Ø§ï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi

More documents

Recommendations

Info

□ ١٩١ افغانستان و پارلمان طرزالعمل پارلمانی در افغانستان و بررسی مقايسوی آن با ساير کشورهای جهان داآتر سليم مجاز:‏ من زياد سر مسئلهء تئوريك گپ نمي زنم.‏ اما به نظرمن سيستم فعلي ما هم زياد رياستي نيست،‏ بلكه ترآيبي است از رياستي و پارلماني آه شباهت زيادي به سيستم فرانسه دارد.‏ قسمي آه دو ويرژه گفته است در جمهوريت پنجم،‏ رييس جمهور آه جنرال دوگل بود و اآثريت را در پارلمان داشت.‏ بنا بر اين يك رييس جمهور بسيار مقتدر بود و هر چه را آه ميخواست پارلمان برايش تصويب ميكرد.‏ اما وقتيكه ميتران رييس جمهور شد،‏ در دور دوم اآثريت را در پارلمان از دست داد و به يك رييس جمهور تشريفاتي تبديل شد،‏ بطوريكه مجبور شد آه صدر اعظم را از حزب مخالف خود انتخاب آند.‏ رييس جمهور تنها جلسات آابينه را رياست ميكرد و هر تصميمي را آه صدر اعظم مي گرفت،‏ وي مجبور ميشد آه قبول نمايد.‏ در افغانستان هم همين قسم است.‏ اگر يك روز در پارلمان يك اآثريت مخالف رييس جمهور انتخاب شود،‏ رييس جمهور افغانستان را مي توانند به يك رييس جمهور تشريفاتي تبديل آنند.‏ از اين نقطه نظر،‏ سيستم ما بسيار رياستي مثل امريكا نيست.‏ در امريكا آنگرس حق ندارد آه وزيران را سلب اعتماد و موقوف آند.‏ اين مسئلهء سلب اعتماد از وزيران،‏ از بنياد،‏ شكل قضيه را تغيير داده است.‏ در مورد بيطرفي رييس شورا،‏ من هم طرفدار اين هستم آه در طرز العمل پارلماني قيد شود آه رييس ولسي جرگه بيطرف باشد.‏ بيطرف به اين معنا آه در درگيري شرآت نكند.‏ يعني خود رييس در بحث ها و در راي گيري شرآت نكند؛ مگر در حالاتي آه راي موافق و مخالف مساوي باشد آه در اين حالت رييس شورا حق راي پيدا ميكند.‏ اين مسئله مربوط به طرز العمل است و خود پارلمان مي تواند آنرا درست آند.‏ آقاي مرموز:‏ سيستم فعلي افغانستان يك سيستم مختلط رياستي-‏ پارلماني است.‏ من فكر ميكنم آه اگر يك پارلمان درست انتخاب شود،‏ يعني اگر از نقطه نظر امنيتي و از نقطه نظر سيستم راي دهي شرايط مساعد باشد و يك پارلمان به نحو صحيحي تشكيل شود،‏ در آنصورت مطمئناً‏ سيستم سياسي ما ‏–بدون ضرورت تعديل در قانون اساسي-‏ مي رود به طرف يك سيستم پارلماني.‏ در غير آنصورت،‏ اگر حالت بسيار ناموزون هم بوجود بيايد،‏ جبرا و قهرا به طرف ديگر مي رود.‏ پروفيسر قاسم فاضلي:‏ مي خواستم نكته اي را بگويم در مورد اين گفتهء آقاي مجاز آه آميسيونهاي پارلماني امريكا،‏ برخلاف تصور عامه شباهت زياد به آميسيونهاي فرانسه دارد.‏ در مورد افغانستان نيز اين مسئله ديده مي شود.‏ يعني يك سيستم رياستي آه با آمك امريكا درست شده است،‏ اما در مورد مسايل پارلمان،‏ از آشور فرانسه آمك ميگيرد.‏ همانطوريكه قبلا هم گفتم،‏ آقاي عزيز لودين از طرف رياست جمهوري،‏ به فرانسه اعزام شده تا يك تيم را به آمك فرانسه براي مديريت و آار هاي اداري پارلمان آماده نمايد.