اï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi
اï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi
اï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
□ ١٣٢ افغانستان و پارلمان<br />
آانون مطالعات و پژوهش هاي افغانستان<br />
همکاری مستقيم با پارلمان گزيده می شود. در اين نظام ها رييس دولت در مقايسه با نخست وزير از<br />
صلاحيت بيشتر برخوردار است که نمونه اش را می توان در نظام کنونی کشور فرانسه مشاهده نمود. بدون<br />
مراعات اين تقسيم بندی و تکيه بر اختلاط قوا، نتيجه همان رژيم های اقتدارگرا، مطلق العنان، دکتاتوری،<br />
پادشاهی، مستبد و خودکامه است.<br />
حالا اگر بعد از بررسی وارايهء مختصر پايه های فکری ايجاد پارلمان، از يک ديد عملی و تاريخی به<br />
پارلمان نگاه نماييم، درميابيم که نخستين تحول به سوی ايجاد پارلمان در کشور انگلستان آغاز شده است.<br />
پادشاه از طرفداران و معتمدان با نفوذی از طبقه زمين دار، روحاني و نظامي در سراسر کشور برخوردار<br />
بود. اين ها از امتيازات ويژه از سوی پادشاه برخوردار بودند، و بالنوبه پادشاه را در مواقع لازم با مشوره،<br />
همكاري و ارسال عسکر ياری می رسانند. به مرور زمان اينان خواهان نفوذ بيشتری در دربار شدند، و<br />
مجلسی دراين کشور از نجبا، اشراف و روحانيون تشکيل شد. در سال ١٢۶۵ اين شوری به خود نام پارلمان<br />
گرفت و ادوارد اول پادشاه انگلستان به توسعه پارلمان پرداخت. برخی از اعضای شورای اشراف که نمی<br />
توانستند نظر به مصروفيت های دايمی در منطقهء خويش به مقر شوری در لندن حاضر شوند، نماينده ای را<br />
به مرکز می فرستادند تا از جريانات مطلع شده و دوباره آنان را باخبرسازد. اعضای مجلس اشراف از<br />
نشستن با اينان به خاطر ملاحظات اشرافيت ابا داشتند، و درسال ١٢۶۵ يکی از اعضای مجلس اشراف به<br />
تنظيم اين نمايندگان در يک مجلس به نام عوام اقدام نمود و برای شان سخنگويی انتخاب کرد تا رابطه اينان<br />
را با مجلس اشراف و بالواسطه با شاه تامين نمايد. به مرور زمان اشتراک بازرگانان، صاحبان حرفه های<br />
متنوع و پيشه وران در اين مجلس افزايش يافت و در سال ١٣۴٣ مجلس عوام در کنار مجلس لردان تشکيل<br />
جلسه داد. تا اين زمان مجلس عوام از کدام صلاحيت قابل ملاحظه ای برخوردار نبود و بيشتر صلاحيت ها<br />
از آن مجلس لردان بود. به مرور زمان و انقلاب صنعتی و رايج شدن اصل انتخابات، صلاحيت های مجلس<br />
لردان کم شد و صلاحيت ها بيشتر به مجلس عوام که منتخب از سوی مردم بود، انتقال يافت و تاسال<br />
و ١٩۴٩ لبهء قدرت به نفع مجلس عوام تغيير فاحش يافت ولی به آنهم مجلس لردان نقش مشورتی خويش را<br />
باهمان ساختار موروثی و برخی اصلاحات حفظ نمود.<br />
انقلاب فرانسه و کنفوانسيون ١٧٨٧ امريکا هرکدام ايجاد مجالس و پارلمانی را در پی داشتند که در مجموع<br />
بر روند ايجاد پارلمان در کشورهای مختلف جهان تاثير گذاشتند.<br />
با اين سير مختصر و گذرا در باره اصل تفكيك قوا و به وجود آمدن پارلمان يا قوه قانونگزار، نتيجه می<br />
گيريم: يکی از قوت هايی که به صورت مستقل در اصل تفکيک قوا مطرح است، قوه مقننه يا قوه قانونگزار<br />
می باشد، که در اين نوشته مورد بحث ماست و در ذيل به بررسی آن می پردازيم.<br />
مبحث دوم<br />
پارلمان يا شوراي ملي<br />
١٩١١<br />
٨<br />
درجهان امروز دموکراسی به عنوان اصلی برای بهتر حکومت کردن پذيرفته شده است. يکی از اصول<br />
بنيادی و اساسی دموکراسی، حاآميت ملي ملت و مشارکت مردم در تعيين سرنوشت سياسی، اقتصادی،<br />
اجتماعی و فرهنگی شان به صورت مستقيم يا بالواسطه است. در نظامی که انسان از استقلال، آزادی و<br />
حمايت قانون برخورداراست، بايد خود در تعيين سرنوشتش سهم بگيرد. اين سهم گيری بايد به صورت<br />
مستقيم تجلی يابد ولی به سبب کثرت جمعيت و نبود امکان مشارکت مستقيم آحاد جامعه در تصميم گيری های<br />
سياسی، اجتماعی و ... اصل نمايندگی يا مشارکت بالواسطه به عنوان مناسب ترين راه مشارکت در تصميم<br />
گيری های ملی پذيرفته شده است. به اين معنی که کشوری به حوزه های متعدد با توجه به نفوس تقسيم می<br />
گردد و مردم با انتخاب نماينده ای برای پارلمان، شورای ولايتی يا محلی حق مشارکت خويش را از طريق<br />
در<br />
نماينده ی منتخب خود در تصميم گيری های سياسی اداء می نمايند. قانون اساسي سال<br />
ماده چهارم دراين مورد چنين تصريح مي نمايد: "حاکميت ملي درافغانستان به ملت تعلق دارد که به طور<br />
مستقيم يا توسط نمايند گان خود، آنرا اعمال مي کند."<br />
به همين اساس در هرکشوردموکراتيک يا حتی توتاليتر پارلمان دو مجلسی يا تک مجلسی منتخب يا انتصابی<br />
وجود دارد و اصل نمايندگی از مردم و حاکميت ملی را به نحوی از انحا به نمايش می گذارد.<br />
درايالات متحده<br />
اين نهاد در کشورهای مختلف نام های متنوع به خود گرفته است. کانگرس<br />
در فرانسه، مجلس نمايندگان<br />
امريکا، شورای ملی<br />
در انگلستان و سنگاپور، مجلس شورای اسلامی<br />
درچاپان، پارلمان<br />
١٣٨٣ افغانستان<br />
(Congress)<br />
House of )<br />
(National Assembly)<br />
(Parliament)<br />
(Representatives<br />
برای مطالعه بيشتر به:<br />
حقوق اساسی و اد های سياسی، ص<br />
۴٣٩-۴٣٨<br />
8<br />
.<br />
Paul Silk and Rhodri Watters, How Parliament Works, 4 th Edition,<br />
Limited, USA, New York, 1998 مراجعه شود.<br />
Addison Wesley Longman و