26.11.2014 Views

اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎرﻟﻤﺎن - ketab farsi

اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎرﻟﻤﺎن - ketab farsi

اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎرﻟﻤﺎن - ketab farsi

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

□ ٩٢ افغانستان و پارلمان<br />

آانون مطالعات و پژوهش هاي افغانستان<br />

قانون اساسي ما به آنصورتيكه شهرستاني صاحب فرمودند،‏ نيست.‏ مسئله مذهب تنها در احوال شخصي فقه جعفري<br />

مي تواند آه اجراء شود.‏<br />

مطابق مادهء : ١٣٠<br />

محاآم در قضاياي مورد<br />

داآتر سليم مجاز:‏ اجازه بدهيد قانون اساسي را در اين مورد مرور آنيم:‏<br />

رسيدگي،‏ احكام اين قانون اساسي و ساير قوانين را تطبيق ميكنند.‏ هرگاه براي قضيه يي از قضاياي مورد رسيدگي،‏<br />

در قانون اساسي و ساير قوانين حكمي موجود نباشد،‏ محاآم به پيروي از احكام فقه حنفي و در داخل حدودي آه اين<br />

قانون اساسي وضع نموده،‏ قضيه را به نحوي حل و فصل مي نمايند آه عدالت را به بهترين وجه تأمين نمايد.‏ مادهء<br />

١٣١ قانون اساسي در اين مورد مي گويد:‏ محاآم براي اهل تشييع،‏ در قضاياي مربوط به احوال شخصيه،‏ احكام<br />

مذهب تشيع را مطابق به احكام قانون تطبيق مي نمايند.‏ در ساير دعاوي نيز اگردر اين قانون اساسي و قوانين ديگر<br />

حكمي موجود نباشد،‏ محاآم قضيه را مطابق به احكام اين مذهب حل و فصل مي نمايند.‏<br />

پروفيسر فاضلي:‏ اين مسايل بخاطر امتياز دهي هاي سياسي بوده است تا ضرورت هاي خالص تخنيكي و حقوقي.‏<br />

بدبختانه،‏ قانون اساسي فعلي افغانستان بخاطر همين مصلحت بيني هاي سياسي و غفلت از اصول حقوقي،‏ بسيار شكل<br />

را بخود گرفته و قوام فني خود را از دست داده است.‏ قانوني شده است آه فقط به درد<br />

مقطعي<br />

مسايل زودگذر سياسي مي خورد.‏ مادهء مربوط به زبانها را هم اگر در نظر بگيريد آه مثلا زبان پشه اي و غيره تذآر<br />

رفته است.‏ آيا امكانپذير است آه آسي به زبان پشه اي مطلبي را به آابل نوشته آند و مشكل خود را حل آند؟<br />

( Circumstance)<br />

در مورد آميسيونهاي تنظيم انتخابات بدون اينكه وارد جزئيات شوم،‏ در يك قسمت با شما همنوا هستم آه بلي،‏ يك<br />

اعتراضي موجود است نسبت به ترتيب آاري آه پيش مي رود راجع به آميسيون نظارت و آميسيون مستقل انتخابات<br />

و اينها،‏ آه همگي شان از طرف رياست اداره انتقالي آه حالا رياست جمهور انتخابي شده است تعيين مي گردند.‏ يعني<br />

مردمي آه در بيرون هستند و مردمي آه در احزاب هستند و در انتخابات مي خواهند سهم بگيرند،‏ در اين آميسيونها<br />

مي خواهند نماينده تعيين آنند آه فعلا نماينده ندارند.‏ اين اعتراض در وقت انتخابات رياست جمهوري هم بالا شده بود.‏<br />

اصلا بايد رياست اداره انتقالي،‏ از آسيكه خود را آانديد براي رياست جمهوري آرده بود،‏ جدا ساخته مي شد.‏ يك نفر<br />

در اين دو وظيفه،‏ نقش بازي آردن،‏ جاي اعتراض سياسي و حقوقي را چه در همانوقت داشت و همين حالا نيز باقي<br />

است.‏ و يك تشويش را براي پياده شدن دموآراسي بوجود آورده است.‏<br />

درمورد نظارت بر بودجه و ديوان محاسبات آه سوال شد؛ امروزه نهادي بنام ديوان محاسبات در آشور ما آه بودجه<br />