‏ اين مسئله باز هم موضوع هيبريد بودن رژيم سياسي ما را نشان مي دهد و من با معذرت از آقاي مجاز،‏ برخلاف نظر ايشان گمان نمي آنم اگر يك اختلاف نظر بين پارلمان و رييس جمهور پيدا شود،‏ از رييس جمهور يك چهرهء نمايشي بسازد.‏ به نظر من يگانه امتيازي آه پارلمان از رييس دولت گرفته است،‏ اينستكه تصويب خط مشي سياسي دولت را پارلمان انجام مي دهد.‏ باقي تمام اجراآت و تطبيق آن به خود رييس دولت واگذار شده است.‏ و فكر هم همين بوده و است آه ما به چه رقم اعضاي پارلمان را بخريم،‏ يا از همين حالا درست انتخاب آنيم.‏ در همان ماده اي قانون اساسي آه شما خوانديد آه آوشش نهايي مي شود آه هر دو انتخابات رياستي و پارلماني همزمان شود؛ در همان ماده هم يك غش و يك چل بود تا در همين مدت يكسالهء بعد از انتخاب رييس دولت،‏ يك فرصت فعاليت سياسي پيدا شود آه با استفاده از تمام امكانات و زمينه ها،‏ اشخاصي به پارلمان بروند آه همين اصطكاآاتي آه از لحاظ صلاحيت ها بين پارلمان و حكومت،‏ ممكن است بوجود بيايد؛ تبارز نكند.‏ اما به هر حال،‏ اگر روزي رسيد آه اين اصطكاآات بوجود بيايد؛ چرا آه آنطوريكه شنيده مي شود اپوزيسيون در آابل بسيار فعال است و آوشش ميكند آه اقلاً‏ يك گروپ اقليت قوي را در پارلمان سرو شكل بدهد-‏ اگر روزي شود آه اين حالت بوجود بيايد و اصطكاآات بين پارلمان و رييس جمهور جدي گردد،‏ در آنصورت من فكر ميكنم آه يك بحران سياسي بوجود خواهد آمد.‏ در همانجاست آه خواهيم ديد نظام رياستي بجز از امريكا در هيچ جاي ديگر آار نمي دهد.‏ تنها جايي آه نظام رياستي به تاريخ و فرهنگ مردم تناسب دارد،‏ امريكا است.‏ در تمام آتابهاي حقوق اساسي وقتي آه شما مطالعه بكنيد،‏ وقتي آه از رژيم هاي رياستي مسخ شده بحث ميكنند؛ يعني رژيم رياستي آه از امريكا اقتباس آرده اند،‏ در همه جا به دآتاتوري و اتو آراسي تبديل شده اند.‏ حتي همين حالا موارد رفتار هاي اتوآراتيك را در دولت خود هم مي توانيم مشاهده آنيم.‏ اين رژيم بدون اتوآراسي هيچ امكان ندارد آه بتواند عمل آند،‏ مگر اينكه بحران پيدا شود.‏ پروفيسر شاه علي اآبر شهرستاني:‏ اگر از طرف رييس جمهور آوشش صورت بگيرد آه يك گروپ طرفدار خود را در پارلمان درست آند؛ نشود آه همان گروپ وقتي در پارلمان آمد،‏ تبديل به مخالفان شان شود؟ اين تجربه عملاً‏ در افغانستان
□ ١٩٢ افغانستان و پارلمان آانون مطالعات و پژوهش هاي افغانستان واقع شده است.‏ در زمان دوآتور يوسف خان-‏ خدا بيامرزدش-‏ ايشان آوشش آردند آه يك گروپ طرفدار خود را داخل پارلمان بياورند؛ ليكن در عمل آن پارلمان مخالف داآتر يوسف خان شد.‏ داآتر وهاب:‏ سوال من اين بود آه در قانون اساسي فرانسه،‏ آيا جايي ذآر شده است آه صدر اعظم مي تواند عضو پارلمان نباشد؟ و از بيرون از پارلمان توسط رييس جمهور انتخاب شود؟ بخاطريكه اآنون صدر اعظم فعلي فرانسه عضو پارلمان نيست.