10EP2Te

İstanbul Amargi - Feminizm Tartışmaları Farklılıklarımızla Yanyana (mıyız?)
dertleri de olan bir bireyim. Sadece cinselliği sokağa değil, sokağı
da eve doğru sürüklemek gibi bir derdi olan, burayı kanırtmaya
çalışan biriyim.
Sadece feminist ortamlarda değil, LGBT hareketin içerisinde
de, Lambda’da yaptığımız toplantılarda da queer karikatürleştirilerek
tartışılıyor. Queer bir kimlik değil, bana göre bir eylem, bir
fiil, metodolojik bir alet edevat, dolayısıyla herkesin işine yarar bir
araç, ve nasıl erkek egemen kafanın feministi karikatür bir özne
olarak tarif etmesine karşı çıkıyorsak queerle ilgili kurulan bu dilin
de dışına çıkmak gerekiyor. Severek, isteyerek ya da zorunlu
olarak üzerine dayatılmış olan kadınlık deneyiminin, baskılanma
biçimini göstermek ve baskılanmaya karşı direniş geliştirmek için
feminizm ne işe yarar, queer ne işe yarar, ben burasıyla ilişkiliyim.
Biraz böyle bakma ihtiyacı duyuyorum çünkü queerin sürekli şık,
züppe, sadece kafaları sekste gibi yaftalanmasından çok sıkıldım.
Özellikle Türkiye’de, queeri daha çok cinselliği öne çıkaran
bir şekilde konuşuyoruz çünkü cinsellik en konuşmadığımız alan,
bunu halledersek eve kadar geleceğiz. Özellikle heteronormatif
cinsellik yaşamayan insanların kemiğe dayandığı yer cinsellik
olduğu için bunun üzerinden queere bakmak ya da bunu öne
çıkarmak arzusu yaşadılar. Ben de açıkçası sadece cinselliğe takılmamayı
sürekli aklımda tutuyorum ama Türkiye’deki feminist
siyaset içerisinde tabir-i caizse bütün edepsizliğimizle bir şekilde
bunu saçmamız gerektiğini düşünüyorum. Sadece queerlerin değil,
yönelimi ne olursa olsun bütün kadınların cinsel özgürlüğünü
konuşabilmesi gerekiyor. Allah aşkına bir gün hep birlikte kadın
boşalmasını konuşalım istiyorum. Yani sürekli mağdur olarak tarif
edilen bedenin nelere muktedir olup, olmadığını konuşalım
istiyorum. Anlatabiliyor muyum? Mücadele biçimimizin bütün
bunlarla alakası olduğunu düşünüyorum. Mesela kürtajı konuşmak
için bile ben queere ihtiyaç duyuyorum. Ama konuşamıyoruz.
Buradan böyle bir beklentim var. Queer ne işimize yarayacak,
bu iş nasıl olacak, onu konuşalım. Konuştuklarımız daha
ete değecekse konuşalım diye düşünüyorum. Çok duygusal oldu.
(Gülüşmeler)
Sevi: Yok, tam tersine tartışmanın başında da altını çizdiğimiz
kaygılarımıza tercüman oldun. Bu tartışmayı bunları konuşabileceğimiz
politik bir zemin olsun diye düşünmüştük.
İnci: Gülkan’ın söylediğini çok önemli buluyorum ve tam da queerin
ve feminizmin nasıl ilişki kurması gerektiğinin cevabını
verdiğini düşünüyorum: “Ben derdimi dönüştürecek şeyi feminizmde
de bulurum, queerde de bulurum, başka bir yerlerde de
bulurum.” Politik olarak doğru olduğu için veya olması gerektiği
için farklılıklarla birarada olma söyleminin sahiplenilmesi ya da
olması gereken ideal bir durum olarak tarif edilmesi bana çok sorunlu
geliyor. Birbirimize gerçekten ihtiyacımız yoksa zaten, niye
biraradayız ki.
Aslı: Ev konusunda özellikle yapmaya çalıştığım vurgu şuydu,
daha ziyade sokaktaki cinsellik üzerinden örgütlenen bir queer
hareket var ya, queer hareketin sadece sokak değil, aynı zamanda
senin dediğin gibi sokağı eve taşıyan, evdeki yaşamın ne olduğunu
sorgulayan bir tarafının da olması gerektiğiydi, evdeki öznelere de
bir cevabı olması gerektiğiydi. Queerde kamusal alanın yüceltilmesi
de söz konusu. Hep bir ev/sokak ayrımı var ve ev dediğin şey
ister istemez aşağılanan bir alana dönüşüyor. Dolayısıyla, feminizmle
queer hareket kafa kafaya verdikleri zaman cevap üretmesi
gereken sorulardan bir tanesi de yaşamın bütün hali. Bu anlamda
Queer Feminizm’le çok yakın ilişki içerisinde olması gereken
bir hareket ama maalesef Türkiye’de hâlihazırdaki queer hareket
ile feminist hareket arasında bu tür bir ilişki yok.
Meryem: O yüzden de birbirlerini çok dışlıyorlar. Mesela buradaki
queer hareketle feminist hareket, biri evlilik vs. konularını
gündemine sokmadığı için, öbürü de cinsel farklılığı, cinselliği
çok işlemediği için çarpışıyorlar.
Hazal: Ben queer ve feminizm arasındaki çatışmanın sebebinin
odaklandıkları konuların farklılığı olduğunu düşünmüyorum.
Farklılıklarla birarada olmak ne demek? En azından benim deneyimim
8 Mart Plaformları’nda vs. farklılıklarla birarada olmak
şöyle gösteriliyor: Bir sabitlik var ve birileri onlardan farklı. Kimin
kimden farkı? Tüm platformlarda sabit özneler var ve birileri onlardan
farklı. Dolayısıyla ya birileri yol verecek, ya da ortak bir
zeminde buluşulacak, ama böyle olmuyor. Sabit özne(ler) üzerinden
farklılıkları yeniden yeniden üretip, en sonunda hiçbir şekilde
ortaklaşamadığımızda da 8 Mart’taki gibi kavgalar çıkıyor. O
karşılıklı bir dışlama ilişkisi değil bence sabit olanın sürekli birine
sen şu kadar farklısın dediği ve konuştuğu her pozisyondan
da farklılığının yeniden üretildiği bir durum söz konusu. Çünkü
sürekli sabit bir şeye doğru konuşuluyor. Sadece feminist ve queer
hareketin karşılaştığı yerlerde değil, kendi içimizdeki feminist
toplantılarda da aynı durumun söz konusu olduğunu düşünüyorum.
Gülkan: Hazal’ın dediğine katılıyorum. Ben alet edevat diyorum,
metodoloji diyorum ama içinde bulunduğum feminist hareket
bana “farklısın” diyor.
Ülkü: Queer hareketi sadece cinsiyet kimliklerini değil kapitalizm
dahil bütün sistemleri sarabilecek bir amacı olan bir hare-
394 395