Ø§ï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi

More documents

Recommendations

Info

□ ١٧٧ افغانستان و پارلمان طرزالعمل پارلمانی در افغانستان و بررسی مقايسوی آن با ساير کشورهای جهان ١ طرزالعملهای پارلمانی در يک عرصه ديگر نيز دارای ارزش و اهميت زياد اند که عبارتست از تثبيت صلاحيتهای قوه مقننه در مقابل قوای اجرائيه و قضائيه و حتی صلاحيتهای شورای ملی در رويارويی با قوهء اجرائيه.‏ در اين عرصه ميتوان از پارلمان فرانسه بگونه مثال ياد کرد.‏ حقوقدان نامدار فرانسه موريس دو ويرژه Maurice Duverger در مورد صلاحيتهای پارلمان کنونی فرانسه می نويسد که ‏«پارلمان جمهوريت پنجم فرانسه بسياری از صلاحيتها و اعتباری که در جريان حاکميت جمهوريت سوم و چهارم داشت از دست داده است.‏ در جمهوريت پنجم فرانسه پارلمان در مقابل قوهء اجرائيه سخت ضعيف گرديده و در موقف ثانوی قرار گرفته است»‏ اين ارزيابی موريس دو ويرژه Marice Duverger دقيق است ولی با وجود آن پارلمان فرانسه يک بخش قابل توجه صلاحيتهاي پارلمانهای جمهوريتها سوم و چهارم را در طرزالعملهای پارلمانی خود حفظ نموده و حتی در برخی موارد صلاحيتهای بيشتری را بخود اعطاء نموده است.‏ تاريخ ثابت ساخت هنگامی که رئيس جمهور فرانسه در پارلمان هم دارای اکثريت باشد نقش پارلمان تقليل حاصل مینمايد.‏ ولی هرگاه رئيس جمهور اکثريت پارلمانی را از دست بدهد،‏ پارلمان فرانسه میتواند رئيس جمهور را مجبور بسازد صدراعظم را از حزب مخالف تعين کند.‏ درين حالت در عمل،‏ رئيس جمهور فرانسه به يک رئيس جمهور تشريفاتی مبدل مي شود.‏ يک بخش قابل توجه صلاحيتهای پارلمان و مسايل مربوط به طرزالعمل پارلمانی در قانون اساسی پيشبينی میشوند اما چون قانون اساسی بگونهای است که نمیتوان تمام مسايل مربوط به طرزالعمل پارلمانی را در احکام آن گنجانيد؛ بسياری از عرصههای طرزالعمل پارلمانی سفيد و دست نخورده در اختيار خود پارلمان باقی میمانند.‏ يک پارلمان آگاه و هوشيار ميتواند با تنظيم يک طرزالعمل جامع و خوب اين صلاحيتهای اضافی را بخود تخصيص دهد.‏ صلاحيتهائی که بصورت عنعنوي ساير پارلمانهای کشورها متمدن جهان دارا میباشند؛ اما در قانون اساسی افغانستان اين صلاحيتها به پارلمان افغانستان تفويض نگرديدهاند.‏ ما در بخشهای آينده اين عرصهها را مورد ارزيابی قرار خواهيم داد.‏ داشتن يک طرزالعمل پارلمانی جامع نه تنها برای پارلمان يک کشور مفيد است بلکه آشنايی با اين طرزالعملها در ساير عرصههای خارج پارلمان نيز مفيد تمام میشود.‏ در جوامعی که طرزالعملهای خوب و جامع در پارلمان آن وجود دارند.‏ دساتير طرزالعملهای پارلمانی به تدريج در ساير عرصههای فعاليتهای اجتماعی،‏ سياسی و حتی تجارتی اثرات مفيد وارد میکنند.‏ در هر نهادی که جلسه وجود دارد.‏ مانند.