10EP2Te

İstanbul Amargi - Feminizm Tartışmaları Pornografi ve Feminizm
Deep Throat’a iktidar tarafından getirilen suçlamalardan biri
“doğal olmayan” bir cinsel ilişki biçimi olan oral seksi merkezine
alması, ikincisi ise klitoral orgazm diye bir şeyin var olduğuna kadınları
inandıracak olmasıydı. Açıkçası o güne kadar klitoris diye
bir şeyin adını bile duymamış, bunun bir yalan olduğunu savunan
bir yapıdan bahsediyoruz ve ne kadar cinsiyetçi olsa da klitorisi
gündeme getiren bir tartışmaya neden oluyor film.
Bu dönemde feministler de pornografinin cinsiyetçiliği ve
kadın düşmanlığını fütursuzca sergilediğini, kadınları metalaştırdığını
ve kadın bedenini sömürdüğünü, kadınları ikincilleştirdiğini
iddia ettiler. Bugün Türkiye’de feminizm içerisinde kendini
kabul ettiren yaygın olan görüşün bu olduğunu düşünüyorum.
Deep Throat özelinde konuşacak olursak kadının klitorisinin boğazında
olması tabii ki de çok eril, çok fallik bir fantezi. Filmdeki
cinsiyetçilik inkâr edilemez ancak bu ve benzeri pornografik
temsillerin kadın düşmanlığının ve kadına yönelik şiddetin nedeni
olduğunu savunmak bambaşka bir şey diye düşünüyorum.
Bu temsiller toplumun, kültürün içindeki içselleştirilmiş cinsiyetçiliğin
kaynağı mı yoksa yeniden üretildiği bir alan mı? Radikal
feministlerin iddiası kadınlara yönelik cinsel şiddetin kaynağının
pornografi olduğuydu. Robin Morgan’ın “Pornografi teoridir, tecavüz
pratiktir” 3 sözü neredeyse anonimleşti ve Nixon’la başlayan,
Reagan’la doruğuna ulaşan pornografi karşıtı politikaların
eksenine oturdu. Tabii ki de bu yönetimler cinselliği üremeye
dayalı, evlilik içi, heteroseksüel bir cinsellik olarak tesis etmek
üzere, cinsellik üzerine konuşmanın her türlüsünü sıkı denetime
bağlamak için feminist söylemin arkasına saklanıyorlardı.
Bu söyleme karşılık, Carol Queen’in de tartıştığı üzere seks
pozitif ya da pro-seks feministler ise feminizm içerisinde ana
akımlaşan bu tavrın feminizmin seks negatif olması, kadınları
cinselliğin özneleri değil mağdurları gibi konumlandırmasıyla
paralel gittiğini, bu işi yapan kadınların da feminist olabileceklerini,
illa sistemin zorla kurbanlaştırdığı, zorla çalıştırılan, kendi
ezilmelerinin farkında olmadan patriarkanın palazlanmasına
aracı olan “aptal kadınlar” olmadıklarını, cinselliği dışlamadan da
feminist olunabileceğini savundular. Bu hareketin içinde önemli
bir kısım seks işçiliği yapmış ya da yapan kadınlar, sado/mazo ve
butch/femme lezbiyenlerdi.
Sansür karşıtı feministler ise sadece pornografi açısından
değil, sansürün her türlüsüne karşı çıkmak gerektiğini, sansürün
3 Morgan, Robin, (1978), “Theory and Practice: Pornography and Rape”, (içinde)
Going Too Far: The Personal Chronicle of a Feminist, Vintage, New York
güç, iktidar ve muhafazakârlıkla ilişkilerine dikkat çekerek savundular.
Feminizm içerisinde bu seks pozitif ve sansür karşıtı pozisyon
içerisinden konuşan önemli iki akademisyen var, Gayle Rubin
ve Linda Williams.
Peki ya cinselliğimiz
Gayle Rubin, Queer Teori’nin oluşumunda da çok önemli katkısı
olan 1984 tarihli metni “Thinking Sex” de, artık cinsellik hakkında
düşünmenin vakti geldiğini ve cinselliği analiz etmek için yeni bir
radikal teoriye ihtiyacımız olduğunu söyler. 4 Cinselliğin her zaman
için politik bir mesele olduğunu, ama tarihin bazı dönemlerinde
cinselliğin çok daha keskin biçimlerde sorunsallaştırıldığını ve çok
daha açıktan politize edildiğini söylüyor ve tarihsel bir perspektiften
19. yüzyıl Viktoryen ahlakı tarafından belli cinsel davranışlara,
bunların edebiyattaki temsilerine, kürtaja ve mastürbasyona nasıl
saldırıldığını anlatıyor. 1950’lerden sonra ise devletin eşcinselliği
nasıl kriminalize ettiği ve eşcinseller üzerine nasıl bir taarruzda
bulunduğunu anlatıyor.
Rubin, cinsel davranışlarla ilgili bir piramitten bahseder. Bu piramitte
evlilik içi heteroseksüel cinsellik en tepededir, daha altlara
inildikçe eşcinseller, lezbiyenler, sadomazoşitler, oğlancılar, travesti
ve transeksüeller, seks işçileri ve porno oyuncularının olduğunu
söyler. Hiyerarşinin aşağısındaki davranışlar ya patolojize ya
da kriminalize ediliyordur.
Rubin’e göre, cinsellik üzerine söz sahibiymiş gibi duran bir
feminizm olduğu düşünülüyor hâlbuki feminizmin cinsiyet eşitsizliğine
bağlı konularla alakalı mevzular dışında, örneğin cinsel
şiddet meselesi dışında cinsellikle ilgili herhangi bir söylemi yok.
Bununla beraber radikal feministler, bazı cinsel aktiviteleri antifeminist
olarak değerlendirmeye başlamışlardı. Yani monogam,
uzun süreli, kutuplaşmış rolleri oynamayı içermeyen, lezbiyen
ilişkiler bu tarz bir feminist söylem içerisinde cinsellik hiyerarşisinin
en üstünde yer aldı. Tabii ki de kabul edilemeyen davranışlar
fuhuş, transeksüellik, Bağlanma-Disiplin-Sadizm-Mazoşizm
(BDSM) idi. Pornografinin en kabul edilemez türlerini, seks işçiliğinin
en kurban eden örneklerini özenle seçip, biricik ve tek
temsil olarak aktarma eğilimi vardı.
Gayle Rubin seksizmin ve cinsel şiddetin porno ve seks işçiliği
endüstrisinden kaynaklandığı savının sosyolojik olarak doğru
olmadığını, bunların kültürün içinde hâlihazırda var olan cinsi-
4 Rubin, Gayle, (1984), “Thinking Sex: Notes for the Radical Theory of the Politics
of Sexuality”, (içinde) Pleasure and Danger (ed.) Carole Vance, Routledge
452 453