‏ مسئلهء دوم اينكه در مجالس عادي پارلمان انگلستان،‏ صدراعظم يك روز مي آيد در پارلمان و به تمام سوالاتي آه در مسايل ملي و سياست خارجي و غيره وجود دارند،جواب مي گويد.‏ در فرانسه آيا صدر اعظم اين وظيفه را دارد يا شخص ديگري؟ پروفيسر فاضلي:‏ نخير،‏ در قانون اساسي فرانسه حتمي نيست آه صدر اعظم حتماً‏ بايد عضو پارلمان باشد.‏ و اين عنعنهء پارلمان انگلستان آه صدر اعظم يك روز براي پاسخگويي به پارلمان حاضر مي شود،‏ در هيچ جاي ديگر از جمله در فرانسه وجود ندارد.‏ البته سيستم رياستي فرانسه،‏ مخصوص فرانسه است و در هيچ جاي ديگر هم احتمال دوام آن،‏ بغير از فرانسه،‏ وجود ندارد.‏ براي اينكه يك دفعه رييس جمهور از يك حزب مي شود و صدر اعظم و حكومت از يك حزب ديگر.‏ اين پديده رابنام آلترنانس ياد ميكنند.‏ يعني يكدفعه مخالفين مي آيند در مقام صدراعظم و رييس جمهور از يك حزب مخالف ديگر.‏ در شروع از اين مسئله نگراني داشتند آه آيا دولت با اين ترآيب عجيب مي تواند آارآيي داشته باشد؟ اما در عمل ديديم آه چندين دوره،‏ در زمان ميتران و شيراك،‏ اينها توانستند با هم آار آنند.‏ البته اين سيستم مخالفاني هم در جامعهء فرانسه دارد و هنوز يك تفاهم اجماعي و آانسنسوس در نزد مردم فرانسه بر سر اين مسئله بوجود نيامده است.‏ آقاي مرموز:‏ پروفيسر صاحب فاضلي،‏ از نظر شما آه در آميسيون تسويد هم عضويت داشتيد،‏ انگيزه هاي اصلي چه بود آه از بين دو سيستم رياستي و پارلماني،‏ پافشاري زياد بالاي سيستم رياستي صورت گرفت؟ در حاليكه براي شخص خود رييس جمهور هم سخت پرابلم بوجود مي آيد.‏ من اينطور فكر ميكنم آه اين حالت،‏ يك نوع قدرت غير مشروطه است.‏ يكي خو ما مي گفتيم شاهي غير مشروطه و يكي هم در حالت موجود قدرت غير مشروطه است آه از طرف رييس جمهور تحميل مي شود.‏ بنا بر اين رييس جمهور ناگزير است آه پارلماني را جبراً‏ بوجود بياورد آه در برابرش هيچ استادگي اجتماعي و سياسي بصورت علمي و منطقي آرده نتواند.‏ حالا مي بينيم آه تلاشهايي در جريان است تا هر قدر در پارلمان آينده،‏ افراد بي سواد و آلوده را در پارلمان بياورند تا معاملاتي بتواند صورت بگيرد آه هر گونه قوانين و هر پيشنهادي را آه از طرف دولت در شورا مي رود،‏ چشم بسته به تصويب برسد.‏ پروفيسر قاسم فاضلي:‏ به نظر من،جامعهء بين المللي و امريكا مي خواستند آه يك مخاطب داشته باشند،‏ يك شخص.‏ يعني يك نفر از همين حالا معلوم باشد و دوام داشته باشد و طي يك يا دو دوره هم تغيير نكند،‏ يك آدم قوي در اداره و در عين حال با تفاهم آامل با خودشان هم باشد.‏ بنا بر اين آنها مايل بودند آه دولت آيندهء افغانستان در وجود يك شخص تمثيل شود؛ نه در وجود يك پارلمان.‏ براي اينكه همان معامله و مراوده اي آه وجود دارد و همين برنامهء صلحي آه هست؛ با يك شخص آسانتر و خوبتر مي تواندآه اجرا شود تا يك پارلماني آه امكان دارد فردا تغيير اآثريت بدهد و مخالفت آند.‏ بنا بر اين آنها مي خواستند آه بزعم خود،‏ احتمال و امكان بي ثباتي را به حد اقل برسانند.