10EP2Te

İstanbul Amargi - Feminizm Tartışmaları Farklılıklarımızla Yanyana (mıyız?)
mesele karşısında bir araya gelip, ona karşı bir direniş oluşturup,
mesele belli bir yere evirildiğinde de tekrar dağılabilme iradesini
gösterebilmek olarak algılıyorum. Bunu nasıl yapacağımızı sesli
düşünüyorum. Söylediklerim bir reçete falan değil, pratiğe ilişkin
birlikte düşünme egzersizi. Bir toplantıda, “Özgürlük için bir reçete
yok, hiçbir bir araya gelişin iktidarsız bir biçimi yok,” denmişti,
çok hoşuma gitmişti. Ama buradaki mesele ittifakı oluşturacak
belli grupların ya da öznelerin üslubunu, iktidarın sabitlenmemesine
dönük arzuyu hayata geçirme çabası gibi algılıyorum.
Mesela bu noktada “Kürtaj meselesinde ne yapılabilirdi?” ve
“Şu anda yapılan şeyin iktidar dinamiği bunun neresini tıkıyor?”
diye düşündüğümde, bunları yüksek sesle söylemekten de ödüm
patlıyor. (Gülümseme) Bana iyi hissettirmeyen ve bir şekliyle kürtaja
ilişkin kendi deneyimime ait feminist sözü söylememe dair
bana engel olan şey şu: Devletin belirlediği bir şeyin karşısında
son derece hızlı davranmak zorundayız ve lanet olsun ki reel politika
yapmak durumunda kalıyoruz. Zaten bir şekliyle hikâye
sıkıntılı başlıyor. Tam da bunun farkındayken bile toplantıların
alınma biçimi, kararların alınma biçimi, kararların toplantı öncesi
alınıp, sanki burada beraber alınıyormuşçasına söylenme biçimi,
sözlerin önceden belirlenmiş olması, o toplantıya Beyoğlu’na
akşam yediden sonra gelebileceklerin gelmesi, çocuğu olanların
kendilerini söz söylemekte kötü hissetmesi, farklı feminizmlerden
gelenlerin kendilerini kötü hissetmeleri gibi sorunlu gördüğüm
bir sürü şey var. Ben ki kendi adıma kendimi çok kudretli
varsayarken bile, iki kez kürtaj toplantısına gittim ve söz kuramayacağım,
kurarsam bile “Acil bir şey var, bu tür tartışmaların yeri
burası hiç değil zaten,” denilecek diye sustum. Binlerce kadının
tekil, tekleştiren, çokluğu kaybettiren feminist bir söz kurmasının
problemli olduğunu düşünüyorum. Bunun bir sürü feminizmi ve
kadınlık deneyimini yok saydığını düşünüyorum.
Mesela, 90’ların ortasında Seattle’daki küreselleşme karşıtı
hareketin nasıl örgütlendiğini düşünüyorum ya da Wall Street’in
işgalinden esinlenen eylemler örgütleyebilirdik diye düşünüyorum.
Bir yeri sembolik de olsa işgal etseydik, yasa çıkana kadar
o alanda mesela her hafta farklı birileri, İslami feministler, transfeministler,
o feministler, bu feministler dursaydı ve mesela, üç
tane öğrencinin yaşadığı, menopoz geçiren bir kadının kürtaja
dair sözlerini söylediği ve dinlediği, itiraz edip, yargılamadığı, bir
alan oluşturabilseydik, diyorum. Burada kurumsal temsiliyetten
de bahsetmiyorum.
Soldan gelen bir deneyimle bütün politik süreçlerin çok dikey
örgütlendiğini düşünüyorum. Çok merkez kurum kafasıyla
gittiğini, belli deneyimlerin (sert gelebilir belki, özellikle biraz
parodileştirerek söylüyorum ki görünür olsun), bu şekilde örgütlendiği
sürece daha iktidarlı olan deneyimlerin egemen olmasının
kaçınılmaz olduğunu düşünüyorum. Ben şunu yüksek sesle
söyleyebileceğim bir alan ne zaman bulabileceğimi bilmiyorum:
Benim için kürtaj yaradır, bedenimde, ruhumda yaradır. Kürtajın
yasaklanmaması gerektiğini savunurken patriarkanın, heteroseksizmin
benim bedenimde açtığı yaraları nasıl yüksek sesle söyleyeceğim?
Bunun sözünü feminist hareket içerisinde nasıl kuracağım?
Pazar günkü mitingde “Yürüyüşten sonra açık forum
yapılacak,” dendiğinde çok heyecanlandım. “Örgüt temsiliyeti
olmayacak ve isteyen kadın mikrofonu eline alacak ve kürtaj yasağına
karşı sözünü söyleyecek,” dendi. Bakayım, bu olacak mı diye
o güneşin altında beyin kanaması geçirecek noktaya gelinceye kadar
ben o forumu bekledim, ama olmadı.
Şu anki kampanyanın örgütlenme biçimine baktığımızda,
hızdı, zamandı, tamam ama şu çok mu zor: O da kendi içinde
mutlaka bir sürü sorun yaratacaktır, ama o çokluğun birbirinin
üstüne basmadan kurulabileceği bir açık alan, birbirimizi dinlediğimiz
ama dışarıya doğru da laf söyleyen forum tarzı bir şey
yapılamaz mıydı? Ve bu yapılabilseydi iktidara karşı şunu da demiş
olurduk: Bu kadınlar sadece tek bir şeyde ortaklaşıyorlar, sen
devlet olarak isteyenlerin kürtaj yaptırmalarını yasaklayamazsın,
bu kadınlar biraradalar ve farklılıkların üzerine de basmıyorlar.
Bunu, kendine de iktidara da göstermek zengin ve kudretli bir politik
duruş gibi geliyor bana ama bunun da kendi içinde bir sürü
açmazı vardır elbette.
Feride: Gülkan’ın söylemeye çalıştıkları bağlamında son zamanlarda
özellikle kürtaj platformu ve Amargi üzerinden kafamı çok
karıştıran şeylerden bahsetmek istiyorum. Toplantılarda, ben feministsem,
ben kadınsam, ben zaten iktidar değilim, o yüzden
söylediğim hiçbir şey de asla iktidarlı bir söz olmayacaktır diye
bir ön kabul içinde olunduğunu hissediyorum. O yüzden bir sürü
kadın kalkıp, acayip iktidarlı sözler söyleyerek seni susturdukları
zaman o iktidar olmamış oluyor, çünkü onlar kadın zaten, erkek
değiller, o yüzden iktidar olamazlar gibi bir düşünce var. Hepimiz
eşitmişiz gibi konuşuyoruz ama tabii ki değiliz! Mesela Gülkan
forum fikrini anlatırken, ‘nasıl olur’u düşünüyordum. En başında
bir çağrı yapılır diye düşündüm ardından o çağrı kime seslenecek
ve ne diyecek? Peki, bu çağrı kimlere ulaşabilecek? Nasıl olacak
da binlerce kadın oraya gelip, o mikrofona konuşacak? Eğer facebooku
yoksa ya da mail grubunda yoksa bilmeyecek. Bu iletişim
ağında olmayan kadınlara ulaşabilecek bir örgütlenme yapamıyo-
402 403