را تعقيب آند،‏ قرضه ها را آنترول آند،‏ وجود ندارد.‏ بجاي آن،‏ رياست آنترول و تفتش بوجود آمده است.‏ ولي به هر<br />

حال،‏ ديوان محاسبات يك چيز بدي نبود و نيست.‏ يك نهاد بسيار ضروري است.‏ سابقهء ديوان محاسبات به دوران<br />

ناپلئون مي رسد واز آار هاي او به حساب مي آيد.‏ وظيفهء ديوان محاسبات اينستكه تطبيق بودجه را آنترول مي آند<br />

در سطح ادارات آشور.‏ آما آن چيزي را آه ما و شما در اينجا بحث مي آنيم،‏ ساختن بودجه است آه توسط پارلمان<br />

مي شود.‏ پارلمان بايد به ترتيبي بودجه را بسازد آه هم حوائج دولت را رفع آند و هم براي مردم بار هاي اضافي خلق<br />

نكند.‏ يعني نبايد يك منبع عايد را از بين ببرد و يك منبع مصرف را زياد آند.‏ اين مسئله ايجاب يك همكاري بسيار دقيق<br />

را بين دولت و پارلمان مينمايد.‏ بنا بر اين درينجا دو مسئله اهميت دارد:‏ يكي ساختن بودجه است در وقت معيين و با<br />

همكاري لازم و ديگري تطبيق بودجه است توسط ديوان محاسبات.‏ به شرطي آه يك ديوان با صلاحيت باشد نه فقط<br />

چند نفر محاسب.‏ ديوان محاسبات حتي محتواي پروژه هاي مندرج در بودجه را نيز بررسي ميكند و مي بيند آه آيا آن<br />

پروژهء خاص آيا ارزش اين سرمايه گذاري را داشته است يا خير.‏ در آخر اين ديوان پيشنهادات و نظرياتي را ارائه<br />

ميكند آه مثلا در فلان جا نبايد بودجه دولت بي جهت مصرف مي شد آه سال آينده وقتي بودجه دولت را مي سازند،‏<br />

از اين نظريات و پيشنهادات استفاده ميكنند.‏ بنا بر اين اگر يك آدم صحيح در رأس آن باشد،‏ ديوان محاسبات آل<br />

آشور،‏ يك موسسه بسيار سودمند است.‏<br />

داآتر نورزايي:‏ در مورد نفوس شماري يك تيم آلماني آار ميكردند آه منهم در آن بودم.‏ اين تيم پيشنهاد آرد آه براي<br />

هر ولايت يك مرآز شمارش نفوس تيار آنيم.‏ در هر ولسوالي و علاقه داري يك آمپيوتر ريزه قرار بدهيم تا آنها<br />

هميشه تولد ها و وفيات را به مرآز ولايات گزارش بدهند.‏ مرآز ولايات يك آمپوتر آلان وصل به وزارت داخله<br />

داشته باشند آه تمام اين اطلاعات را به مرآز وزارت داخله انتقال آنند.‏ در اين طرح آمده بودآه اول بايد محلات را<br />

تثبيت آنيد.‏ بعد از آن سرك ها را را تثبيت آنيد.‏ بعد از آن سرك ها نامگذاري و خانه ها نمره بندي شوند.‏ بعد از آن<br />

معلوم شود آه در خانه نمره چند،‏ مثلا چند نفر زندگي مي آنند.‏ مصرف اين پروژه را،‏ يعني فقط مصرف شبكهء<br />

آمپيوتري آنرا آلماني ها ۵٠٠ ميليون دالر امريكايي تخمين زدند.‏ اين پروژه را ترتيب آرديم و تقديم نموديم،‏ اما آسي<br />

نفهميد آه چي است؟ من آه جرمني رفتم و با وزارت انكشاف جرمني گپ زدم،‏ آنها گفتند آه تأمين بودجه براي اين<br />

پروژه يعني ۵٠٠ ميليون دالر از توان ما بالاست.‏ حكومت تان بايد به ملل متحد مراجعه آند تا يك تعداد از دولت هاي

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!