Ø§ï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi

More documents

Recommendations

Info

پروفيسر قاسم فاضلي بحثی در اطراف عملکرد پارلمان ما در کشور خود با نوعی از عملکرد پارلمان آشنائی داريم.‏ اگر نيک نگريسته شود،‏ از دوران پادشاهی تجارب مفيدی ازين علمکرد بجا مانده است.‏ مقررات داخلی مجالس چهارچوب حقوقی عملکرد را تشکيل ميداد.‏ گزارشات،‏ مصوبهها و تجاويزی که از طرف کميسونها اتخاذ میشد،‏ فرآوردها خوبی بودند.‏ در عين حال،‏ منابع نشراتی کشور رويداد مباحثات را پخش میکردند،‏ مردم بيانات نمايندگان را میشنيدند و در مواقع حساس راجع به طرز العمل راي سلب اعتماد،‏ قضاوت مي نمودند.‏ بعد از آنكه جريده رسمی باهتمام مرحوم محمد موسی شفيق براه افتاد،‏ مصوبههای قانون و متون مقررات در آن درج و نشر میشد.‏ اعضای پارلمان در افغانستان مانند اعضای ساير پارلمانها رفتار ميکردند.‏ تشنج در مباحثات رخ ميداد و با آنکه از صيانت گفتار مستفيد بودند،‏ تصفيه حسابهای شخصی همراه با خشونت مشاهده میشد.‏ حضور احزاب برجستگی نداشت.‏ با آنهم عناصر وابسته به گروههای سياسی راست و چپ،‏ پرچمی و بنيادگرا،‏ به مشاجرات تند لفظی میپرداختند.‏ من به سمت رئيس تقنين وزارت عدليه با کميسيون تقنين ولسی جرگه همکاری نزديک داشتم و اذعان ميدارم که پارلمان وقت در افغانستان خدمات شايستهای را در ساحه قانونگذاری انجام داد،‏ و راه قانونمندی را وسيعاً‏ بازساخت.‏ اصولنامه تجارت افغانستان که ساليان دراز و تا حال مراودات تجارتی را تنظيم مینمايد،‏ باثر مساعی افغانهائی که در پايان تحصيلات حقوق از کشور ترکيه برگشته بودند،‏ از طرف شوری نافذ گرديد.‏ هکذا،‏ پارلمان قوانين عمده ديگری از جمله قانون نامه جزا و قانون نامه مدنی را تصويب کرد که در زمانش در منطقه پيشرو بودند.‏ امّا اين روند سازنده و پويا باثر جدالهای فکری و ايدئولوژيک بیثمر و پياپی بعد از سقوط سلطنت،‏ در هم ريخت.‏ نه از بناء و تعمير پارلمان اثری بجا ماند و نه از آرشيف و خزينههای قانون.‏ امروز مسئله اعمار مجدد پارلمان بحيث چالش جدی سر راه کشور قرار گرفته است.‏ خوشبختانه جامعه بينالمللی در کنار ما بسيج شده و بازسازی اين نهاد سياسی را بحيث قدم آخر عمليه صلح پی ريزی مینمايد.‏ در چنين شرايطی،‏ تدقيق و بازنگری در عملکرد شوری يک امر مفيد تلقی ميگردد.‏ بر ماست که از کشورهای ديموکراتيک الهام بگيريم و با ضوابط و لوايح آنها آشنائی حاصل کنيم.‏ اقدامی که از طرف کانون مطالعات و پژوهش های افغانستان در لندن بهمين هدف براه افتاده،‏ ابتکار قابل قدري است و فرصت خوبی را جهت تبادله اطلاعات ميسر میسازد.‏ اميد میرود کاوشهائی که صورت گرفته به درد پارلمان آينده افغانستان بخورد.