26.11.2014 Views

اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎرﻟﻤﺎن - ketab farsi

اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎرﻟﻤﺎن - ketab farsi

اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎرﻟﻤﺎن - ketab farsi

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

□ ١٧٠ افغانستان و پارلمان<br />

آانون مطالعات و پژوهش هاي افغانستان<br />

پروفيسر فاضلي:‏ در فرانسه هم رييس جمهور توصيه هاي شوراي قانون اساسي<br />

نمي آند آه خلاف نظر آن شورا آاري را بكند.‏<br />

را در عمل قبول ميكند و جرئت<br />

داآتر مجاز:‏ يك خاطرهء ديگر را هم بصورت آوتاه براي شما عرض آنم.‏ آشتمند صاحب براي دفعه دوم صدر<br />

اعظم شد.‏ با روحيهء سابق آار صدارت را شروع آرد.‏ وي يك آميتهء اجراييهء شوراي وزيران را ايجاد آرد.‏ به اين<br />

معنا آه جلسهء عمومي شوراي وزيران را داير نمي آرد،‏ بلكه يك آميتهء خورد را درست آرده بود آه تصميمات در<br />

همانجا گرفته مي شد و روز ديگر وزيران را جمع مي آرد و همه دست ها را بعلامت تأييد،‏ بالا مي آردند.‏ ما در<br />

شوراي قانون اساسي تشكيل اين آميتهء اجراييهء شوراي وزيران را خلاف قانون اساسي تشخسص آرديم و دلايل<br />

آنرا نيز ارائه نموديم.‏ آشتمند صاحب به يك حالت تحكم آميز گفته بود آه اينها چكاره هستند آه آميتهء اجراييهء مرا<br />

زير سوال مي برند.‏ باز برايشان فهماندند آه شما اين قانون اساسي جديد را قبول آرده ايد و اينها بر اساس همان آار<br />

ميكنند،‏ باز ايشان آميتهء اجراييهء شوراي وزيران را منحل ساختند.‏<br />

داآتر نورزايي:‏ محكمه قانون اساسي در قانون اساسي جاري تا به مراحل آخر،‏ بود.‏ يعني تا مراحل نزديك به<br />

تصويب هم بود.‏ آميسيون عدلي و قضايي هم ساخته شد.‏ اما آقاي آرزي صاحب قبول نكرد و البته نظر خود ايشان<br />

هم نبود.‏ اين مسئله يك موضوع خالص حقوقي است و قبول آردنش هم نيازمند درك صحيح از موضوع مي باشد.‏<br />

پروفيسر فاضلي:‏ همينطور است.‏ در پروژهء مشترآي آه من و آقاي آَرْ‏ آسون فرانسوي داشتيم،‏ البته آقاي آَرْ‏ آسون<br />

يك پروژه ساخت اما پروژه اش قبول نشد.‏ در آنوقت من به آقاي آرزي تماس گرفتم و برايشان گفتم آه اگر اجازه<br />

بدهيد،‏ من يك آار مشترك را با پروفيسر آَرْ‏ آسون بدهم.‏ پروفيسر آَرْ‏ آسون امروزه يكي از آدمهاي درجهء اول در<br />

حقوق اساسي فرانسه است.‏ جزو ٨-٧ نفري است آه در فرانسه اعتبار دارد و ژاك شيراك هم ازش مشوره مي گيرد.‏<br />

آرزي صاحب به من گفت آه بسيار خوب با هم آار آنيد.‏ وقتي به پاريس آمدم به آَرْ‏ آسون تلفون آردم و گفتم آه من<br />

اينچنين اجازه اي از رييس جمهور مان دارم.‏ وي بسيار خوش شد.‏ من تقريباً‏ يك ماه،‏ هفته اي دو بار به دفترش مي<br />

رفتم و تقريباً‏ ٩-٨ جلسه با هم آرديم و يك پروژهء مشترك ساختيم.‏ آن پروژه را هم من خودم به فارسي ترجمه آردم<br />

تا دقت آن حفظ شود.‏ خود پروفيسر آَرْ‏ آسون هم انگليسي اش را تهيه آرد.‏ آَرْ‏ آسون هر سه نسخهء فرانسوي،‏<br />

انگليسي و فارسي آن پروژه را گرفت و به آابل رفت و دوباره آقاي آرزي را ديد،‏ دوباره آميتهء تسويد را ديد و<br />