‏ براي اينكه بهترين وجه نظام رياستي امريكا،‏ ثبات آن است نه قوت اداره اش.‏ برخلاف تصور عدهء زياد مردم آه فكر ميكردند رژيم رياستي يك رژيم با قوت است ولي برخلاف تصور آنها رژيم رياستي يك رژيم با ثبات است نه با قوت.‏ رژيم پارلماني يك رژيم با قوت است،‏ در صورتيكه اآثريت پارلمان طرفدار صدراعظم باشد؛ حكومت هر چه را آه بخواهد مي تواند انجام بدهد.‏ اما در امريكا اين آزادي عمل را ندارد و با موانع بسيار جدي در برابر آانگرس قرار دارد و اگر مثلا پول هاي جنگ اش را تصويب نكنند،‏ آميسيونهاي تحقيق را عليه اش براه بيندازند،‏ مي توانند فشار زيادي را بر رييس جمهور امريكا بياورند.‏ داآتر نورزايي:‏ مي خواهم نكتهء ديگر را هم اضافه آنم.‏ در آابل در آنوقت تصور مي شد آه مبادا در برابر رييس جمهور،‏ يك صدراعظم قوي ظهور آند.‏ ازين خاطر مي خواستند آه يك نفر طرف صحبت شان باشد تا درد سر زياد توليد نشود.‏ نقايصي آه وجود دارد،‏ اينستكه در مملكت ما حزب نيست و اين رژيم بيشتر سر حزب استوار است.‏ ديگر اينكه رژيم صدارتي يا پارلماني يك فايده دارد آه تربيهء شخصيت در آن مي شود.‏ سياستمداران و احزاب مي توانند عرض اندام نمايند و براي در دست گرفتن صدرات و حكومت آوشش ميكنند.‏ بدبختانه اين دروازه امروز،‏ در افغانستان بسته شده است و عجالتاً‏ اين سيستم تربيهء سياسي را از دست داده ايم.‏ معلوم نيست آدام دروازه هاي ديگر بايد باز شوند تا ما بتوانيم پرورش شخصيت ها را چه در حكومت و چه در ولايات داشته باشيم.‏
Page 2 and 3:
آنفرانس:‏ افغانستا
Page 4 and 5:
□ ٣ افغانستان و پار
Page 6 and 7:
-٢ -٣ فهرست مطالب فص
Page 8 and 9:
□ ٧ افغانستان و پار
Page 10 and 11:
□ ٩ افغانستان و پار
Page 12 and 13:
نگرشی بر سير تاريخی
Page 14 and 15:
□ ١٣ افغانستان و پا
Page 16 and 17:
□ ١٥ افغانستان و پا
Page 18 and 19:
□ ١٧ افغانستان و پا
Page 20 and 21:
□ ١٩ افغانستان و پا
Page 22 and 23:
□ ٢١ افغانستان و پا
Page 24 and 25:
ناي □ ٢٣ افغانستان
Page 26 and 27:
ندي □ ٢٥ افغانستان
Page 28 and 29:
ص،‏ □ ٢٧ افغانستان
Page 30 and 31:
□ ٢٩ افغانستان و پا
Page 32 and 33:
□ ٣١ افغانستان و پا
Page 34 and 35:
□ ٣٣ افغانستان و پا
Page 36 and 37:
□ ٣٥ افغانستان و پا
Page 38 and 39:
□ ٣٧ افغانستان و پا
Page 40 and 41:
□ ٣٩ افغانستان و پا
Page 42 and 43:
□ ٤١ افغانستان و پا
Page 44 and 45:
□ ٤٣ افغانستان و پا
Page 46 and 47:
□ ٤٥ افغانستان و پا
Page 48 and 49:
□ ٤٧ افغانستان و پا
Page 50 and 51:
□ ٤٩ افغانستان و پا
Page 52 and 53:
□ ٥١ افغانستان و پا
Page 54 and 55:
□ ٥٣ افغانستان و پا
Page 56 and 57:
□ ٥٥ افغانستان و پا
Page 58 and 59:
□ ٥٧ افغانستان و پا
Page 60 and 61:
□ ٥٩ افغانستان و پا
Page 62 and 63:
□ ٦١ افغانستان و پا
Page 64 and 65:
□ ٦٣ افغانستان و پا
Page 66 and 67:
□ ٦٥ افغانستان و پا
Page 68 and 69:
□ ٦٧ افغانستان و پا
Page 70 and 71:
□ ٦٩ افغانستان و پا
