمد آه فوق العاده رفتار دموآراتيك داشت و متأسفانه همان حكومت ميوند وال نيز توسط آسي از بين رفت آه در شروع دههء دموآراسي مانع شده بود.‏ البته اين نظر من است و يقيناً‏ هر آس نظري دارد.‏ داآتر عطا محمد نورزايي:‏ من هم شاهد و يك تن از فعالان دههء دموآراسي بودم آه تقريباً‏ با اين دهه داخل شديم و با ختم آن از صحنه خارج گرديديم.‏ رژيم هاي شاهي ماهيتاً‏ از وقت احمد شاه بابا و در ساير پادشاهي ها هم،‏ هيچوقت حاضر نبوده اند آه يك قوت ديگر را در آنار خويش تحمل آنند.‏ مثلا بعضي از فيودال ها را به ساحهء قلمرو خود مي آوردند؛ اما بمجرديكه قوي مي شد،‏ آنها را از بين مي بردند.‏ اين پروسه در افغانستان از زمان احمد شاخه اي از علم ريشه يابي و تكامل آلمات در زبان شناسي ‏(تدوين : 1 Etymology آننده)‏
□ ٦٠ افغانستان و پارلمان آانون مطالعات و پژوهش هاي افغانستان شاه بابا تا وقت نادر شاه ادامه داشت.‏ نادر شاه وقتي آشته شد،‏ ظاهر شاه ١٩ ساله بود و در زير ستم آاآا هاي خود بزرگ شده مي رفت.‏ روحاً‏ وي يك شخص پژمرده،‏ ناتوان و بي جرئت و ترسو بار آمد.‏ حدود ١٧ سال يك آاآايش و ١٠ سال هم آاآاي ديگرش حكومت آردند.‏ در تمام اين مدت براي وي مجال اظهار نظر را ندادند.‏ تا اينكه رفته رفته آلان شد و آاآا هايش فرتوت و ناتوان.‏ وي در عمق انديشه اش و بخاطر ماهيت رژيم،‏ در اين فكر بود آه در آنارش قوت ديگر را نبايد بگذارد رشد آند.‏ تا اينكه رفته رفته پرده ايكه بر سر وي سايه انداخته بود در زمان شاه محمود خان آم آم پاره شد و در حوالي دههء دموآراسي آاملا دريده گرديد.‏ داآتر يوسف خان آه به تازگي از اروپا آمده بود،‏ بحيث يك شخص قابل اعتماد و يكي از آدم هاي فهميده افغانستان در آابينه بود.‏ وي ‏–حتي به سفارش سردار محمد داود خان-‏ پُست صدارت را برايش داد و وظيفهء گستردن چادر دموآراسي را برايش محول آرد.‏ اين چادر قانون اساسي ١٩۶۴ بود آه با تمام تفاصيل تدوين شد.‏ اما در ساحهء تطبيق آمده نتوانست.‏ به عقيدهء من به غير از يك ماده يعني ماده ‎٢۴‎‏–آه سلطنت را بطور قطعي در فاميل نادر شاه موروثي ساخت-‏ باقي تمام دروازه هاي ديگر را بسته آرد،‏ حتي به شمول بچه هاي آاآا.‏ وقتي دموآراسي مي گويي و همه حق مساوي دارند؛ داود خان يك انسان بود،‏ بچهء آاآايت بود،‏ چطور حق وي را ضايع ميكني؟ بر اساس همان قانون اساسي آسي اين حق را ندارد.‏ من در آن زمان والي بودم،‏ اما حتي يك مادهء ديگر قانون اساسي در ساحهء تطبيق نيامد.‏ البته انتخابات آمد،‏ اما به شكلي در دههء دموآراسي آمد آه غبار ‏–آه تمام زندگي خود را وقف آزادي و مردم داري و مبارزه با جهل و دآتاتوري آرد-وقتي از روشن ترين ناحيهء آابل يعني شهرنو آانديد شد.‏ در برابرش يك زن قرار داشت بنام خانم رقيه ابوبكر خواهر مير محمد صديق فرهنگ و سيد قاسم رشتيا آه غبار را در انتخابات شكست مي دهد.