Protocol Ernstige RekenWiskunde-problemen en ... - Volgens Bartjens

Protocol ERWD mbo
18.5 Inhoud van het rekenonderzoek
Vervolgens stelt de onderzoeker op basis van de onderzoeksvraag een set rekenopdrachten samen
Hiervoor gebruikt hij opdrachten uit de rekenmethode (van de mbo-opleiding) of juist uit ander
materiaal Zo nodig maakt de onderzoeker de opdrachten zelf In zijn selectie komen altijd de domeinen
getallen, verhoudingen, meten en meetkunde (metriek stelsel en klokkijken) voor De onderzoeker
houdt bij zijn selectie rekening met de verschillende handelingsniveaus
226
Afhankelijk van de beschikbare tijd kiest de onderzoeker voor enkele specifieke opdrachten, afgestemd
op het veronderstelde niveau van de student Het is aan te bevelen een diagnostisch gesprek
nooit langer dan een uur te laten duren Is meer tijd nodig, dan moeten meer zittingen worden
gepland
De onderzoeker zorgt ervoor dat een deel van de rekenopdrachten passen bij het rekenniveau van
de student, zoals dat uit het dossieronderzoek en de hulpvraag blijkt Een ander deel maakt hij iets
moeilijker, zodat dit aansluit bij de zone van de naaste ontwikkeling van de student Aan de hand
van deze opdrachten kan de student goed laten zien wat hij al zelf kan en wat hij kan met wat hulp
Dit laatste is dan de stof waar hij aan toe is Het is van belang dat de onderzoeker hiervoor geschikte
opdrachten kiest Opdrachten die te moeilijk zijn, leveren te weinig informatie over rekenen
op maar veroorzaken wel ongewenste bijeffecten Overvragen leidt al snel tot gebrek aan concentratie,
een overbelast werkgeheugen en afnemende motivatie
De onderzoeker selecteert zowel formele opdrachten (sommen) als functionele opdrachten (contexten)
Met de formele opdrachten kan hij onderzoeken in hoeverre er in de verschillende domeinen
sprake is van ‘vlot rekenen’ (Hoofdlijn 3) Hierdoor kan hij een beeld krijgen van de mate
waarin de student oplossingsprocedures kent en begrijpt en deze flexibel kan toepassen Ook de
onderliggende concepten komen zo aan het licht
De functionele opdrachten leveren vooral een beeld op van het probleemoplossend handelen De onderzoeker
gaat na hoe de student de drie stappen voor het probleemoplossend handelen (volgens
het Drieslagmodel) aanpakt
18.6 Pedagogische aspecten van een diagnostisch gesprek
De start en de afsluiting van het gesprek doen vooral een beroep op de pedagogische competenties
van de onderzoeker
De onderzoeker probeert een sfeer te creëren waarin de student en hijzelf zich bereid verklaren
een open gesprek met elkaar aan te gaan Binnen de (formele) setting van een diagnostisch gesprek
is geen sprake van gelijkwaardigheid tussen student en onderzoeker Toch is het van belang dat er
een open sfeer ontstaat, waardoor de student ‘zich laat zien’ Het moet de student vanaf de start (en
eigenlijk al daarvoor) duidelijk zijn dat het geen toets is Antwoorden kunnen niet ‘fout’ zijn, als ze
maar echt weergeven hoe de student denkt en handelt Dat vergt deskundig geregisseerde interactie
Dit begint al bij de start van het gesprek De onderzoeker herinnert aan de bedoeling van en de
aanleiding tot dit gesprek en hij vraagt hoe de student hierover denkt Hij formuleert met de student
de verwachtingen en de doelen van het gesprek