‏ * * * منظور از عملکرد،‏ مديريت داخلی مجالس شوری نيست،‏ با آنکه نظم اداری يک دستگاه بر نحوه کار اختصاصی آن بیاثر نمیباشد.‏ منظور از عملکرد،‏ شيوه کار مجالس است در رابطه با وظايف اختصاصی شوری و در زمينه همکاری با ساير نهادهای دولت.‏ درين ساحه بصورت مشخصی کارکرد مجالس در امر قانونگذاری شامل ميباشد.‏ همچنان مطالبی از قبيل تعين اجندا،‏ تثبيت قدامتها و ارائه پيشنهادات را در برمیگيرد.‏ عنان کار مجالس شوری در اختيار کميسيونهاست.‏ اين کميسيونها کدام اند ، چگونه ايجاد میشوند و پيشنهادات به چه شکل در محضر آنها طرح میشود و رابطه کميسيونها با اجلاس عمومی مجالس چگونه است؟ اين مطالب را جدا جدا بررسی مینمائيم.‏ ‎١‎ اجندا و ارائه پيشنهادات:‏ باستثنای اضلاع متحده امريکا که در آن دستگاه اجرائيه سهم کمتری در ارائه طرح قوانين دارد،‏ در ساير کشورها تعداد کثير پيشنهادات از منابع حکومتی ارائه ميگردد.‏ در آلمان هفتاد فيصد و در انگلستان هشتاد و دو فيصد پيشنهادات بابتکار حکومت به پارلمان پيش میشود.‏ در افغانستان،‏ پيشنهاد طرح قانون از طرف حکومت يا اعضای شوری امکانپذير است.‏ ارائه طرح از طرف شوری وقتی داخل اجندا ميگردد که از طرف ده عضو پيشنهاد و توسط يک پنجم مجلس تأييد شود.‏ در امور مربوط به بودجه،‏ پيشنهاد صرفاً‏ از طرف حکومت ارائه ميگردد.‏ مسئله تثبيت اجندا که وسيله تقدم و تأخر پيشنهادات محسوب میشود،‏ يک قدم اساسی در مباحثات شوری پنداشته میشود.‏ اگر در پارلمان جدالهای حزبی حکمفرما باشد،‏ اين جدال،‏ خواه مخواه،‏ در تثبيت اجندا منعکس ميگردد.‏ در اضلاع متحده امريکا کميتهای بنام Rules Committee پيشنهادات را بنابه اهميت هر يک صفبندی میکند و اگر لازم ديده شود تعديلاتی را میافزايد.‏
□ ١٦٢ افغانستان و پارلمان آانون مطالعات و پژوهش هاي افغانستان در انگلستان به تاريخ پيشنهادات اولويت داده میشود.‏ معمولاً،‏ پيشنهاد حکومت مقدم مطرح میشود و در همه احوال اجندا را اجلاس عمومی تثبيت مینمايد.‏ در آلمان،‏ روش خاصی تعقيب ميگردد،‏ اجندا درين کشور از طرف کميته خاصی باشتراک رئيس و معاونين مجلس نمايندگان و فرستادهگان احزاب سياسی ترتيب ميگردد.‏ در نظامهای فدرالی که اغلب کشورهای اروپائی را در برمیگيرد.‏ عدهای از طرحها در سطح دولتهای محلی بررسی ميگردد.‏ در اضلاع متحده امريکا،‏ آلمان و ايطاليه،‏ در بسی موارد کار تقنينی به سويه محلی انجام میپذيرد.‏ در آلمان،‏ آنچه از صلاحيت دولت فدرال نيست و يا برای دولتهای عضو منع نشده،‏ از صلاحيت دولتهای اخيرالذکر شناخته میشود.‏ در ايطاليه،‏ روسای گروپهای پارلمانی اجندا را تثبيت مینمايند،‏ در غير آن مجلس يا سنا خود مداخله میکند.