‏ ميوند وال با تمام شهرت و شناخت خود،‏ از غزني آانديد شد و يكي از روحانيون ما آنجا مي رود و يك شاگرد سماواتچي را در برابرش استاده ميكند و آن شاگرد سماواتچي انتخابات را مي برد.‏ به همين ترتيب داآتر يوسف خان رأي اعتماد از پارلمان مي گيرد.‏ من آاملا در جريان آن حادثهء سوم عقرب بودم.‏ من نزديك منار عبدالوآيل خان استاده بودم.‏ بچه گك هاي رحمان بابا و خوشحال خان در دهن منار عبدالوآيل خان موتر داآتر يوسف خان را استاده آردند.‏ يكي از آنها جيغ مي زد و ميگفت آه تو چي آردي آه صدراعظم مي شوي؟!‏ داآتر يوسف خان از موتر برآمد و جواب داد آه بچيم،‏ من همينقدر آرده ام آه تو مي تواني همين پرسان را بكني!‏ مردم چك چك آردند و وي با موتر رفت.‏ اما سه روز بعد ظاهر شاه نگران شد آه مبادا سلطنت من به خطر بيفتد و از راديو اعلان آردند آه داآتر يوسف خان به خاطر مريضي استعفاء آرد!‏ البته دسايس ديگر را هم مي گويند اما من باورم نمي شود؛ مثل توطئه هاي چپ يا ببرك(آارمل).‏ البته مظاهرات بود و دموآراسي نيز اجازهء آنرا مي داد.‏ خدا بيامرزد خليلي صاحب را آه مصاحب ظاهر شاه بود.‏ ايشان در پارلمان يك حالي را انداخته بودند و با داد و فرياد خواهان استعفاي داآتر يوسف خان بخاطر ناتواني در اداره شدند.‏ من در آنروز در داخل پارلمان بودم.‏ به هر حال بعدها،‏ من از استاد خليلي مرحوم سوال آردم آه استاد،‏ شما مصاحب ظاهر شاه بوديد و داآتر يوسف خان انتخاب ظاهر شاه بود؛ در آلتور عنعنوي ما نمي گنجد آه مصاحب ظاهر شاه عليه انتخاب ظاهر شاه اعتراض بكند آنهم در صحن مجلس پارلمان.‏ استاد جواب دادند آه دموآراسي بود.‏ جريانات دوام داشت تا اينكه بعد از داآتر يوسف خان،‏ ميوند وال صدراعظم شد.‏ من هم خودم شاهد جريانات بودم و هم خواهرم ‏–خانم آبري نورزايي اولين وزير زن در آابينه هاي افغانستان-‏ در جريان مسايل آابينه قرار داشت.‏ در زمان صدارت ميوند وال،‏ من در قضاوت،‏ داآتر صاحب فاضلي در تقنين و آقاي حقوقي در سارنوالي با داآتر صاحب طبيبي آه در وزارت عدليه بودند آار ها را پيش مي برديم.‏ ميوند وال شديدا به آار پرداخت.‏ وي چراغ بدست،‏ بدنبال انسان هاي آاري مي گشت.‏ ميوند وال شاليزي را از وزارت داخله آشيد و معاون خود مقرر آرد.‏ ظاهر شاه برايش گفت آه همين اعتمادي هم بد آدمي نيست؛ يعني او را هم معاونت بساز.‏ ميوند وال اعتمادي را هم معاون خود مقرر آرد.‏ ميوند وال آابينهء خود را تغيير داد و تنها دو وزير محمد زايي را آه در آابينه داشت،‏ برآنار آرد.‏ بنا بر قصهء خود ميوند وال؛ ظاهر شاه وي را خواست و برايش گفت آه صدراعظم صاحب وقتي آدم نوآر مي گيرد،‏ برايش مي گويد آه باغ را پاك آند،‏ گل ها و چمن ها را بزند،اما ديگر حق ندارد آه آوچ و چوآي خانه را تبديل آند و بجاي ميز بگذارد؛ يعني من ترا اينقدر صلاحيت نداده بودم.