Protocol Ernstige RekenWiskunde-problemen en ... - Volgens Bartjens

hoofdstuk 10 Het Handelingsmodel
De handelingstheorie leert ons twee zaken die met elkaar samenhangen Zij leert dat studenten
actief bij hun eigen ontwikkeling betrokken moeten zijn voor een optimaal leerrendement Het
tweede punt is dat leren betekenis moet hebben voor studenten
Leren rekenen is niet alleen leren uit een boek en sommen maken Experimenteren en ervaringen
opdoen in samenwerking met anderen horen er ook bij Dit vormt de basis om functionele kennis
en vaardigheden te verwerven Het is belangrijk dat de docent in zijn onderwijsaanbod ruimte
biedt voor experimenteren De docent wisselt dit af met meer sturende activiteiten als uitleggen,
begeleid leren, instrueren, voordoen – nadoen, samenwerkend leren Hij laat de studenten ook
(regelmatig) oefenen om de leerstof zelfstandig te verwerken Hierdoor kunnen zij hun vaardigheid
ontwikkelen, onderhouden, automatiseren en memoriseren Ook dit is een onmisbaar deel in
het leerproces
141
De ene student heeft meer en andere ondersteuning en ook meer oefentijd nodig dan de andere
student De docent zorgt voor variatie bij de oefeningen Hij zorgt dat de student de verbinding kan
maken tussen informeel en formeel leren Oefenen vraagt ook om opdrachten die schakelen tussen
de verschillende handelingsniveaus
De docent is cruciaal om de student te laten schakelen tussen formeel leren op school en informeel
leren in buitenschoolse situaties Een docent die zich hiervan bewust is, probeert informeel leren
steeds in te bouwen in formeel leren Tijdens het leerproces legt hij verbanden met buitenschoolse
ervaringen van studenten en laat hij studenten experimenteren met werkelijkheidsmaterialen
Leren op school krijgt daardoor betekenis vanuit het dagelijks leven van de studenten en omgekeerd
10.6 Het Handelingsmodel als model voor observatie (in de groep)
Het Handelingsmodel kan op de eerste plaats worden gebruikt om de ontwikkeling van studenten
in de groep te volgen (observeren), eventuele knelpunten tijdig te signaleren en deze te analyseren
Dit is voorwaarde om het didactisch handelen te kunnen afstemmen op de onderwijsbehoeften van
studenten, in het bijzonder van de rekenzwakke studenten
Daarnaast kan dit model worden gebruikt voor individuele observaties, diagnostische gesprekken
en ondersteuning van studenten die in begeleidingscategorie 2 en 3 vallen (zie deel 4)
In de opleiding is het van belang dat de docent de ontwikkeling van alle studenten systematisch
volgt, zeker die van de rekenzwakke studenten Het Handelingsmodel biedt hem ondersteuning
om eventuele knelpunten te analyseren en te beschrijven Door vanuit het Handelingsmodel te
kijken naar hoe studenten rekenen en naar de leerstof in de boeken kan de docent zijn eigen didactisch
handelen hierop afstemmen
Met behulp van het Handelingsmodel kan de docent achterhalen of een student rekenactiviteiten
uitvoert op basis van begrip en inzicht Als de student zelf goed kan uitleggen wat hij doet, laat hij
horen dat hij begrijpt wat hij doet Het is dan ook van belang dat de docent studenten regelmatig
laat verwoorden hoe zij hun berekeningen uitvoeren Het is niet genoeg als de docent alleen maar
uitlegt en voordoet hoe zij berekeningen moeten uitvoeren