‏ ‎٢‎ کميسيونهای دايمی:‏ چون کار تقنينی اولتر از همه يک کار فنی است،‏ پارلمانها،‏ طرحهای پيشنهادی را ابتداء در کمسيونهای تخصصی مورد بحث قرار ميدهند.‏ باين منظور در بطن مجالس پارلمانی کميسيونهای دايمی مرکب از اعضای واجد دانش و تجربهء اختصاصی ايجاد میشود.‏ اين کميسيونهارا میشود بغرض تشخيص از کميسيونهای خاص،‏ کميسيون کاری نيز نام گذاشت.‏ معرفی کميسيونهای دايمی ايجاب میکند تفصيل بيشتری درماده ارائه شود.‏ در برخی از کشورها مانند فرانسه و تا حدی انگلستان،‏ تعداد معينی ازين کميسيونها همواره فعالاند،‏ اگرچه به مرور زمان ازين تعداد کاسته شده است.‏ در اضلاع متحده امريکا،‏ در حال حاضر از پانزده تا بيست کميسيون مشغول کار اند.‏ بملاحظه اهميت و حساسيت کار کميسيون،‏ خاصتاً‏ حفظ محرميت،‏ تعداد اعضا در کميسيونها تقليل يافته میتواند.‏ کميسيونها نصاب،‏ طرز کار و نحوه مباحثات داخلی را خود تعين میکنند.‏ مانعی وجود ندارد که اين کار بر دوش قانون گذاشته شود.‏ بخاطر فنی شدن روزافزون طرحها،‏ کميسيونها به تعداد کثيری از کميتههای فرعی تقسيم میشوند.‏ درباره تعيين رئيس کميسيون،‏ روشها از هم اختلاف دارند.‏ قاعدتاً،‏ رئيس کميسيون توسط خود کميسيون گزيده میشود.‏ در انگلستان،‏ Speaker ‏(رئيس مجلس)‏ رئيس کميسيونها را تعين میکند.‏ مسئله ديگر،‏ سهمگيری گروپهای حزبی در کميسيونهاست.‏ در پارلمانهائی که کثرت احزاب وجود دارد،‏ مانند فرانسه،‏ تشکيلات محدود حزبی با کميسيونها همكاري ميكنند و راي خود را راجع به ارائه طرح تقديم مي دارند.‏ - بهمين سلسله تماس با گروه هاي فشار و لابي ها قابل تذآر است.‏ آميسيونها موقع مطالعه طرحها از موضع اين گروهها خود را واقف میسازند و در صورت لزوم،‏ به پيشنهادات آنها گوش میدهند.‏ در مجموع کوشش میشود از مشاجرات سياسی پرهيز شود.‏ مسئلهئی که در افغانستان تازهگی دارد،‏ وجود تشکيلات غيردولتی يا NGO هاست که طی سه و نيم سال گذشته با مداخله در امر بازسازی مصدر فعاليتهای اقتصادی و اجتماعی گستردهای شدهاند.‏ اصطکاکهائی که ازين همکاری با مراجع دولتی ايجاد شده،‏ نگران کننده بوده و تا حال منتفی نگرديده است،‏ ولو قانونی هم درين مورد نافذ شده است.‏ آيا NGO خواهند توانست با کميسيونهای پارلمانی همكاري موثري داشته باشند؟ آيا پارلمان به قانون NGO ها تجديد نظرخواهد کرد؟ انتظار میرود NGO ها بحيث لابیهای دوره بازسازی،‏ عامل ديگری از اختلال در همکاری بين پارلمان و ادارات دولتی باشند.‏ Select ) (Commission ad hoc يا Committee ‎٣‎ اجلاس عمومی:‏ برطبق يک روش عمومی،‏ پيشنهادات قانون بعد از آنکه در کميسيونها،‏ تأييد میگردد،‏ بانضمام تعديلات غرض مباحثه به اجلاس عمومی روئيت داده میشود.‏ اجلاس عمومی يا بصورت علنی داير ميگردد يا پشت درهای بسته.