‏ سازمانهای اجتماعی،‏ اتحاديههای صنفی احزاب سياسی،‏ ادارات دولتی و موسسات تجارتی و سازمانهای بينالمللی امروز در عمل بمنظور تأمين نظم و مشورت در کار جلسات خود از طرزالعملهای پارلمانی استفاده میکنند.‏ در برخی از کشورها منجمله در کشورهای انگلوساکسون يک شاخه حقوقی درين عرصه عرض وجود نموده که بنام حقوق پارلمانی يا Parliamentary Law ياد میشود.‏ در ايالات متحده امريکا يک انجنير نظامی بنام اين بعد از تقاعد يک کتاب جالب را درين عرصه در سال ١٨٧۶ نوشت که عنوان آن کتاب به سرعت شهرت قابل توجه حاصل نمود و بمثابهء يک کتاب مهم در عرصه قواعد Meeting و جلسه شناخته شد.‏ برمبنای رهنمودهای اين کتاب ميتوان از تجارت پارلمانی الهام گرفت و اين تجارب را در ساير عرصههای خارج پارلمان مورد استفاده قرار داد و نتايج بسيار عالی در تدوير مجالس دريافت کرد.‏ من يک خلاصهء اين کتاب را با خود به اين کنفرانس آوردهام آه به شما اشتراک کنندگان محترم از نزديک ارائه خواهم کرد و توصيه خواهم نمود که هر فردی که بصورت مسقتيم يا غيرمستقيم در کارهای روزمرهء خود با Meeting و جلسه سر و کار دارد حتماً‏ اين کتاب مهم را مطالعه نمايد.‏ در انگلستان که اولين کشور جهان است که طرزالعملهای پارلمانی بصورت جامع بصورت تعاملی تکامل نموده است سالها قبل از نوشتن کتاب Robert تقليد از طرزالعملهای پارلمان در ساير عرصههای خارج پارلمان سرايت کرده بود.‏ شايد يکی از دلايل انکشاف نهادهای اجتماعی و تجارتی درين جزيره که موجب آن شد که ‏(در امپراتوری آن آفتاب غروب نكند)‏ کاربرد طرزالعملهای پارلمانی در پهلوی ساير فاکتورها بوده باشد.‏ با تذکر اين مطالب مهم ميتوان برای افغانستان به اين نتيجه رسيد که داشتن طرزالعمل خوب پارلمانی در افغانستان نيز نه تنها به نفع پارلمان آيندهء ما است بلکه در مجموع به نفع احزاب سياسی که در شورای ملی حضور میداشته باشند به نفع موسسات دولتی،‏ به نفع سازمانهای اجتماعی و اقتصادی و حتی به نفع نهادهای خصوصی و شرکتهای تجارتی نيز تمام خواهد شد.‏ هر گاه مجالس شورای ملی افغانستان دارای اصول وظايف داخلی جامع و کامل باشند.‏ اين طرزالعملها بصورت اجتناب ناپذير ساير عرصههای خارج پارلمان را نيز تحت شعاع خود قرار خواهند داد.‏ Henry M. Robert Robert’s Rules of Order بود.‏ 1 Duverger Maurice –La Ve republiqae PUF 1968 P100
□ ١٧٨ افغانستان و پارلمان آانون مطالعات و پژوهش هاي افغانستان مطالعهء حقوق پارلمانی و بررسی مقايسوی پارلمانهای کشورهای متمدن جهان ايجاب نوشتن کتابهای قطور را مینمايد.‏ ما در جريان اين کنفرانس تلاش خواهيم نمود تا جائی که محدوديتهای زمانی بما اجازه ميدهند بصورت خلص عمدهترين عرصههای طرزالعلهای پارلمانی را مورد مطالعه قرار داده و از تجارب ساير کشورها بصورت مقايسوی ياد کنيم.‏ در جريان مطالعات مقايسوی ما علاوه بر مطالعهء تجارب برخی از کشورهای پيشرفته جهان در عرضه طرزالعملهای پارلمانی ناگزير خواهيم.‏ بود بعضاً‏ احکام قوانين اساسی گذشتهء افغانستان را با احکام قانون اساسی نافذ افغانستان مورد مقايسه قرار دهيم.‏ درين عرصه لازم ديده خواهد شد تا ما هنگام نام بردن از نظامهای سياسی گذشته افغانستان تا حد امکان از ذکر نام رهبران و شخصيتهای سياسی گذشته اجتناب کنيم.‏ به اين منظور همانگونه که در ساير کشورها معمول است لازم خواهد بود که بعد از اعلام جمهوريت در افغانستان نظامهای سياسی مختلف را به جمهوريتها به شکل ذيل تقسيم کنيم:‏ ‎١‎ جمهوريت اول که از کودتای ٢۶ سرطان سال ١٣۵٢ آغاز گرديد و با تصويب قانون اساسی سال ١٣۵۵ به پايان رسد.‏ ‎٢‎ جمهوريت دوم که از تصويب قانون اساسی ‎١٣۵۵‎آغاز الی کودتا ٧ ثور ١٣۵٧ دوام میکند.‏ ‎٣‎ جمهوريت سوم:‏ از کودتای هفت ثور ١٣۵٧ الی تصويب اصول اساسی ج د افغانستان‎٢۵‎ حمل (١۴ ١٣۵٩ اپريل ١٩٨٠) ‎۴‎ جمهوريت چهارم:‏ از اصول اساسی ١٣۵٩ الی تصويب قانون اساسی ٩ قوس (٣٠ ١٣۶۶ نوامبر ١٩٨٧) ‎۵‎ جمهوريت پنجم:‏ از تصويب قانون اساسی ١٣۶۶ الی تصويب قانون اساسی ١٣۶٩ ‎۶‎ جمهوريت ششم:‏ از تصويب قانون اساسی ١٣۶٩ الی ثور ثانی که انتقال قدرت به مجاهدين صورت میگيرد و رياست جمهوری صبغتاالله مجددی آغاز ميگردد را ميتوان بنام ‎٧‎ از ثور ثانی(‏‎٢٨‎ اپريل تا تسلط طالبان بر شهر کابل يعني جمهوريت هفتم ياد نمود آغاز گرديده الی توافقات بن يعني ‎٨‎ جمهوريت هشتم از تسلط طالبان بتاريخ دوام میکند.‏ که عبارتست از دوران امارت ملا محمد عمر مجاهد.‏ ‎٩‎ جمهوريت نهم.‏ از توافقات بن آغاز وشامل تمام دورهء انتقالی گرديده و تا تصويب قانون اساسی کنونی کشور يعنی دوام میکند.‏ ‎١٠‎ جمهوريت دهم عبارتست از نظام کنونی افغانستان که از تاريخ تصويب قانون اساسی نافذ کشوريعني ١۴ جدي آغاز گرديده است.‏ واضح است که ده سال قبل از اعلان جمهوريت که دوران حکمروايی قانون اساسی ١٣۴٣ است همانگونه که معروف است بنام دههء دموکراسی ياد خواهد شد.‏ تا جائيکه مربوط به مطالعات طرزالعملهای پارلمانی است.‏ چون تمام جمهوريتهای افغانستان دارای پارلمانی که داير شده باشد و فعاليت نموده باشد نبودند،‏ ما بيشتر از دههء دموکراسی و جمهوريت پنجم افغانستان مثال خواهيم آورد و طرزالعملهاي پارلمانی را عمدتاً‏ درين دو مرحله با مرحلهء کنونی مورد مقايسه قرار خواهيم داد.‏ و در برخی موارد ضرورت مقايسه با پارلمان يک اطاقهء جمهوريت دوم نيز احساس خواهد شد.‏ ٢٧ قوس ١۴ ۴) ١٣٨٢ ٢٨) اپريل (١٩٩٢ ۶ ميزان ٢٧) ١٣٧۵ سپتمبر (١٩٩۶ ۶ ميزان ٢٧) ١٣٧۵ سپتمبر (١٩٩۶ (١٩٩٢ ١٨) ١٣٨٠ دسمبر (٢٠٠١ جدي ۴) ١٣٨٢ جنوري (٢٠٠۴ جنوري ٢٠٠۴) بخش اول خطوط عمده و کلی مسايل مربوط به طرزالعمل پارلمانی که در قوانين اساسی افغانستان تسجيل گرديدهاند الف-‏ خطوط عمده و کلی احکام قانون اساسی نافذ افغانستان:‏ قبل از پرداختن به مطالعهء مقايسوی طرزالعملهای پارلمانی ساير کشورها لازمست ببينم در عرصهء طرزالعمل پارلمانی در قانون اساسی نافذ ما چه احکام گنجانيده شدهاند.‏ مطابق احکام فعلی شورای ملی قانون اساسی،‏ هر يک از مجالس شورای ملی در آغاز کار يک رئيس و دو نايب رئيس را برای يک دوره و منشی و نايب منشی را برای يک سال انتخاب میکنند.‏ قانون اساسی از تشکيل کميسيونها بصورت عام ياد کرده که هريک از مجالس شورای ملی ميتوانند کميسيونها را تشکيل دهند.‏ چگونگی و طرز فعاليت کميسيونها به اصول وظايف داخلی مجالس شورای ملی محول گرديده است.‏ در مورد کميسيونهای اختصاصی صرف از يک مورد در قانون اساسی تذکر بعمل آمده که عبارت از کميسيون بررسی و مطالعه اعمال حکومت مي باشد.‏ به اين شرح که ولسی جرگه ميتواند به پيشنهاد يک ثلث اعضاء يک کميسيون خاص را به اين منظور تعين نمايد.‏ ترکيب و طرزالعمل اين کميسيون خاص توسط اصول وظايف داخلی ولسی جرگه تنظيم خواهد گرديد.‏
Page 2 and 3:
آنفرانس:‏ افغانستا
Page 4 and 5:
□ ٣ افغانستان و پار
Page 6 and 7:
-٢ -٣ فهرست مطالب فص
Page 8 and 9:
□ ٧ افغانستان و پار
Page 10 and 11:
□ ٩ افغانستان و پار
Page 12 and 13:
نگرشی بر سير تاريخی
Page 14 and 15:
□ ١٣ افغانستان و پا
Page 16 and 17:
□ ١٥ افغانستان و پا
Page 18 and 19:
□ ١٧ افغانستان و پا
Page 20 and 21:
□ ١٩ افغانستان و پا
Page 22 and 23:
□ ٢١ افغانستان و پا
Page 24 and 25:
ناي □ ٢٣ افغانستان
Page 26 and 27:
ندي □ ٢٥ افغانستان
Page 28 and 29:
ص،‏ □ ٢٧ افغانستان
Page 30 and 31:
□ ٢٩ افغانستان و پا
Page 32 and 33:
□ ٣١ افغانستان و پا
Page 34 and 35:
□ ٣٣ افغانستان و پا
Page 36 and 37:
□ ٣٥ افغانستان و پا
Page 38 and 39:
□ ٣٧ افغانستان و پا
Page 40 and 41:
□ ٣٩ افغانستان و پا
Page 42 and 43:
□ ٤١ افغانستان و پا
Page 44 and 45:
□ ٤٣ افغانستان و پا
Page 46 and 47:
□ ٤٥ افغانستان و پا
Page 48 and 49:
□ ٤٧ افغانستان و پا
Page 50 and 51:
□ ٤٩ افغانستان و پا
Page 52 and 53:
□ ٥١ افغانستان و پا
Page 54 and 55:
□ ٥٣ افغانستان و پا
Page 56 and 57:
□ ٥٥ افغانستان و پا
Page 58 and 59:
□ ٥٧ افغانستان و پا
Page 60 and 61:
□ ٥٩ افغانستان و پا
Page 62 and 63:
□ ٦١ افغانستان و پا
Page 64 and 65:
□ ٦٣ افغانستان و پا
Page 66 and 67:
□ ٦٥ افغانستان و پا
Page 68 and 69:
□ ٦٧ افغانستان و پا
Page 70 and 71:
□ ٦٩ افغانستان و پا
Page 72 and 73:
□ ٧١ افغانستان و پا
Page 74 and 75:
□ ٧٣ افغانستان و پا
Page 76 and 77:
دموکراسي افغانی يا
Page 78 and 79:
□ ٧٧ افغانستان و پا
Page 80 and 81:
ص ، □ ٧٩ افغانستان
Page 82 and 83:
ماهيت نظام و رعايت
Page 84 and 85:
□ ٨٣ افغانستان و پا
Page 86 and 87:
□ ٨٥ افغانستان و پا
Page 88 and 89:
□ ٨٧ افغانستان و پا
Page 90 and 91:
□ ٨٩ افغانستان و پا
Page 92 and 93:
□ ٩١ افغانستان و پا
Page 94 and 95:
□ ٩٣ افغانستان و پا
Page 96 and 97:
انتخابات پارلماني
Page 98 and 99:
□ ٩٧ افغانستان و پا
Page 100 and 101:
□ ٩٩ افغانستان و پا
Page 102 and 103:
□ ١٠١ افغانستان و پ
Page 104 and 105:
□ ١٠٣ افغانستان و پ
Page 106 and 107:
□ ١٠٥ افغانستان و پ
Page 108 and 109:
□ ١٠٧ افغانستان و پ
Page 110 and 111:
□ ١٠٩ افغانستان و پ
Page 112 and 113:
افغانستان در آستا
Page 114 and 115:
□ ١١٣ افغانستان و پ
Page 116 and 117:
□ ١١٥ افغانستان و پ
Page 118 and 119:
□ ١١٧ افغانستان و پ
Page 120 and 121:
□ ١١٩ افغانستان و پ
Page 122 and 123:
□ ١٢١ افغانستان و پ
Page 124 and 125:
□ ١٢٣ افغانستان و پ
Page 126 and 127:
فصل چهارم طرز العمل
Page 128 and 129: □ ١٢٧ افغانستان و پ
Page 130 and 131: □ ١٢٩ افغانستان و پ
Page 132 and 133: □ ١٣١ افغانستان و پ
Page 134 and 135: □ ١٣٣ افغانستان و پ
Page 136 and 137: □ ١٣٥ افغانستان و پ
Page 138 and 139: □ ١٣٧ افغانستان و پ
Page 140 and 141: □ ١٣٩ افغانستان و پ
Page 142 and 143: □ ١٤١ افغانستان و پ
Page 144 and 145: □ ١٤٣ افغانستان و پ
Page 146 and 147: □ ١٤٥ افغانستان و پ
Page 148 and 149: □ ١٤٧ افغانستان و پ
Page 150 and 151: □ ١٤٩ افغانستان و پ
Page 152 and 153: □ ١٥١ افغانستان و پ
Page 154 and 155: □ ١٥٣ افغانستان و پ
Page 156 and 157: □ ١٥٥ افغانستان و پ
Page 158 and 159: □ ١٥٧ افغانستان و پ
Page 160 and 161: □ ١٥٩ افغانستان و پ
Page 162 and 163: پروفيسر قاسم فاضلي
Page 164 and 165: □ ١٦٣ افغانستان و پ
Page 166 and 167: □ ١٦٥ افغانستان و پ
Page 168 and 169: □ ١٦٧ افغانستان و پ
Page 170 and 171: □ ١٦٩ افغانستان و پ
Page 172 and 173: □ ١٧١ افغانستان و پ
Page 174 and 175: □ ١٧٣ افغانستان و پ
Page 176 and 177: □ ١٧٥ افغانستان و پ
Page 180 and 181: □ ١٧٩ افغانستان و پ
Page 182 and 183: □ ١٨١ افغانستان و پ
Page 184 and 185: □ ١٨٣ افغانستان و پ
Page 186 and 187: □ ١٨٥ افغانستان و پ
Page 188 and 189: □ ١٨٧ افغانستان و پ
Page 190 and 191: □ ١٨٩ افغانستان و پ
Page 192 and 193: □ ١٩١ افغانستان و پ
Page 194 and 195: □ ١٩٣ افغانستان و پ
Page 196: □ ١٩٥ افغانستان و پ
show all

Ø§ï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ï­ïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

Ø§ï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi