اï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi
اï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi
اï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
□ ١٦٧ افغانستان و پارلمان<br />
بحثی در اطراف عملکرد پارلمان<br />
بر رييس جمهور به شمار مي آيند. اين ميكانيزم ها در افغانستان وجود ندارند. در افغانستان براي اعمال آنترول بر<br />
رييس جمهور، وسيله اي به غير از پارلمان وجود ندارد. به همين خاطر به نظر من نظام سياسي بر اساس قانون<br />
اساسي يك نظام هيبريد است. هيبريد يعني نظامي آه هر قسمت را از يك نظام گرفته و همه را ترآيب و مخلوط آرده<br />
است و به اصطلاح گوسالهء دو مادره يا دورگه است. نظام هيبريد يك توصيف مثبت نيست بلكه باعث تناقضات<br />
حقوقي و سياسي مي شود.<br />
در موضوع عملكرد پارلمان، با پيشنهاد آردن مجوزات مختلف آشور هاي مختلف در مسايل متعدد- مانند آميسيونها،<br />
گروپهاي سياسي داخل پارلمان و مسئله تعديلات- مي توان عملكرد پارلمان را بهبود قابل ملاحظه بخشيد. مسئله<br />
تعديلات يك چيز بسيار شايع است. بمجرديكه يك پيشنهاد قانون از طرف حكومت مي آيد، در داخل آميسيون ها يا در<br />
جلسهء عمومي، مسئله تعديلات يكي از درد سر هاي بسيار اساسي است. براي اينكه تمام آسانيكه با پروژه موافق<br />
نيستند، در همين جا مي خواهند نقطهء نظر خود را داخل آنند. گاهي در يك ماده اي آه يك فقره دارد، گپ از چند<br />
هزار تعديل مي شود. تعديل گاه به نيت خوب مي شود، گاه هم به نيت بد. آساني هستند آه از راه تعديل مي خواهند<br />
پروژه را خنثي آنند. بعضي تعديلاتي هم هست آه بكلي معناي پروژه را تغيير مي دهد. گاهي اوقات اختلافات و<br />
تعديلات به حدي زياد مي شود آه صاحب پروژه بگويد ماهيت پروژه تغيير اساسي يافته و بنا بر اين من آن را پس<br />
مي گيرم. بعضي اوقات ممكن است مذاآرات به يك بن بست مواجه شود. درينصورت يا از طرف رييس آميسيون و<br />
يا اگر در جلسهء عمومي باشد توسط رييس جلسهء عمومي، يا مذاآرات به تعويق مي افتد و به نتيجهء آه رسيده شده<br />
است اآتفا مي گردد و يا اينكه به يك جلسهء ديگر موآول مي گردد و يا اينكه بكلي به تعويق مي افتد و عملا بحث<br />
خاتمه پيدا ميكند.<br />
در قسمت نظارت بودجوي:<br />
مسئله بودجه يكي از عرصه هاي مهم همكاري پارلمان و حكومت است. بودجه ها در يك موقع معيين، يعني چندين<br />
ماه پيش ازينكه سال خاتمه بيابد، بايد بودجه ها ترتيب داده شوند و وقت آافي براي پارلمان داده شود تا آنها را بررسي<br />
آند. از دو لحاظ نظارت بودجه مهم تلقي مي گردد. وقتي يك برنامه را دولت مي سازد، مسئوليت عملي آردن آن<br />
برنامه بر دوش خود دولت است. لهذا پارلمان بايد آاري نكند آه براي اهداف آن برنامه مشكلات بودجوي و ماليه وي<br />
خلق آند. يعني پارلمان نمي تواند مخارج را زياد آند، مگر اينكه منابع عوايد را هم همراهش در نظر بگيرد. و<br />
همچنان نمي تواند آه فشار هاي مالي زياد تر سر مردم بياورد. براي اينكه مسئله ماليه جزو پروگرام اساسي دولت<br />
است. اهميت آنرا امروز ما و شما در جامعهء اروپايي مي بينيم و مسايل مرتبط با آن مانند آسر بودجه، تورم، نرخ<br />
بيكاري، تناسب آسر بودجه با عايدات ناخالص ملي، يا نرخ قرضه و پول و قروض دولت از مسايل بسيار اساسي<br />
است آه توجه به اينها تأمين آنندهء يك اقتصاد سالم مي باشد. جامعهء اروپايي براي اين موارد چندين آرايتريا (معيار)<br />
ناميده ميشود. مثلا اگر آسر بودجه ٣ فيصد تعيين<br />
دارد آه بنام معيار هاي همگرايي<br />
مي شود، بايد در تمام آشور هاي عضو جامعهء اروپايي از سه فيصد بالا تر نرود. البته ما از اين مسايل بسيار دور<br />
هستيم و معلوم نيست تا چه اندازه از لحاظ تخنيكي و تخصصي به اين مسايل دست داريم. اين مسايل حياتي فقط در<br />
يك رابطه بسيار سالم دولت و پارلمان مي تواند مطرح و حل و فصل گردد.<br />
( Convergency Criteria )<br />
بعنوان يك نتيجه گيري، در مجموع در سير تاريخي، ما شاهد يك انتقال تدريجي وظايف تقنيني از پارلمانها به حكومت<br />
ها هستيم. علت آن هم اينستكه مسايل بسيار پيچيده و تخصصي شده اند و درعين حال سرعت عمل در آار ها هم لازم<br />
است. در گذشته آه پروسيجر هاي بسيار پيچيده در پارلمانها وجود داشت و وقت آافي هم در اختيار بود،امروزه<br />
گنجايش ندارد. به همين خاطر اآثراً يا به فرامين تقنيني موافقه مي شود و يك اختيارات خاص در يك ساحهء محدود از<br />
طرف پارلمان به حكومت داده مي شود آه بتواند در همان ساحه مقررات را وضع بكند.<br />
در افغانستان ما در گذشته و حال فرامين تقنيني را داشته ايم. اما به نظر من استفاده از فرامين تقنيني بايد با احتياط<br />
آامل صورت بگيرد. البته بر اساس قاعده، همان روزي آه فرمان صادر مي شود، همان روز هم آاپي آن بايد به<br />
پارلمان ارسال گردد. پارلمان هم در يك مدت معين، حق دارد آه آن فرمان تقنيني را يا تأييد آند و يا ترديد. اما من<br />
ديروز عرض آردم آه در افغانستان در دورهء انتقالي و همين دوره ، اينقدر فرامين تقنيني زياد و با عجله و بدون<br />
دقت هاي حقوقي وضع شده اند آه اگر پارلمان صرف براي بررسي آن فرامين تقنيني يك آار شبانه روزي فشرده را<br />
روي دست بگيرد، چندين ماه آار تخصصي لازم دارد تا وضعيت آنها را روشن ساخته و يك تصفيه انجام شود.<br />
البته ما از شروع پروسهء صلح چندين بار به تصفيه ضرورت پيدا آرده ايم. اولين بار در خود آنفرانس بن بود. براي<br />
همن به حيث يك شاگرد حقوق اين يك مسئلهء بسيار نادر و خاص است و در هيچ جاي ديگر دنيا نظير اين مسئله ديده<br />
نشده است آه يك قانون اساسي آه سي سال پيش با نظام مربوطهء خود از بين رفته و اعتبار خود را از دست داده