10EP2Te

İstanbul Amargi - Feminizm Tartışmaları Feminist Örgütlenme
durumunda olmadığımızı düşünüyorum.
Nilgün: Ya da direnişçi kadınlarla…
Lale: Mesela Novamed’li grevci kadınlarla dayanıştık, ziyaretlerine
gittik, dergimizde yer verdik vs. Ama orada da sözümüzü
kurarken, kapitalist sömürüyle patriarkal sömürüyü birleştirerek,
ev içi emek ile fabrikadaki çalışmalarını birleştirerek söz kurmaya
çalışıyoruz.
Sevi: Bence feminist hareketin refleksif politika üretme anında
yollar kesiştiğinde, o zaman belki de hemen kesişemeyebiliyor ya
da çabuk kopmalar, dağılmalar olabiliyor. O yolların nasıl kesişebileceği
üzerinden daha uzun soluklu politikalar yapmaya ve
bunları düşünmeye ihtiyacımız var.
Herhangi birisi geldiğinde de ya da herhangi bir örgütlenme
talebiyle bir kadın bir feminist grubun kapısını çaldığı zaman
orada hâlihazırda yürüyen, angaje olabileceği gündemler olması
gerekiyor. Bunun önemli bir şey olduğunu düşünüyorum feminist
harekette. Esmeray, “O yolgeçen hanına daha çok sahip çıkmamız
lazım,” dedi ama belki de han seni karşısına çıkartabilmek, oraya
uğramanı sağlamak ve sahip çıkman için daha çok kesişim alanları
bulmalı. Bütün bu farklılıklar bizim çok fazla bireysel olarak
geri çekilmelerimize ve o özeleştiriler altında ezilmemize ve örgütle
kurduğumuz ilişkide çekinik kalmamıza sebep oluyor gibi
hissediyorum.
Bu söyleyeceklerimin bir tarafı, bir diğeri daha bağımsız feminist
örgütlenmelerin kurumsallaşmasıyla ilgili. Amargi daha
çok fonlarla yürüyen bir yer…
Esen: Çok yeni fonlar meselesi.
Sevi: Çok yeni ama ayak uydurulan bir şey… Fonculuk meselesinin
daha bürokratik kurumlardan birebir grassroots, yerin altından
gelen, alternatif, muhalif örgütleri kapsaması da yeni bir
süreç sonuçta. Feminist örgütlenme açısından buralara gösterilen
tavrın da önemli olduğunu düşünüyorum. Bir örgütün kapısını
açamamış olmanın bir sürü sebebi olabilir: Evet, bir sürü insan
bir sürü işe koşturuyor, gündelik yaşamda para kazanmak için
işi var, bir de sadece aidatlara güvenen bir örgütlenmede sadece
o aidatların verilmesi için bile insanların çalışması gerekiyor ki
oranın kapısını açık tutmaya çalışıyorlar. Ama diğer taraftan da o
kapıyı daha uzun süre açık tutmanızı sağlayabilecek, alacağınız
fon imkanları da var. Bunun da uzun vadeli olarak feministlerin
düşeceği bir açmaz veya başka tartışmalara neden olacak bir şey
olduğunu düşünüyorum. 21. yüzyılın neoliberalizm kıskacında
bütün bu ilişkiler feminist örgütlerde nasıl olmalı?
Banu: Doğru söylüyorsun Sevi. Ben kendi adıma onlar fon alıyor,
şunlar almıyor gibi bir yargılama durumunda olmamamız gerektiğini
düşünüyorum. Örneğin Mor Çatı yaptığı işe fon alıyor, ama
önemli olan, bir fonu alıp, ona göre iş yapmıyorlar. Zaten yapılan
bir iş var ya da bir kadro var, ona göre fon alınıyor. Zaten Mor Çatı
gibi örgütlere ciddi bir kaynak gerekiyor. Öyle bir örgüt için “Bak
fon alıyor,” demek doğru değil.
Katılımcı (b): Aslında devletin boşluğunu dolduruyor.
Banu: Bir de o var, bizim kızmamız gereken fon aldığı için Mor
Çatı değil, sorumlu olduğu görevleri yerine getirmeyen devlet.
Sığınak hizmeti vermesi gereken devlet, o kaynağı kadınlara değil,
başka alanlara aktarıyor. Yalnız şu var, Avrupa’da fonlar, projeler
bir yanıyla neye yaradı ya da ne hedeflendi, buradaki tuzaklar
nelerdir onlara bakmak lazım. Fon demek huzursuzluk demektir
aynı zamanda. Bütün feminist hareketi evcilleştirmek söz konusu.
Burada daha genel bir tartışma yapmamız gerekiyor. Devlet,
hükümetler zaman içinde kendileri için tehlike oluşturabileceklerini
gördükleri her muhalif siyaseti manipüle etmeye, fikirlerinin
içini boşaltmaya, radikalliklerini törpülemeye, uysallaştırmaya
çalışıyorlar. Bugün Birleşmiş Milletler’in 8 Mart’ı Dünya Kadınlar
Günü ilan etmesinde bile bir içini boşaltma var.
Sevi: 15 Mayıs’ı da aile günü ilan ediyorlar.
Banu: Bunlar yansıdı işte 90’lı yıllarda. Avrupa Birliği’ne uyum
politikalarının hayata geçmesi, Türkiye’deki hükümetlerin AB’ye
girme planları sonucunda kadın örgütlerini bir tür kontrol altına
alma, mas etme gayretine girmesine yol açtı. Burada bunlara dikkat
etmek gerekiyor. Örneğin bizim SFK’da diretmemizin sebebi
tabii ki yaşayabildiğimiz kadar, yarın öbür gün ne olacağını söylemek
şimdiden çok zor ama biz bunu önemli bir politik aidiyet
olarak gördüğümüz için faaliyetlerimizi ve yapacağımız işleri de
bütçemize göre tasarlamak zorunda kalıyoruz. Daha büyük işlere
girişemiyoruz. Bir grup sırf varlığını buna bağladığında, başka
kaynaklar yaratmazsa ya da başka ilişkiler kurmazsa, o fon kesildiğinde
mevcudiyeti de ortadan kalkıyor Ya da çevresindeki kadınlara
sahip çıkmanın da bir özelliği bu… Mesele sadece basit
bir siyasi ilke değil, siz bir inanç, bir hedef için bir araya gelen bir
grupsunuz. Bizde üç lira da veren var, yüz elli lira da katkı veren
oluyor var. Ama o katkının yapılıyor olması politik bir birlikteliği
de ifade ediyor.
Nilgün: Zaten var olan bir dolu iktidar, hiyerarşi ilişkisine profesyonellik
ve gönüllülük gibi yeni kavramlar ve yeni iktidar ilişkileri
eklediği için ben de fon almaya yakın durmuyorum. Belki feminist
olan fon kuruluşlarından ve küçük fonlar alınabilir. Yargılamaktan
vazgeçmemiz lazım. Feminizmleri tartışmanın önünü açacak şe-
324 325