‏ بهر حال ميوند وال هم مريض شد!‏ و بخارج رفت.‏ ظاهر شاه طبيبي صاحب را خواست و برايش گفت آه جوانهاي مثل شما بايد آار آنند و مملكت را پيش ببرند.‏ طبيبي وقتي به وزارت آمد از خوشحالي در آالايش جاي نمي شد آه من صدراعظم مي شوم.‏ طبيبي من و آقاي حقوقي را خواست و گفت آه من از وزارت عدليه استعفاء مي دهم.‏ من گفتم به لحاظ خدا اينكار را نكنيد،‏ آار ها آم آم پيش مي روند.‏ در قوه اجراييه شما هستيد،‏ پارلمان بدست ماست و...‏ طبيبي خدا بيامرز گفت آه ني بچيم پنج سال را من نمي توانم طاقت بياورم.‏ ظاهر شاه به وي قول داده بود آه مثل تو يك جوان براي افغانستان بكار است.‏ بعد از آن شاليزي هم استعفا آرد.‏ به هر حال،‏ ميوند وال مريض شد و به امريكا رفت و آقاي يفتلي را گفت آه تا مراجعت وي معاون صدارت باشد.‏ اما برايش گفته شد آه ميوند وال صاحب بهترين وقت است آه استعفا آنيد.‏ مجبور شد ميوند وال آه استعفا آند.‏ حوادث بعد از ميوند وال و رويكار آمدن اعتمادي و غيره زياد دلچسب نيست.‏ اما حادثهء سوم عقرب از
Page 2 and 3:
آنفرانس:‏ افغانستا
Page 4 and 5:
□ ٣ افغانستان و پار
Page 6 and 7:
-٢ -٣ فهرست مطالب فص
Page 8 and 9:
□ ٧ افغانستان و پار
Page 10 and 11: □ ٩ افغانستان و پار
Page 12 and 13: نگرشی بر سير تاريخی
Page 14 and 15: □ ١٣ افغانستان و پا
Page 16 and 17: □ ١٥ افغانستان و پا
Page 18 and 19: □ ١٧ افغانستان و پا
Page 20 and 21: □ ١٩ افغانستان و پا
Page 22 and 23: □ ٢١ افغانستان و پا
Page 24 and 25: ناي □ ٢٣ افغانستان
Page 26 and 27: ندي □ ٢٥ افغانستان
Page 28 and 29: ص،‏ □ ٢٧ افغانستان
Page 30 and 31: □ ٢٩ افغانستان و پا
Page 32 and 33: □ ٣١ افغانستان و پا
Page 34 and 35: □ ٣٣ افغانستان و پا
Page 36 and 37: □ ٣٥ افغانستان و پا
Page 38 and 39: □ ٣٧ افغانستان و پا
Page 40 and 41: □ ٣٩ افغانستان و پا
Page 42 and 43: □ ٤١ افغانستان و پا
Page 44 and 45: □ ٤٣ افغانستان و پا
Page 46 and 47: □ ٤٥ افغانستان و پا
Page 48 and 49: □ ٤٧ افغانستان و پا
Page 50 and 51: □ ٤٩ افغانستان و پا
Page 52 and 53: □ ٥١ افغانستان و پا
Page 54 and 55: □ ٥٣ افغانستان و پا
Page 56 and 57: □ ٥٥ افغانستان و پا
Page 58 and 59: □ ٥٧ افغانستان و پا
Page 62 and 63: □ ٦١ افغانستان و پا
Page 64 and 65: □ ٦٣ افغانستان و پا
Page 66 and 67: □ ٦٥ افغانستان و پا
Page 68 and 69: □ ٦٧ افغانستان و پا
Page 70 and 71: □ ٦٩ افغانستان و پا
Page 72 and 73: □ ٧١ افغانستان و پا
Page 74 and 75: □ ٧٣ افغانستان و پا
Page 76 and 77: دموکراسي افغانی يا
Page 78 and 79: □ ٧٧ افغانستان و پا
Page 80 and 81: ص ، □ ٧٩ افغانستان
