26.11.2014 Views

اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎرﻟﻤﺎن - ketab farsi

اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎرﻟﻤﺎن - ketab farsi

اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎرﻟﻤﺎن - ketab farsi

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

□ ٨٧ افغانستان و پارلمان<br />

نمايندگي،‏ مساهمت و نظارت سياسي در پارلمان آينده افغانستان<br />

پادشاه گرفت و مجلس عوام را تأسيس آرد و پادشاه گفت آه پس من هم بايد يك وسيلهء ديگر در دست داشته باشم و<br />

منهم يك مجلس را انتصاب ميكنم آه بايد باشد و موازنهء لازمه را برقرار بكند.‏ ما در افغانستان نه اعيان داريم و نه<br />

آسي را داريم آه حالا ادعاي اعياني را بكند يا در مقام اعياني قرار داشته باشد.‏ لهذا،مجلس دوم يعني سنا به نظر من<br />

يك چيز بكلي زايد واضافي است.‏ زايد بودنش را همين حالا هم به چشم سر مي بينيم.‏ رييس جمهور ترآيب سنا را آه<br />

از جملهء سه ثلث سنا است؛ يك ثلث آنرا بكلي فراموش آرده است.‏ در انتخابات آينده تنها شورا هاي ولايتي انتخاب<br />

مي شوند.‏ از شورا هاي ولسوالي هيچكس گپ نمي زند.‏ حتي گمان مي آنم فرماني صادر شده است،‏ برخلاف قانون<br />

اساسي مبني بر به تعويق افتادن انتخابات شورا هاي ولسوالي ها.‏ ريييس جمهور هيچ حق و صلاحيت را ندارد آه در<br />

قانون اساسي تصرف بكند.‏ فرامين تقنيني براي اينستكه آار ها وجريانات روزمره را پيش ببرند.‏ در متن قانون اساسي<br />

و در اجراآتي آه بر اساس قانون اساسي صورت مي گيرد در مورد سه قوهء مجزا و اصلي،‏ فرامين تقنيني نمي توانند<br />

دخل و تصرفي بكنند.‏ اين فقط از صلاحيت هاي لويه جرگه است آه از راه تعديل،‏ تغييراتي را در قانون اساسي<br />

بياورد.‏ فسخ آردن نمايندگان شورا هاي ولسوالي ها يك تصرف است در قانون اساسي.‏ چرا؟ بخاطريكه فكر آرده آه<br />

يك چيز زايد است.‏ يكبار نمايندگان ولايات خو در سنا مي آيند،‏ ديگر اين نمايندگان ولسوالي ديگر براي چي بيايند؟ اين<br />

مسئله را در موقعش،‏ يعني در هنگام تصويب قانون اساسي نتوانستند درست فكر آنند.‏ يك ثلث ديگر سنا را آه خود<br />

رييس جمهور تعيين ميكند.‏ پس از حذف نمايندگان ولسوالي ها ترآيب سنا چيست؟ فقط ثلث آن نمايندگان شورا هاي<br />

ولايات است آه از اهميت آن فوق العاده آاسته مي شود.‏ لهذا،‏ آن تفكر سياسي آه بر اساس آن بايد يك مجلس سنا بيايد<br />

تا اقشاري را آه مستقلا وجود دارند را نمايندگي آرده بتوانند،‏ آن تفكر امروزه هيچ وجود ندارد.‏ يك چيز تصنعي و<br />

ساختگي از آن سر زده است.‏<br />

لهذا،‏ هم در خود قانون اساسي موانع و پيچيدگي ها فوق العاده زياد است و مطلب دوم آه به ديموآراسي مربوط مي<br />

شود و به اين اصل استوار است آه پارلمان يك مرجعي است آه ملت را تمثيل ميكند.‏ وقتي آه پارلمان انتخاب مي<br />

شود،‏ بين پارلمان و بقيهء ملت يك نوع يگانگي و امتزاج صورت مي گيرد.‏ آيا در همين حالت بحراني آه ما داريم،‏<br />

مي توانيم پارلمان آينده را يك امتزاج ملت و تمثيل ملت بگوييم؟ به نحوي آه نماينده ها انتخاب مي شوند،‏ مردمي آه<br />

بيچاره هستند و قدرت مالي و امنيت آافي ندارند و توان براي ابراز نظر خود ندارند،‏ آيا امتزاج ملت و پارلمان در<br />

شرايط موجود يك چيز قابل قبول براي ديموآراسي است يا نيست؟ آه به عقيدهء من نيست.‏ يعني در پارلمانهاي<br />

دنيا،وآلا بعد از انتخاب شدن،‏ همچنان روابط متقابلهء خود را با مردم حفظ آرده و نظرات مردم خود را در صحن<br />

پارلمان انعكاس مي دهند.‏ اما وآلاي پارلمان آيندهء ما آيا دنبال انعكاس خواسته هاي مردم مي باشند و يا اينكه دنبال<br />

برنامه هاي سياسي و شخصي خود مي روند؟<br />

مشكل سوم اينستكه پارلمان يك مرجعي است آه با حكومت آار ميكند.‏ از مجموع آار پارلمان و حكومت است آه<br />

برنامه ها پيش مي روند و قوانين نافذ مي شوند.‏ مسئله احزاب نيز يك مسئله مهم در اين ميان است و هنوز معلوم<br />

نيست آه نهاد پارلمان از طريق احزاب با حكومت در تعامل قرار ميگيرد و يا اينكه از طريق نمايندگان انفرادي؟<br />

چيز ديگر آه بسيار روشن است،‏ نفوذ بيشتر بنياد گرايي در پارلمان آينده مي باشد.‏ بسيار امكان دارد آه موانع عمده<br />

از طرف بنياد گرا ها و تندروان ايجاد شده و پيشرفتهايي را هم آه تا آنون در ساحهء قانونگذاري آرده ايم را مختل<br />

بسازد.‏ زيرا در يك ماده قانون اساسي گفته شده است آه قوانين در افغانستان بايد با احكام و معتقدات اسلام موافق<br />

باشد،‏ از شريعت نام نبرده است،‏ بلكه احكام و معتقدات اسلام را تذآر داده است.‏ در قوانين اساسي سابق افغانستان تنها<br />

از اساسات اسلام ذآر رفته بود.‏ مسئله اساسات به آنصورت موانع خلق نمي آرد،‏ براي اينكه يك تعداد چيز هاي<br />

معدودي هستند آه جزو اساسات اسلام هستند.‏ اما مسئلهء احكام مستقيماً‏ مسئله شريعت را مطرح مي سازد و مسئلهء<br />

معتقدات يك مسئلهء بسيار مبهم،وسيع و پيچيده است آه حد آنرا تعيين آردن،‏ آار آساني نيست.‏ ممكن آسي بگويد آه<br />

فلان مسئله از جملهء معتقدات است و آسي ديگر بگويد آه جزو معتقدات نيست.‏ در قسمت شريعت هم اختلافات بسيار<br />

زياد است؛ مخصوصا آه اآنون در قانون اساسي ما شريعت جعفري هم داخل منابع فقه شده است.‏ بنا بر اين،‏ اين<br />

مسئله هم يك نگراني مهم در زمينهء همكاري و يا عدم همكاري پارلمان با حكومت خواهد بود.‏<br />

نكتهء ديگر اينكه اگر شكايات مردم به پارلمان صورت مي گيرد،‏ در آنصورت پارلمان به چه صورت نظارت بكند؟<br />

يعني مسئله نظارت پارلمان در برابر حكومت يك مسئله مهم ديگر است.‏ اين نظارت در دو ساحه است و مخصوصاً‏<br />

در ساحهء بودجه است.‏ بودجهء امروز ما بسيار مهم شده است و مثل بودجهء سالهاي پيش نيست.‏ مسئله جهاني شدن،‏<br />

آمك هايي آه از بيرون مي آيد،‏ آسر بودجه،‏ انفلاسيون ‏(تورم)‏ و...‏ چيز هايي است آه متخصص مي خواهد.‏ همهء<br />

اينها به جزييات بايد دقيقاً‏ مطالعه شوند.‏ آيا اين نظارت را پارلمان افغانستان چه رقم مي آند سر بودجهء افغانستان،‏<br />

سر قرضه هاي افغانستان،‏ سر برنامه هاي انكشافي افغانستان؟ آيا پارلماني آه در آينده مي آيد همين توان را دارد؟ اين<br />

مسايل مربوط متخصصان است آه بنشينند و آميسيون هاي اختصاصي بسازند و هر آدام در ساحهء آار خود دقيقاً‏

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!