Protocol Ernstige RekenWiskunde-problemen en ... - Volgens Bartjens

Protocol ERWD mbo
Bij het ontwikkelen van rekenconcepten en rekenvaardigheden doorlopen studenten deze handelingsniveaus
Een goede ontwikkeling op de onderste twee niveaus is de basis voor het handelen en
functioneren op de bovenste twee
138
Naarmate studenten meer rekenervaring hebben opgebouwd, functioneren zij (in het algemeen)
meer op de hoogste twee niveaus De koppeling met de lagere, concrete niveaus blijft echter altijd
belangrijk Het informele handelen op deze niveaus is namelijk de schakel met het functioneren
in het dagelijks leven en met het ontwikkelen van praktische kennis en vaardigheden Met name
voor studenten in lagere mbo-opleidingen maakt deze schakel het leren op school concreet en relevant
voor de praktijk Als zij zich iets kunnen voorstellen bij opdrachten op school, kunnen zij
deze koppelen aan praktische, bruikbare kennis en vaardigheden Zo krijgt rekenen voor hen betekenis
Studenten in hogere mbo-opleidingen kunnen meer afstand nemen van concrete situaties
Zij zijn beter in staat om op een meer abstract niveau te redeneren en problemen op te lossen
De vier handelingsniveaus zijn op iedereen van toepassing bij het leren rekenen Het onderscheid
in niveaus is kunstmatig maar uitermate geschikt om er praktische rekendidactiek op te baseren
Het model is een hulpmiddel voor de docent om de ontwikkeling van studenten te kunnen volgen,
eventuele problemen te analyseren en het onderwijs af te stemmen op dat wat een student nodig
heeft
10.3 Schakelen tussen handelingsniveaus
Voor de rekenzwakke student is het essentieel dat zijn rekenontwikkeling steeds begint vanuit het
lagere handelingsniveau Het is de taak van de docent om de student abstracte onderwerpen, zoals
breuken, decimale getallen en procenten, zich eerst concreet te laten voorstellen Pas daarna kan
hij ernaar toewerken dat de student op de hogere, abstractere handelingsniveaus leert rekenen
De student zal steeds de koppeling willen maken naar concreet voorstelbare situaties waarop de
rekenopdrachten voor hem van toepassing zijn De docent kan hiertoe gebruik maken van werkelijkheidsituaties
Hij hoeft meestal niet op handelingsniveau 1 te beginnen
Wanneer de docent een opdracht aanbiedt op handelingsniveau 2 (voorstellen – concreet), kan hij
gebruik maken van afbeeldingen die verwijzen naar de leefwereld van de student Bij het rekenen
met breuken bijvoorbeeld kan hij pizza’s, taarten, stokbrood, Turks brood, Italiaans brood van een
lokale pizzeria of supermarkt laten zien Hoe meer een afbeelding refereert aan werkelijkheidssituaties,
hoe beter zij voor de student herkenbaar is Breuken kan de docent visueel en betekenisvol
maken door de studenten een pizza te laten verdelen Studenten kunnen al tekenend (voorstellen
– abstract, niveau 3) verdelingen en berekeningen (formele bewerkingen, niveau 4) maken om
de pizza eerlijk te verdelen De docent laat de studenten schakelen tussen de handelingsniveaus