Protocol Ernstige RekenWiskunde-problemen en ... - Volgens Bartjens

Protocol ERWD mbo
6.1 Begripsvorming
92
Bij het uitvoeren van rekenactiviteiten en rekenopdrachten is het nodig dat studenten begrip blijven
ontwikkelen van wat ze doen en waarom ze dat doen Dit betekent dat de student zich iets kan
voorstellen bij een rekenactiviteit in een bepaalde situatie en begrijpt wat er gebeurt in die situatie
Dit noemen we ‘betekenis verlenen’ Inzicht in rekenconcepten is nodig om adequaat te kunnen
handelen in rekensituaties Hiervoor is het beheersen van rekentaal onmisbaar Studenten gebruiken
deze rekentaal om te kunnen vertellen hoe zij denken en handelen en om over rekenen te
kunnen communiceren Juist in het mbo is het van groot belang dat studenten over rekenen redeneren
en discussiëren met de docent en met elkaar Daarom is het nodig dat zij hun rekentaal
blijven ontwikkelen en herhalen
Bij het (verder) ontwikkelen van rekenbegrippen spelen dan ook drie zaken een rol:
• verlenen van betekenis aan rekenhandelingen;
• ontwikkelen van rekenconcepten;
• ontwikkelen van rekentaal
Wij bespreken deze drie componenten na elkaar, maar zij zijn nauw met elkaar verbonden In paragraaf
65 bespreken wij hoe zij met elkaar samenhangen
k ERn
Rekenzwakke studenten
Voor rekenzwakke studenten blijft begripsvorming een voortdurend punt van aandacht.
Gebrekkige begripsvorming kan leiden tot fragmentarische kennis en soms tot stagnatie
in hun rekenontwikkeling.
6.2 Verlenen van betekenis aan rekenhandelingen
Rekenen in het dagelijks leven is altijd ingebed in functionele situaties Het handelen van studenten
(en volwassenen) in werkelijkheidssituaties heeft steeds een doel en een betekenis In deze situaties
zijn zij zélf de handelende persoon Zij kopen bijvoorbeeld iets in een winkel Zij gebruiken
maten, beoordelen de ruimte en lezen de tijd af op de klok, hun mobieltje of horloge Zij lezen de
kilometerborden langs de weg en gebruiken zo de begrippen afstand en snelheid (bijvoorbeeld: 45
kilometer naar Utrecht, dat is ongeveer een half uur rijden) Alles gaat heel vanzelfsprekend doordat
zij zelf deel van de werkelijkheidssituatie zijn Zij beleven de ervaring zelf (subjectgebonden)
Tijdens dit handelen ontwikkelen studenten spontaan rekenconcepten en (persoonlijke) referenties
Vanwege de combinatie van de werkelijkheidssituatie met het handelen zijn deze concepten
betekenisvol Studenten begrijpen wat ze doen en begrijpen daardoor ook het onderliggende concept
Deze begrippen zijn in eerste instantie situatie- en subjectgebonden Door toepassing in
verschillende vergelijkbare situaties worden concepten meer losgekoppeld van specifieke situaties
en hierdoor breder inzetbaar
In het onderwijs hebben studenten leren rekenen uit een boek De opdrachten zijn kunstmatig,
omdat ze zijn ontworpen voor gebruik op school Dergelijke opdrachten bestaan meestal uit tekst
en afbeeldingen, als weergave van de werkelijkheid Studenten kunnen pas betekenis verlenen aan
de rekenopdracht als de opdracht herkenbaar voor hen is Die kans is het grootst als opdrachten
aansluiten bij hun werkelijke leven of als zij in staat zijn zich te verplaatsen in de (kunstmatige)
situatie die in de opdracht is aangegeven Dit vraagt van de studenten dat zij die situatie begrijpen