Page 82 and 83: ماهيت نظام و رعايت
Page 84 and 85: □ ٨٣ افغانستان و پا
Page 86 and 87: □ ٨٥ افغانستان و پا
Page 88 and 89: □ ٨٧ افغانستان و پا
Page 90 and 91: □ ٨٩ افغانستان و پا
Page 92 and 93: □ ٩١ افغانستان و پا
Page 94 and 95: □ ٩٣ افغانستان و پا
Page 96 and 97: انتخابات پارلماني
Page 98 and 99: □ ٩٧ افغانستان و پا
Page 100 and 101: □ ٩٩ افغانستان و پا
Page 102 and 103: □ ١٠١ افغانستان و پ
Page 104 and 105: □ ١٠٣ افغانستان و پ
Page 106 and 107: □ ١٠٥ افغانستان و پ
Page 108 and 109: □ ١٠٧ افغانستان و پ
Page 110 and 111:
□ ١٠٩ افغانستان و پ
Page 112 and 113:
افغانستان در آستا
Page 114 and 115:
□ ١١٣ افغانستان و پ
Page 116 and 117:
□ ١١٥ افغانستان و پ
Page 118 and 119:
□ ١١٧ افغانستان و پ
Page 120 and 121:
□ ١١٩ افغانستان و پ
Page 122 and 123:
□ ١٢١ افغانستان و پ
Page 124 and 125:
□ ١٢٣ افغانستان و پ
Page 126 and 127:
فصل چهارم طرز العمل
Page 128 and 129:
□ ١٢٧ افغانستان و پ
Page 130 and 131:
□ ١٢٩ افغانستان و پ
Page 132 and 133:
□ ١٣١ افغانستان و پ
Page 134 and 135:
□ ١٣٣ افغانستان و پ
Page 136 and 137:
□ ١٣٥ افغانستان و پ
Page 138 and 139:
□ ١٣٧ افغانستان و پ
Page 140 and 141:
□ ١٣٩ افغانستان و پ
Page 142 and 143:
□ ١٤١ افغانستان و پ
Page 144 and 145:
□ ١٤٣ افغانستان و پ
Page 146 and 147:
□ ١٤٥ افغانستان و پ
Page 148 and 149:
□ ١٤٧ افغانستان و پ
Page 150 and 151:
□ ١٤٩ افغانستان و پ
Page 152 and 153:
□ ١٥١ افغانستان و پ
Page 154 and 155:
□ ١٥٣ افغانستان و پ
Page 156 and 157:
□ ١٥٥ افغانستان و پ
Page 158 and 159:
□ ١٥٧ افغانستان و پ
Page 160 and 161:
□ ١٥٩ افغانستان و پ
Page 162 and 163:
پروفيسر قاسم فاضلي
Page 164 and 165:
□ ١٦٣ افغانستان و پ
Page 166 and 167:
□ ١٦٥ افغانستان و پ
Page 168 and 169:
□ ١٦٧ افغانستان و پ
Page 170 and 171:
□ ١٦٩ افغانستان و پ
Page 172 and 173:
□ ١٧١ افغانستان و پ
Page 174 and 175:
□ ١٧٣ افغانستان و پ
Page 176 and 177:
□ ١٧٥ افغانستان و پ
Page 178 and 179:
□ ١٧٧ افغانستان و پ
Page 180 and 181:
□ ١٧٩ افغانستان و پ
Page 182 and 183:
□ ١٨١ افغانستان و پ
Page 184 and 185:
□ ١٨٣ افغانستان و پ
Page 186 and 187:
□ ١٨٥ افغانستان و پ
Page 188 and 189:
□ ١٨٧ افغانستان و پ
Page 190 and 191:
□ ١٨٩ افغانستان و پ
Page 192 and 193:
□ ١٩١ افغانستان و پ
Page 194 and 195:
□ ١٩٣ افغانستان و پ
Page 196:
□ ١٩٥ افغانستان و پ
show all

Ø§ï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ï­ïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

Ø§ï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi