26.11.2014 Views

اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎرﻟﻤﺎن - ketab farsi

اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎرﻟﻤﺎن - ketab farsi

اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎرﻟﻤﺎن - ketab farsi

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

□ ١٣٢ افغانستان و پارلمان<br />

آانون مطالعات و پژوهش هاي افغانستان<br />

همکاری مستقيم با پارلمان گزيده می شود.‏ در اين نظام ها رييس دولت در مقايسه با نخست وزير از<br />

صلاحيت بيشتر برخوردار است که نمونه اش را می توان در نظام کنونی کشور فرانسه مشاهده نمود.‏ بدون<br />

مراعات اين تقسيم بندی و تکيه بر اختلاط قوا،‏ نتيجه همان رژيم های اقتدارگرا،‏ مطلق العنان،‏ دکتاتوری،‏<br />

پادشاهی،‏ مستبد و خودکامه است.‏<br />

حالا اگر بعد از بررسی وارايهء مختصر پايه های فکری ايجاد پارلمان،‏ از يک ديد عملی و تاريخی به<br />

پارلمان نگاه نماييم،‏ درميابيم که نخستين تحول به سوی ايجاد پارلمان در کشور انگلستان آغاز شده است.‏<br />

پادشاه از طرفداران و معتمدان با نفوذی از طبقه زمين دار،‏ روحاني و نظامي در سراسر کشور برخوردار<br />

بود.‏ اين ها از امتيازات ويژه از سوی پادشاه برخوردار بودند،‏ و بالنوبه پادشاه را در مواقع لازم با مشوره،‏<br />

همكاري و ارسال عسکر ياری می رسانند.‏ به مرور زمان اينان خواهان نفوذ بيشتری در دربار شدند،‏ و<br />

مجلسی دراين کشور از نجبا،‏ اشراف و روحانيون تشکيل شد.‏ در سال ١٢۶۵ اين شوری به خود نام پارلمان<br />

گرفت و ادوارد اول پادشاه انگلستان به توسعه پارلمان پرداخت.‏ برخی از اعضای شورای اشراف که نمی<br />

توانستند نظر به مصروفيت های دايمی در منطقهء خويش به مقر شوری در لندن حاضر شوند،‏ نماينده ای را<br />

به مرکز می فرستادند تا از جريانات مطلع شده و دوباره آنان را باخبرسازد.‏ اعضای مجلس اشراف از<br />

نشستن با اينان به خاطر ملاحظات اشرافيت ابا داشتند،‏ و درسال ١٢۶۵ يکی از اعضای مجلس اشراف به<br />

تنظيم اين نمايندگان در يک مجلس به نام عوام اقدام نمود و برای شان سخنگويی انتخاب کرد تا رابطه اينان<br />

را با مجلس اشراف و بالواسطه با شاه تامين نمايد.‏ به مرور زمان اشتراک بازرگانان،‏ صاحبان حرفه های<br />

متنوع و پيشه وران در اين مجلس افزايش يافت و در سال ١٣۴٣ مجلس عوام در کنار مجلس لردان تشکيل<br />

جلسه داد.‏ تا اين زمان مجلس عوام از کدام صلاحيت قابل ملاحظه ای برخوردار نبود و بيشتر صلاحيت ها<br />

از آن مجلس لردان بود.‏ به مرور زمان و انقلاب صنعتی و رايج شدن اصل انتخابات،‏ صلاحيت های مجلس<br />

لردان کم شد و صلاحيت ها بيشتر به مجلس عوام که منتخب از سوی مردم بود،‏ انتقال يافت و تاسال<br />

و ١٩۴٩ لبهء قدرت به نفع مجلس عوام تغيير فاحش يافت ولی به آنهم مجلس لردان نقش مشورتی خويش را<br />

باهمان ساختار موروثی و برخی اصلاحات حفظ نمود.‏<br />

انقلاب فرانسه و کنفوانسيون ١٧٨٧ امريکا هرکدام ايجاد مجالس و پارلمانی را در پی داشتند که در مجموع<br />

بر روند ايجاد پارلمان در کشورهای مختلف جهان تاثير گذاشتند.‏<br />

با اين سير مختصر و گذرا در باره اصل تفكيك قوا و به وجود آمدن پارلمان يا قوه قانونگزار،‏ نتيجه می<br />

گيريم:‏ يکی از قوت هايی که به صورت مستقل در اصل تفکيک قوا مطرح است،‏ قوه مقننه يا قوه قانونگزار<br />

می باشد،‏ که در اين نوشته مورد بحث ماست و در ذيل به بررسی آن می پردازيم.‏<br />

مبحث دوم<br />

پارلمان يا شوراي ملي<br />

١٩١١<br />

٨<br />

درجهان امروز دموکراسی به عنوان اصلی برای بهتر حکومت کردن پذيرفته شده است.‏ يکی از اصول<br />

بنيادی و اساسی دموکراسی،‏ حاآميت ملي ملت و مشارکت مردم در تعيين سرنوشت سياسی،‏ اقتصادی،‏<br />

اجتماعی و فرهنگی شان به صورت مستقيم يا بالواسطه است.‏ در نظامی که انسان از استقلال،‏ آزادی و<br />

حمايت قانون برخورداراست،‏ بايد خود در تعيين سرنوشتش سهم بگيرد.‏ اين سهم گيری بايد به صورت<br />

مستقيم تجلی يابد ولی به سبب کثرت جمعيت و نبود امکان مشارکت مستقيم آحاد جامعه در تصميم گيری های<br />

سياسی،‏ اجتماعی و ... اصل نمايندگی يا مشارکت بالواسطه به عنوان مناسب ترين راه مشارکت در تصميم<br />

گيری های ملی پذيرفته شده است.‏ به اين معنی که کشوری به حوزه های متعدد با توجه به نفوس تقسيم می<br />

گردد و مردم با انتخاب نماينده ای برای پارلمان،‏ شورای ولايتی يا محلی حق مشارکت خويش را از طريق<br />

در<br />

نماينده ی منتخب خود در تصميم گيری های سياسی اداء می نمايند.‏ قانون اساسي سال<br />

ماده چهارم دراين مورد چنين تصريح مي نمايد:‏ ‏"حاکميت ملي درافغانستان به ملت تعلق دارد که به طور<br />

مستقيم يا توسط نمايند گان خود،‏ آنرا اعمال مي کند."‏<br />

به همين اساس در هرکشوردموکراتيک يا حتی توتاليتر پارلمان دو مجلسی يا تک مجلسی منتخب يا انتصابی<br />

وجود دارد و اصل نمايندگی از مردم و حاکميت ملی را به نحوی از انحا به نمايش می گذارد.‏<br />

درايالات متحده<br />

اين نهاد در کشورهای مختلف نام های متنوع به خود گرفته است.‏ کانگرس<br />

در فرانسه،‏ مجلس نمايندگان<br />

امريکا،‏ شورای ملی<br />

در انگلستان و سنگاپور،‏ مجلس شورای اسلامی<br />

درچاپان،‏ پارلمان<br />

١٣٨٣ افغانستان<br />

(Congress)<br />

House of )<br />

(National Assembly)<br />

(Parliament)<br />

(Representatives<br />

برای مطالعه بيشتر به:‏<br />

حقوق اساسی و اد های سياسی،‏ ص<br />

۴٣٩-۴٣٨<br />

8<br />

.<br />

Paul Silk and Rhodri Watters, How Parliament Works, 4 th Edition,<br />

Limited, USA, New York, 1998 مراجعه شود.‏<br />

Addison Wesley Longman و

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!