26.11.2014 Views

اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎرﻟﻤﺎن - ketab farsi

اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎرﻟﻤﺎن - ketab farsi

اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎرﻟﻤﺎن - ketab farsi

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

□ ٣٧ افغانستان و پارلمان<br />

نقش پارلمان در جامعهء در حال گذار افغانستان<br />

تاثير قرار دادن افكار عمومي در دورهء بعدي،‏ تبديل به گروه سياسي اآثريت در پارلمان آينده شوند و بدين صورت<br />

موقتي بودن حكمراني،‏ درعين تداوم عمل نهاد حكومت،‏ حاصل مي شود.‏<br />

١<br />

نقش پارلمان در جوامع در حال گذار:‏<br />

علاوه بر مودل دولت آثرت گرا ‏(چند پارچه)،‏ ممكن است پارلمان چند پارچه داشته باشيم ‏(آه البته چيز خوبي است<br />

يعني همانقدر آه پلوراليزم در حكومت ممكن است بد باشد،‏ در پارلمان خوب است).‏ اما از طرف ديگر در يك<br />

پارلمان بدون احزاب سياسي منظم،‏ رقابت ها آاملا شخصي،‏ غير سياسي و غير قابل پيش بيني شود آه منجر به<br />

هرج و مرج و ناآار آردي مجموعهء دولت و از جمله نهاد پارلمان خواهد گرديد.‏<br />

رقابت هاي شخصي و غير سياسي در پارلمان:‏<br />

امكانات بسيج مردم در شهر هاي آوچك اعم از شبكه هاي خويشاوندي،‏ طائفه اي،‏ معتمدين محلي،‏ منازعات منطقه<br />

اي و...‏ بيشتر است و درعوض شهرهاي بزرگ آه طي فرايند تجدد،‏ اين نهاد ها در آن آمرنگ شده و نهاد هاي<br />

مُدرن بسيج آننده ‏(مانند احزاب و سنديكا ها)‏ هم به وجود نيامده،‏ فاقد ابزار هاي رقابت هستند اما معلوم نيست آه<br />

رقابتهاي غير سياسي آه درشهر هاي آوچك ميان آانديدا ها وجود دارد والبته به افزايش مشارآت هم منجر مي<br />

شود)‏ چندان مطلوب باشد.‏ زيرا گذشته از دامن زدن به اختلافات قومي و محلي،‏ نمايندگاني آه از درون منازعات<br />

غير سياسي فاتح شده و به مجلس آمده اند،‏ نوعا دغدغه مسايل محلي خود را دارند و آمتر به فكر منافع و مصالح<br />

ملي هستند و طبعا براي انتخاب مجدد ناچارند منابع ملي را به سمت اهداف محلي بكشند و از اين طريق مجلس<br />

نتواند به تخصيص بهينه ء منابع ملي دست يازد.‏<br />

)<br />

اين تنها احزاب سراسري هستند آه در سطح ملي با يكديگر به رقابت بر مي خيزند و به خاطر همين ويژگي مي<br />

توانند ازمنافع محلي و قومي فراتر رفته و به برنامه اي آلان و درمقياس ملي ‏(آه متضمن منافع جامعه در آليت آن<br />

باشد)‏ برسند و به انتخابات خصلتي سياسي بدهند.‏ از سوي ديگر رقابت سياسي در مقياس ملي و با پشتوانهء احزاب<br />

سراسري ‏(آه مستمراً‏ به وظيفهء آدر سازي مشغولند)،‏ عصارهء فضايل ملت را بهتر متجلي مي آند و عناصري آه<br />

از آوران چنين رقابتي،‏ فاتح مي شوند و به پارلمان مي روند،‏ به نحو دقيقتري وظايف نمايندگي را ادا ميكنند.‏<br />

بنا بر اين اگر به ملزومات رقابت سياسي در سطح ملي قايل نباشيم،‏ به انواع باج و رشوت هاي سياسي و<br />

اقتصادي،‏ گروه هاي ذينفوذ،‏ باند هاي وآيل تراش و خرجهاي انچناني و...‏ مجال عرض اندام در صحنهء انتخابات<br />

را خواهيم داد.‏<br />

استقلال يا بي نيازي دولت از طبقات اجتماعي<br />

در جوامع در حال گذار هر مكانيسمي آه موجب استقلال دولت از طبقات اجتماعي شود ‏(مانند دالر هاي نفتي،‏<br />

معادن طلا و الماس،‏ مواد مخدر،‏ آمك هاي خارجي و...‏ ( قدرت مانور تصميم گيران سياسي را بالا مي برد و در<br />

اغلب موارد اين قدرت در خدمت منافع يك قشر خاص و يا دولتهاي خارجي آمك آننده به آار مي رود.‏<br />

استقلال دولت از طبقات اجتماعي از يك حيث باعث پوآي و سستي پايه هاي اجتماعي رژيم مي شود.‏ رژيمي آه<br />

متكي بر هيچ يك از طبقات اجتماعي نيست و همه را به يكسان مورد بي مهري قرار مي دهد،‏ طبعا در برابر يك<br />

انقلاب اجتماعي،‏ با همهء اين طبقات روبرو مي شود و به سادگي فرو مي پاشد.‏ نبايد فراموش آرد آه چندي قبل،‏<br />

مظاهرات عليه آنچه آه توهين به مقدسات در گوانتانامو خوانده شد؛ به سرعت در بسياري نقاط افغانستان گسترش<br />

يافت.‏ هر چند عامل تحريكات خارجي در آن مظاهرات آاملاً‏ مشهود بود؛ اما نبايد از بستر مناسب اجتماعي و<br />

رواني اينگونه تحريكات هم غافل شد.‏<br />

دولت مبتني بر طبقه آه منتخب يك طبقه ‏(يا اتحادي از چند طبقه و قشر اجتماعي)‏ است،‏ لااقل منافع آن طبقه ‏(يا<br />

طبقات)‏ را پاس مي دارد و مي توان رفتار وي را پيش بيني نمود.‏ چنين دولتي خود را به پايگاه اجتماعي خويش<br />

متعهد و پاسخگو مي داند و ناچار است تصميمهاي خود را طي فرايند مشارآت در منافع اين پايگاه اجتماعي اتخاذ<br />

آند.‏ انتخابات در جوامع با ثبات و پيشرفته چون لنگري است آه آشتي دولت را به پايگاه اجتماعي آن متصل آرده<br />

و آن رادر الزامات ساختاري مهار مي آند.‏<br />

همان،‏ ص ١۶۵- ١۶٣<br />

1

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!