اï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi
اï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi
اï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
□ ٦٩ افغانستان و پارلمان<br />
تشکل تاريخی پارلمانتاريسم و دموکراسي<br />
بمنظور اينکه کشور در سراشيبی اين بحرانهای لغزنده گير نيافتد، مختصراً براههای برونرفت نظری<br />
مياندازيم.<br />
طرح يک سياست ملی (سياست داخلی و خارجی) با در نظر داشت مصالح ملی و با توجه به جايگاه افغانستان<br />
در سياست منطقوی و بينالمللی.<br />
تشکيل يک حکومت برمبنای ارزشهای مسلکی و تکنوکراتيک (شايسته سالاری و کارآگاهی)<br />
تشکيل يک هيأت اجرائيه سياسی برمبنای توانائیهای کاری نه بر مبنای ارتباطات و مصلحت<br />
تأسيس يک شورای عالی تصميم گيری در امور سياسی، اداری و اقتصادی و اجتماعی (ترکيبی از دانشمندان<br />
و کارآگاهان طراز اول)<br />
تأسيس يک ارگان اداری بسيط (غيرمتورم) با کارآئی يک اداره سالم و ايجاد هماهنگی در هرم اداره دولت.<br />
(اداره مجهز با شخصيتهای با دانش و واجد صلاحيتهای مسلکی)<br />
طرحريزی يک پلان اقتصادی همه جانبه بمنظور تنظيم اموراقتصادی (توليد، توريد، توزيع و تشخيص<br />
اولويتها و ايجاد توزن در تجارت داخلی و خارجی)<br />
اتخاذ يک سياست متوازن و معقول برای جلوگيری از فرار نيروهای زيربنائی اقتصادی (فرار سرمايه و<br />
سرمايهگذار)<br />
پرسش و پاسخ<br />
پروفيسر سعدالدين هاشمي: فرموديد آه در داخل پارلمان ايديولوژي يا ايديولوژي ها نفوذ آردند. به عقيده شما مسئول<br />
عمدهء آن آي بود؟ حكومت بود؟ شخص بود؟ مسايل قبيلوي، منطقوي يا فاميلي در اينجا دخيل بوده يا خير؟ زيرا تا<br />
جاييكه برداشت من است؛ عملكرد حكومت خوب نبود. مثلا در دورهء صدارت نور احمد اعتمادي، داود خان،<br />
اعتمادي و فاميل شاهي مسئوليت عمده را در اين مورد داشتند. بخاطريكه داود خان گروپهاي ايديولوژيك چپ را<br />
تقويه آرد. اعتمادي سر آنها آار آرد و خاندان شاهي هم آنها را تقويه آردند. داود خان هم دو طرز مختلف برخورد<br />
را با اينها داشت. در يك نوبت اينها را حمايه آرد و در نوبت ديگر «ايديولوژي هاي بيگانه» را تقبيح آرد. مسئلهء<br />
ديگر اگر از منظور تان از ايديولوژي چپي ها بوده باشد؛ اينطور نيست و تنها چپي نيست. اگر منظور تان ورود<br />
ايديولوژي ها از خارج بوده باشد؛ نفوذ ايديولوژي ها از شمال و از شرق هر دو افراطي بودند. تضاد ها و برخورد<br />
هايي هم آه در داخل پارلمان پيدا شد، زياد تر بين همين دو نوع ايديولوژي شد. نظر شما درين مورد چيست؟<br />
داآتر طاهر هاشمي: اشارهء من در صحبتهايم فقط از نظر حقوقي بود. بنا بر اينكه دساتير قانون اساسي عملي نشد،<br />
قانون احزاب توشيح نشد، احزاب سياسي بگونهء دموآراتيك و با پيروي از ايديولوژي هاي مختلف و تعقيب اهداف<br />
متنوع؛ بوجود نيامدند. تنها آن احزابي آه مطابق يك ايديولوژي خاص بودند و قبلاً در جامعهء ما بر اساس مداخلات<br />
بيروني تعبيه شده بودند؛ توانستند به پارلمان افغانستان راه پيدا نمايند. اما عدم توشيح قانون احزاب از طرف پادشاه<br />
وقت افغانستان، يك مانع در برابر احزاب سياسي خلق آرد آه مطابق به مصالح ملي در داخل جامعهء افغانستان<br />
ظهور ميكردند. من با شما همنوا هستم آه در اينصورت شايد ايديولوژي هاي مختلف بوجود مي آمد. بنا بر اين يكي<br />
از احزابي آه از پشتيباني خارجي قوي برخوردار بود، توانست به پارلمان راه بيابد و ساير احزاب، چون قانون<br />
احزاب توشيح نشد، از فعاليت و راه يابي به پارلمان محروم ماندند. من آاملا با شما همنوا هستم آه عملكرد حكومت<br />
نيز در دوران دههء دموآراسي، دموآراتيك نبود و اصلا خود رژيم ماهيت دموآراتيك نداشت. از همين خاطروقتي<br />
يك رژيم مانع بوجود آمدن احزاب سياسي – آه در قانون اساسي تذآر رفته بود– مي شود؛ اين خود نشاندهندهء ماهيت<br />
رژيم است.<br />
داآتر وهاب: من مي خواستم در مورد انگلستان بگويم آه در انتخابات اخير٣۶ فيصد مردم به حزب آارگر راي<br />
دادند. يعني در حقيقت حزب بر سراقتدار آارگر در انگلستان از ۶۴ فيصد مردم خود نمايندگي نمي آند. و در يك<br />
تعداد انتخابات ها تغييراتي آوردند آه مثلاً در انتخابات اروپا و آيرلند شمالي، حالا به سيستم تناسب نفوس پيش مي<br />
روند. ولي در خود انگلستان هنوز هم سيستم حوزه اي و همان سيستمي را آه در سابق داشتند، ادامه مي دهند. اين<br />
مسئله آه مردم در اروپا يك آپاتي (عدم تمايل) نسبت به انتخابات پيدا آرده اند، اگر از نظر تاريخي ببينيم، سير پايين<br />
رونده داشته است. اين سيستم اقليت را آه در انگلستان جريان دارد و حتي ممكنست مسئله نمايندگي مردم در حزب بر<br />
سر اقتدار به ٣٠ فيصد هم برسد؛ اين اشتراك – ويا آاهش اشتراك- مردم را در پاليسي داخلي و خارجي چه رقم مي<br />
بينيد؟