همراهشان آار آرد؛ مگر قبول نشد.‏ در آن پروژهء مشترك همين گپها و بسا مسايل ديگر به وجه بسيار خوبي<br />

گنجانيده شده بود.‏ ولي قطعاً‏ اينها قبول نشد.‏ بعد ازاينكه آقاي آَرْ‏ آسون پس به فرانسه آمد و من همرايش ملاقات<br />

آردم،‏ بسيار تأثر داشت و گفت آه متأسفانه من آاري آرده نتوانستم زيرا در آابل ذهنيت براي بعضي چيز ها آماده<br />

نيست.‏ لهذا امروز همان پروژهء مشترك وجود دارد و بعضي گپهاي بسيار خوبي در آن پروژه است.‏ بطور مثال،‏<br />

همين مسئلهء حقوق بشر آه ادعا مي شود-‏ و تا اندازه اي هم درست است-‏ آه راجع به حقوق بشر در قانون اساسي<br />

جمهوري اسلامي افغانستان تفصيلات بيشتر وجود دارد.‏ واقعاً‏ در مقدمه و بخش حقوق و وجايب مردم،‏ نسبت به<br />

قوانين اساسي گذشته خوب آار شده است.‏ اما مشكلي آه وجود دارد اينستكه اين مسئله فقط جنبهء اعلان شدن دارد.‏<br />

يعني مسايل حقوق بشر درين بخش هاي قانون اساسي خوب اعلان شده و رديف بندي شده است.‏ اما براي اينكه اين<br />

مسايل به آرسي بنشيند و عملي شود و تأييد شود و مؤيده پيدا بكند؛ براي اين منظور باز در قانون اساسي هيچ ساز و<br />

آار و ميكانيزم پيش بيني نشده است.‏ يگانه مرجعي آه قانون اساسي را تعبير ميكند،‏ ستره محكمه است.‏ محكمهء<br />

قانون اساسي وجود ندارد.‏ بنا بر اين اول ستره محكمه آه ٩ نفر مولوي صاحبان هستند،‏ اينها قانون را تعبير و تفسير<br />

مي آنند.‏ آميسيون مستقل نظارت بر قانون اساسي آه پيش بيني شده است،‏ تشكيل نشده است.‏<br />

علاوه بر اين،‏ من و آَرْ‏ آسون يك ماده گرفته بوديم آه فوق العاده يك مادهء خوب بود؛ آه متأسفانه در قانون اساسي<br />

نيامده است.‏ ما در آنجا تذآر داده بوديم آه معني و مفهوم حقوق بشر آه درين قانون اساسي تذآر يافته،‏ بر اساس<br />

پراآتس ها و عرف حقوق بين الدول محاسبه مي شود.‏ ما براي حقوق بشر متذآره در قانون اساسي يك مرجع و<br />

ريفرنس تعيين آرديم.‏ آه وقتيكه گفته شود اين ماده راجع به حقوق بشر در يك جايي زير پاي شده،‏ براي ارزيابي آن<br />

يك مرجعي آه بايد باشد و به ان مراجعه آنند و ببينند آه او چه مي گويد.‏ اما در قانون اساسي جاري ما اينچنين<br />

مرجع وجود ندارد و به تفسير مولوي صاحبان ستره محكمه محول شده است.‏ لهذا،‏ وقتي آه بخواهيم ارزشهاي حقوق<br />

بشر مندرج در قانون اساسي جاري را به آرسي عمل بنشانيم،‏ و از اعلان به عمل پياده بكنيم؛ اين مسئله در دست<br />

اشخاصي مي افتد،‏ در تفكراتي مي افتد،‏ در بينش هايي مي افتد آه همگي آهنه بوده و با ايجابات امروزي سر نمي<br />

خورد و بنا بر اين نتيجهء نهايي اش منفي است و به اصطلاح يك رگرسيون يا رجعت يا عقب گرد است.‏<br />

بنا بر اين آسانيكه مي گويند قانون اساسي فعلي افغانستان نسبت به قوانين اساسي گذشته پيشرفته است،‏ من قطعاً‏ با<br />

آنها موافق نيستم.‏ من به اين عقيده استم آه با همين تجويزاتي آه گرفته شده و با همين قيوداتي آه مانده شده است و با

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!