Page 72 and 73:
□ ٧١ افغانستان و پا
Page 74 and 75:
□ ٧٣ افغانستان و پا
Page 76 and 77:
دموکراسي افغانی يا
Page 78 and 79:
□ ٧٧ افغانستان و پا
Page 80 and 81:
ص ، □ ٧٩ افغانستان
Page 82 and 83:
ماهيت نظام و رعايت
Page 84 and 85:
□ ٨٣ افغانستان و پا
Page 86 and 87:
□ ٨٥ افغانستان و پا
Page 88 and 89:
□ ٨٧ افغانستان و پا
Page 90 and 91:
□ ٨٩ افغانستان و پا
Page 92 and 93:
□ ٩١ افغانستان و پا
Page 94 and 95:
□ ٩٣ افغانستان و پا
Page 96 and 97:
انتخابات پارلماني
Page 98 and 99:
□ ٩٧ افغانستان و پا
Page 100 and 101:
□ ٩٩ افغانستان و پا
Page 102 and 103:
□ ١٠١ افغانستان و پ
Page 104 and 105:
□ ١٠٣ افغانستان و پ
Page 106 and 107:
□ ١٠٥ افغانستان و پ
Page 108 and 109:
□ ١٠٧ افغانستان و پ
Page 110 and 111:
□ ١٠٩ افغانستان و پ
Page 112 and 113:
افغانستان در آستا
Page 114 and 115:
□ ١١٣ افغانستان و پ
Page 116 and 117:
□ ١١٥ افغانستان و پ
Page 118 and 119:
□ ١١٧ افغانستان و پ
Page 120 and 121:
□ ١١٩ افغانستان و پ
Page 122 and 123:
□ ١٢١ افغانستان و پ
Page 124 and 125:
□ ١٢٣ افغانستان و پ
Page 126 and 127:
فصل چهارم طرز العمل
Page 128 and 129:
□ ١٢٧ افغانستان و پ
Page 130 and 131:
□ ١٢٩ افغانستان و پ
Page 132 and 133:
□ ١٣١ افغانستان و پ
Page 134 and 135:
□ ١٣٣ افغانستان و پ
Page 136 and 137:
□ ١٣٥ افغانستان و پ
Page 138 and 139:
□ ١٣٧ افغانستان و پ
Page 140 and 141:
□ ١٣٩ افغانستان و پ
Page 142 and 143: □ ١٤١ افغانستان و پ
Page 144 and 145: □ ١٤٣ افغانستان و پ
Page 146 and 147: □ ١٤٥ افغانستان و پ
Page 148 and 149: □ ١٤٧ افغانستان و پ
Page 150 and 151: □ ١٤٩ افغانستان و پ
Page 152 and 153: □ ١٥١ افغانستان و پ
Page 154 and 155: □ ١٥٣ افغانستان و پ
Page 156 and 157: □ ١٥٥ افغانستان و پ
Page 158 and 159: □ ١٥٧ افغانستان و پ
Page 160 and 161: □ ١٥٩ افغانستان و پ
Page 162 and 163: پروفيسر قاسم فاضلي
Page 164 and 165: □ ١٦٣ افغانستان و پ
Page 166 and 167: □ ١٦٥ افغانستان و پ
Page 168 and 169: □ ١٦٧ افغانستان و پ
Page 170 and 171: □ ١٦٩ افغانستان و پ
Page 172 and 173: □ ١٧١ افغانستان و پ
Page 174 and 175: □ ١٧٣ افغانستان و پ
Page 176 and 177: □ ١٧٥ افغانستان و پ
Page 178 and 179: □ ١٧٧ افغانستان و پ
Page 180 and 181: □ ١٧٩ افغانستان و پ
Page 182 and 183: □ ١٨١ افغانستان و پ
Page 184 and 185: □ ١٨٣ افغانستان و پ
Page 186 and 187: □ ١٨٥ افغانستان و پ
Page 188 and 189: □ ١٨٧ افغانستان و پ
Page 190 and 191: □ ١٨٩ افغانستان و پ
Page 194 and 195: □ ١٩٣ افغانستان و پ
Page 196: □ ١٩٥ افغانستان و پ
show all

Ø§ï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ï­ïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

Ø§ï»ï»ïºï»§ïº´ïºïºÙ Ù ïïºØ±ï»ï»¤ïºÙ - ketab farsi