26.11.2014 Views

اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎرﻟﻤﺎن - ketab farsi

اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎرﻟﻤﺎن - ketab farsi

اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎرﻟﻤﺎن - ketab farsi

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

□ ٨٤ افغانستان و پارلمان<br />

آانون مطالعات و پژوهش هاي افغانستان<br />

میشود.‏ نزاعی که ازين عملکرد خلق میشود به اصل تفکيک قوا تماس میگيرد.‏ در عمل ديده شده که در چنين<br />

حالات به محکمه قانون اساسی رجوع شود و نظر آن حاصل گردد.‏<br />

قانون اساسی جمهوری اسلامی افغانستان وظيفه بررسی و مطالعه اعمال حکومت را به کميسيون خاصی<br />

سپرده است که از طرف ولسی جرگه يعنی مجلس نمايندگان تعيين مي گردد.‏ درين مورد نيز بايد انتظار آشيد و<br />

مشاهده آرد آه نظارت به اين شکل در عمل چگونه پياده میشود.‏ البته از همين حالا نمیتوان زياده خوشبين بود،‏<br />

زيرا بحران چند دهه اخير،‏ اختلافات قومی و مذهبی و کدورتها را افزايش بخشيده،‏ به نحوی که اگر در مقررات<br />

داخلی ولسی جرگه محدوديتهائی وضع نگردد،‏ کميسيونهای خاص تحقيق به ادارات سارنوالي مبدل خواهد شد.‏<br />

نتيجه:‏<br />

افغانستان در زمينه پارلمانتريزم تجارب طولانی دارد.‏ فکر ايجاد پارلمان با مطالبات مشروطهخواهی رشد<br />

نمود.‏ تحول ناکام لويه جرگهها،‏ اميرامان اله خان،‏ پادشاه اصلاح طلب را واداشت که به عصری ساختن دولت و<br />

نهادهای ديموکراتيک توجه کند.‏ در عمل،‏ شوری ملی در عصر پادشاهی محمد نادرشاه تأسيس گرديد.‏<br />

ازين تجارب در قانون اساسی جمهوری اسلامی افغانستان برمبنای توافقات بُن استفاده بعمل نيامد و بنا بر<br />

عوامل مقطعی به رژيم رياستی که سابقه تاريخی در افغانستان نداشت رجوع برده شد.‏ ازين تلاش يک نظام هيبريد<br />

بوجود آمد.‏<br />

پارلمانها در گذشته به موازات ماهيت رژيم عمل نمودهاند.‏ در آينده نيز چنين خواهد بود.‏ توقع آنست که<br />

رسالت پارلمان حفظ شود و بلکه رشد نمايد.‏ در چهارچوب قانون اساسی جمهوری اسلامی افغانستان و جايگاه خاص<br />

بنيادگرائی دينی طی ادارات موقت و انتقالی،‏ بيم آن میرود که پارلمان آينده در بهترين حالات،‏ به شوری اهل حل و<br />

عقد،‏ يعنی يک پديده نامشخص و نامأنوس با فرهنگ سياسي افغانستان تبديل شود.‏ / خاتمه<br />

پروفيسر قاسم فاضلي<br />

بيانيهء شفاهي در آنفرانس<br />

‏(بخش اول)‏<br />

تشكر از جناب رييس صاحب مجلس و تشكر از جناب زيوري آه زمينه را مساعد ساختند آه ما به اين آنفرانس بياييم.‏<br />

در اين جلسه برخي دوستان قديمي خود را ديديم و نيز بعضي از ذواتي را آه نمي شناختيم،‏ افتخار آشنايي شان را پيدا<br />

آرديم.‏ از جناب سفير صاحب هم تشكر مي آنيم آه به اين مجلس آمدند و ما به ديدن ايشان هم نايل گرديديم.‏<br />

من از ابتداي عمليهء صلح بن،‏ عليرغم داشتن فرصت براي مقامات اجرايي،‏ همواره در نظر داشتم تا در ساختن<br />

قانون اساسي افغانستان اگر بتوانم نقشي داشته و سهم خود را اداء نمايم.‏ ولي متأسفانه نشد و با وجوديكه من عضو<br />

آميسيون تسويد قانون اساسي بودم و تا آخرين مراحل هم همراه آقاي آرزي در تعيين اعضاي آميسيون شريك بودم،‏<br />

ولي پيشامد طوري شد آه نخواستم بحيث عضو در آميسيون تسويد قانون اساسي سهم بگيرم.‏ فلهذا،‏ از همان روز<br />

مقاطعه صورت گرفت.‏ پسانترها،‏ وقتي حوادث بعدي را ديدم،‏ فهميدم اگر در آنوقت مقاطعه نمي آردم،‏ دلايل ديگري<br />

بوجود مي آمد آه مرا وادار به مقاطعه مي آرد،‏ زيرا آن وقايع مطابق خواست و برنامهء من بعد از بيست و چند سال<br />

تلاش و قرباني نبودند.‏<br />

بعد از بيرون شدن از افغانستان و برگشت به فرانسه،‏ خواستم تا از طريق علمي و آارشناسي و با تهيه يك آتاب در<br />

مورد جريانات عمومي سياسي افغانستان از عمليه صلح بن به اينطرف،‏ به افغانستان دلبستگي و وابستگي خود را<br />

تبارز بدهم؛ تا توسط نسل هاي آينده ديده شود آه اين پروسهء صلح چي بود،‏ ملل متحد چه نقش بازي آرد،پادشاه<br />

سابق افغانستان سي سال بعد از آن حوادث چه نقش بازي آرد،‏ نقشي را آه مسعود بزرگ بازي آرد،‏ بخاطر دارم<br />

تلاشهايي آه در بين روم و جبههء متحد اسلامي شد و بالاخره حادثهء نهم و يازدهم سپتمبر،...‏ تمام اين مسايل زمينه<br />

مساعدي را فراهم ساخت آه معضلهء افغانستان بالاخره از بن بست برآيد.‏ در حاليكه ما و شما مي فهميديم و ما خود<br />

ما در روم هم مي فهميديم آه لويه جرگه يك چيز عملي نيست و در آن شرايط نمي توانست عملي شود.‏ ما در ماه هاي<br />

آخر،‏ خود ما هم راجع به لويه جرگه مشكوك شده بوديم،‏ اگر ١١ سپتمبر صورت نمي گرفت.‏ ١١ سپتمبر بود آه راه<br />

را گشود و برنامهء روم را يك چيز قابل قبول براي ملل متحد و براي امريكا ساخت.‏ زيرا آن آاري را آه آنها مي<br />

خواستند بكنند،‏ ما قبلاً‏ در روم آرده بوديم.‏ در طي اجلاس هاي روم،‏ قدمهايي را آه بعداً‏ بنام لويه جرگه اضطراري و<br />

اداره موقت و...‏ برداشته شد،همه اش در روم طرح شده بود.‏ آقاي لخضر براهيمي هم گفت آه ما همان چيز هايي را<br />

آرديم آه شما قبلاً‏ ترتيب آرده بوديد.‏ فلهذا،‏ ملت افغانستان از توافقات بن،‏ به يك معنا يعني به معناي فني،‏ بيرون

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!