‏ البته رويه معکوس هم مشاهده ميگردد،‏ بدين معنی که طرح از اجلاس عمومی به هدف کاوش مزيد به يكي از کميسيونها رويت شود و اين اجلاس عمومي مطالعه مقدماتی کميسيون را خواستار گردد.‏ ارائه راپور به اجلاس عمومی را غالباً‏ نماينده حکومت برعهده میگيرد،‏ خاصتاً‏ در کشورهائی مانند انگلستان و فرانسه که آنجا نماينده حکومت بصفت راپورتر کميسيون عمل میکند.‏ در اجلاس عمومی،‏ بحث روی متن قوانين بشکل مادهوار ‏(ماده به ماده)‏ صورت میگيرد.‏ برای جلوگيری از ضياع وقت،‏ تعداد مداخلات و وقت مداخله برای هر سخنران و برای هر موضوع محدود ميگردد.‏ همچنان در اجلاس عمومی اگر پارلمان کثيرالحزبی باشد،‏ اين احتمال وجود دارد که بعلت وفرت در ارائه تعديلات مباحثه با رآود مواجه شود.‏ برای ممانعت از توقف کار يا انحراف از ميسر بحث زيرا يک تعديل میتواند مفهوم پيشنهاد را کاملاً‏ عوض کند و خطر بن بست (filibustering) را بوجود آورد ، رئيس مجلس از حربههائی که در اختيار دارد کار میگيرد.‏
Page 2 and 3:
آنفرانس:‏ افغانستا
Page 4 and 5:
□ ٣ افغانستان و پار
Page 6 and 7:
-٢ -٣ فهرست مطالب فص
Page 8 and 9:
□ ٧ افغانستان و پار
Page 10 and 11:
□ ٩ افغانستان و پار
Page 12 and 13:
نگرشی بر سير تاريخی
Page 14 and 15:
□ ١٣ افغانستان و پا
Page 16 and 17:
□ ١٥ افغانستان و پا
Page 18 and 19:
□ ١٧ افغانستان و پا
Page 20 and 21:
□ ١٩ افغانستان و پا
Page 22 and 23:
□ ٢١ افغانستان و پا
Page 24 and 25:
ناي □ ٢٣ افغانستان
Page 26 and 27:
ندي □ ٢٥ افغانستان
Page 28 and 29:
ص،‏ □ ٢٧ افغانستان
Page 30 and 31:
□ ٢٩ افغانستان و پا
Page 32 and 33:
□ ٣١ افغانستان و پا
Page 34 and 35:
□ ٣٣ افغانستان و پا
Page 36 and 37:
□ ٣٥ افغانستان و پا
Page 38 and 39:
□ ٣٧ افغانستان و پا
Page 40 and 41:
□ ٣٩ افغانستان و پا
Page 42 and 43:
□ ٤١ افغانستان و پا
Page 44 and 45:
□ ٤٣ افغانستان و پا
Page 46 and 47:
□ ٤٥ افغانستان و پا
Page 48 and 49:
□ ٤٧ افغانستان و پا
Page 50 and 51:
□ ٤٩ افغانستان و پا
Page 52 and 53:
□ ٥١ افغانستان و پا
Page 54 and 55:
□ ٥٣ افغانستان و پا
Page 56 and 57:
□ ٥٥ افغانستان و پا
Page 58 and 59:
□ ٥٧ افغانستان و پا
Page 60 and 61:
□ ٥٩ افغانستان و پا
Page 62 and 63:
□ ٦١ افغانستان و پا
Page 64 and 65:
□ ٦٣ افغانستان و پا
Page 66 and 67:
□ ٦٥ افغانستان و پا
Page 68 and 69:
□ ٦٧ افغانستان و پا
Page 70 and 71:
□ ٦٩ افغانستان و پا
Page 72 and 73:
□ ٧١ افغانستان و پا
Page 74 and 75:
□ ٧٣ افغانستان و پا
Page 76 and 77:
دموکراسي افغانی يا
Page 78 and 79:
□ ٧٧ افغانستان و پا
Page 80 and 81:
ص ، □ ٧٩ افغانستان
Page 82 and 83:
ماهيت نظام و رعايت
Page 84 and 85:
□ ٨٣ افغانستان و پا
Page 86 and 87:
□ ٨٥ افغانستان و پا
Page 88 and 89:
□ ٨٧ افغانستان و پا
Page 90 and 91:
□ ٨٩ افغانستان و پا
Page 92 and 93:
□ ٩١ افغانستان و پا
Page 94 and 95:
□ ٩٣ افغانستان و پا
Page 96 and 97:
انتخابات پارلماني
Page 98 and 99:
□ ٩٧ افغانستان و پا
Page 100 and 101:
□ ٩٩ افغانستان و پا
Page 102 and 103:
□ ١٠١ افغانستان و پ
Page 104 and 105:
□ ١٠٣ افغانستان و پ
Page 106 and 107:
□ ١٠٥ افغانستان و پ
Page 108 and 109:
□ ١٠٧ افغانستان و پ
Page 110 and 111:
□ ١٠٩ افغانستان و پ
Page 112 and 113: افغانستان در آستا
Page 114 and 115: □ ١١٣ افغانستان و پ
Page 116 and 117: □ ١١٥ افغانستان و پ
Page 118 and 119: □ ١١٧ افغانستان و پ
Page 120 and 121: □ ١١٩ افغانستان و پ
Page 122 and 123: □ ١٢١ افغانستان و پ
Page 124 and 125: □ ١٢٣ افغانستان و پ
Page 126 and 127: فصل چهارم طرز العمل
Page 128 and 129: □ ١٢٧ افغانستان و پ
Page 130 and 131: □ ١٢٩ افغانستان و پ
Page 132 and 133: □ ١٣١ افغانستان و پ
Page 134 and 135: □ ١٣٣ افغانستان و پ
Page 136 and 137: □ ١٣٥ افغانستان و پ
Page 138 and 139: □ ١٣٧ افغانستان و پ
Page 140 and 141: □ ١٣٩ افغانستان و پ
Page 142 and 143: □ ١٤١ افغانستان و پ
Page 144 and 145: □ ١٤٣ افغانستان و پ
Page 146 and 147: □ ١٤٥ افغانستان و پ
Page 148 and 149: □ ١٤٧ افغانستان و پ
Page 150 and 151: □ ١٤٩ افغانستان و پ
Page 152 and 153: □ ١٥١ افغانستان و پ
Page 154 and 155: □ ١٥٣ افغانستان و پ
Page 156 and 157: □ ١٥٥ افغانستان و پ
Page 158 and 159: □ ١٥٧ افغانستان و پ
Page 160 and 161: □ ١٥٩ افغانستان و پ
Page 164 and 165: □ ١٦٣ افغانستان و پ
Page 166 and 167: □ ١٦٥ افغانستان و پ
Page 168 and 169: □ ١٦٧ افغانستان و پ
Page 170 and 171: □ ١٦٩ افغانستان و پ
Page 172 and 173: □ ١٧١ افغانستان و پ
Page 174 and 175: □ ١٧٣ افغانستان و پ
Page 176 and 177: □ ١٧٥ افغانستان و پ
Page 178 and 179: □ ١٧٧ افغانستان و پ
Page 180 and 181: □ ١٧٩ افغانستان و پ
Page 182 and 183: □ ١٨١ افغانستان و پ
Page 184 and 185: □ ١٨٣ افغانستان و پ
Page 186 and 187: □ ١٨٥ افغانستان و پ
Page 188 and 189: □ ١٨٧ افغانستان و پ
Page 190 and 191: □ ١٨٩ افغانستان و پ
Page 192 and 193: □ ١٩١ افغانستان و پ
Page 194 and 195: □ ١٩٣ افغانستان و پ
Page 196: □ ١٩٥ افغانستان و پ
show all

Ø§ï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ï­ïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?

Ø§ï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi