10EP2Te

Recommendations

Info

İstanbul Amargi - Feminizm Tartışmaları Radikal Feminizm 1990’larda her konuda feministlere mikrofon uzatıyordu, her konuda ne dediğimiz merak ediliyordu, her gazetenin kadın meseleleri üzerine yazan bir yazarı vardı. Peki, bu noktadan şu anda bulunduğumuz konuma nasıl geldik? Burada kimlik politikalarının nasıl bir etkisi olduğuna bakmak lazım: Kimlik politikaları ilk başta insana çok makul görünüyor. Kadınlar arasında farklar yok mu? Var. Mesela biz yaşlıyız, siz gençsiniz çoğunuza devamlı hatırlatılıyor bu, aramızda kocasının parasıyla geçinenler var, çalışarak geçinenler var, başka dil konuşan Kürt kadınlar var vs. Bu farklılıkların ifade edilmesi lazım… Peki, Kürtler arasında farklıklar yok mu? Sınıf farkı yok mu? Cinsiyet farkı yok mu? Yaş farkı yok mu? Var. İşçi sınıfının içinde yok mu bu farklar? Zaten ortak bir hareket olmak bu farklara rağmen ortak ezilmişliğini ifade etmektir. Feminist örgütlenme de bu farklılıkların ifade edilebildiği ve bir şekilde ortaklaştırılabildiği bir örgütlenme biçimi ve yöntemidir. Şu anda hiçbir şekilde Türkiye’de feminist örgütlenme yapılmıyor. Örneğin bu etkinlik biçimi feminist değil. İki kişi konuşuyor, siz dinliyorsunuz, feminist örgütlenme modeli bu değil. Feminist örgütlenmenin önemine dair ikinci bir şey daha söylemek istiyorum. Niye bir politik harekete katılırsınız? İçinizde sizi ezenlere karşı bir öfke vardır. Bu öfkeyle gelir, o politik hareket içerisinde yer alırsınız. Öfkeyi bir biçimde anlamlandırıp, atamazsanız, bunu hareketteki başka insanlara yöneltirsiniz. Birbirinden nefret eden, birbirine kızan kadınlar size bir şey hatırlatıyor mu? Küçük grup, bilinç yükseltme grubu gibi yöntemlerin hiç modası kalmadı bildiğim kadarıyla, biz de yapmadık; en önemli hatalarımızdan biridir. Daha doğrusu çok az yaptık ama bu örgütlenmemizin bir parçası değildi. Bilinç yükseltme öfkeyi atmanın, onu anlamlandırmanın ve ifade etmenin bir biçimidir ve çok büyük faydası vardır. O öfke atılamadığında başka kadınlara yansır ve bu örgütlenme içindeki kadınların birbirini yemesine neden olur. Bu yüzden bence feminist örgütlenmeden uzaklaştığımız noktalarda kaybettik. Kadınların kurtuluşu için bağımsız politika ön koşuldur Her toplumsal grup içinde kadın var. Kürtlerde kadın var, işçiler içinde kadın var, sakatlarda kadın var, sarışınlarda kadın var, ihtiyarlarda kadın var, Çerkezlerde kadın var. Bütün meseleler kadınların da meselesi, kadınları da etkiliyor. Kadın hareketi bunlara destek verebilir mi? Tabii ki, ama kadın hareketinin kadınlarla ilgili bir tahlili, analizi ve sözü yoksa o zaman sadece bunları söyleyen bir şey haline geliyor. Yani Kürt meselesine, Çerkez meselesine, sınıf mücadelesine destek verildiği zaman (hepsi tabii çok önemli sorunlar) kendi sözü olan bir feminist hareket olmuyor. Başka meseleleri taşıyan bir hareket oluyor ya da bu hareket belki özel hayatında feminist hassasiyetlerle yaşayan, mesela kendini dövdürtmeyen bir kadın topluluğu oluyor. Ama bu tür bir hareketin örgütlenmesi ve hareketin dışındaki kadınlar için cazibe merkezi olması da mümkün değil. Mesela 87’de feminist hareket ilk kez dayağa karşı sokaklara çıktı, sonra Tacize Hayır Kampanyası’nı yürüttü. 2012’de feminist hareket ne diyor? Cinayetlere karşı isyandayız! Ama 87’de feminist hareket dayağa karşı yürüdüğünde o zamanlar dayağa karşı olan kimse yoktu. Özgün bir söz söyleniyordu çünkü dayağın adı dahi yoktu. Ama bugün kadınların cinayete kurban gitmesini kim savunabilir? Dolayısıyla feminist hareketin başka bir şey söylemesi lazım. Kadınlar zaten dünyanın yükünü taşıyorlar, çocuk var, ev işi var. Yalnız oturup, işe giden bir kadın bile bir erkekten daha fazla iş yapıyor. Daha fazla kadınlık vazifesi var çünkü mesela erkekler daha bakımsız, kadınlar daha bakımlı olmak zorunda. Şuraya bakıyorum, kendiminki de dâhil bir sürü boyalı saç görüyorum. Bu da iş işte! Gündemleştirilecek bu kadar mesele varken bir de başka hareketlerin de gündemini kendi içine alıyorsun, kendi gündemini oluşturacak akıl da, zaman da kalmıyor. Dolayısıyla Handan’ın değindiği o ayrılıkçı ruha dönmek ve birisi size “Kadın meselesi diyorsunuz ama Kürt halkı Uludere’de öldürülüyor, ona bir şey demiyorsunuz,” dediğinde “Uludere’de öldürülenlerden daha fazla kadın her gün Türkiye’de öldürülüyor,” diyecek bilgi ve bilinç gerekiyor bize. Bilinçlenme insanı ömrü boyunca rahatsız edecek bir düşünceye sahip olmak demektir. Adam seni “Canım, cicim,” diye severken kafanın arka tarafında bir şey seni rahatsız etmeli. Bilinç budur. Birisi sana Uludere dediği zaman “Her gün şu kadar kadın öldürülüyor,” demektir bilinç. Kalanı bilgi. Biz bu bilinçlenmeyi sağlayamadık ve gündemimizden de çıkardık galiba, bana öyle görünüyor. Selin: Ben SFK’lıyım, bahsettiğiniz dönemde politika yaptığınız sosyalist feministlerle de bir süredir aynı örgütte politika yapıyorum. O dönemleri bilmiyorum tabii ki ama şu anda SFK’da Ayşe’nin söylediklerinden çok farklı şeyler konuşmuyoruz. Tabii ki de Sosyalist Feminizm demek SFK demek değil, SFK’nın tekelinde değil, bir sürü karma gruplarda da kendine sosyalist feminist diyen kadınlar var. Bu değişimin, dönüşümün nedeni her neyse bence feminizm için iyi olmuş. O zamandan bu zamana sosyalist feministlerle sizin ilişkileriniz de çok devam etmemiş belli ki, ara- 32 33
İstanbul Amargi - Feminizm Tartışmaları Radikal Feminizm nızda bir etkileşim olamamış diye düşünüyorum. Çünkü SFK’nın başlangıcıyla ilgili hazırladığımız metinde de çok net bir şekilde esas alanın sosyalizm değil feminizm olduğu belirtilir. Sosyalist feminist olmak ise patriarka ile kapitalizm arasındaki ilişkiyi kurmak yerine, önce sosyalizm gelecek sonra feminizm, demek değil. Sormak istediğim soru ise şu: Handan, sen “Biz feministler her türlü sorunu halletmek zorunda değiliz,” Ayşe sen de “İki sistem var, bunlar birbiriyle çoğunlukla çelişiyor ama birbirlerini besledikleri yerler de var,” dedin. Ayşe: Besleme demedim, ittifak yaptığı yerler var dedim. Selin: Peki, ittifak yaptığı yerler var. Diyelim ki bir kadın evde babasından, kocasından şiddet görüyor ve iş bulması ona bir kurtuluş alanı olabiliyor. Senin de dediğin gibi, bir kadın olarak iş hayatına girdiğinde patriarka ile kapitalizmin, sermaye piyasasının ya da çalışma alanlarının iç içe girme hallerini de görmezden gelemeyiz, değil mi? Ayşe: Yok, katılmıyorum. Selin: Patriarkayı güçlendiren sistemler ya da unsurlar varsa, onlara çözüm bulmanın, durumu değerlendirirken bu unsurları da göz önüne almanın yolumuzu daha çok açacağını düşünüyorum. Yanlış mı anlıyorum sizin söylediklerinizi? Ayşe: Öncelikle şunu düzeltmek isterim. Sosyalist feministlerle radikal feministler arasında bir etkileşimden söz etmek mümkün değil. Mesela ben 1990’lardan beri savunduğum fikirlerimi neredeyse hiç değiştirmedim. En azından kendi adıma etkilenmediğimi söyleyebilirim, etkileşim karşılıklı bir şeydir, böyle bir şey söz konusu değil... Karma örgütlerde feminist kadınlar olabilir ama mesela kendime radikal ya da devrimci feminist diyen bir kadın olarak bu fikirlerimle Kanarya Derneği’nde çalışsam, çok büyük bir değişiklik yaratır mıyım? Biraz yaratırım ama ben Kanarya Derneği çalışanıyımdır. Oranın davasını savunuyorumdur, “Kanaryalar güzel öttürülsün,” diyorumdur. Özellikle uç bir örnek veriyorum. Bunu biz de yaptık, şimdi bu katlanarak sürdürülüyor. O örgütler devrimi bile savunsalar, ben feminist devrimi savunuyorum. Feministler şu şekilde örgütlenmez: Kalabalıklaşacağız, kalabalıklaşacağız, güç biriktireceğiz, bir gün devrim yapacağız. Bu sol devrimci bir örgütlenme tanımıdır. Bazı sol örgütler bile böyle düşünmüyor. Bu bir tür komünizme mahsus devrimci mücadelenin örgütlenme biçimidir. Feminizm iş üzerinden örgütlenir. Aynı fikirleri düşünüyoruz üzerinden örgütlenilmez. Feministler olarak nasıl fikir üretiriz? Bir konu üzerine, örneğin cinayetlerle ilgili bir şey yazacaksak ilk önce hem kendi deneyimimizi akta- rırız hem de okuruz. Yani hem kişisel deneyimimizi katarız hem politik olanı katarız. Bunları bir araya getiren düşünce tarzına feminizm denir. Bunu bilince çeviren örgütlenmeye de feminist örgütlenme denir. Kapitalizmin kadınların ezilmesinden, sömürülmesinden yararlandığı doğru. Kapitalizm işine gelen her türlü ilişkiden ırkçılıktan da milliyetçilikten de yararlanır. Sovyetler Birliği yıkıldıktan sonra insanlar 90’larda Türkiye’ye gelip, inanılmaz düşük ücretlerle çalışmaya başladılar. Kapitalizm bütün bu durumlardan yararlanır ama bunların hiçbiri kapitalizme içkin, kapitalizmin vazgeçemeyeceği, olmazsa olmazı değildir. Kadınlar evde sömürülmeden de kapitalizm olabilir. Kapitalizm bu, sömürü olmadan devam etmez denilemez. Bugün mesela Dubai’de Polonyalı göçmenler çok kötü şartlarda çok düşük ücretlerle çalıştırılıyor ama Dubai’deki kapitalizm Polonyalılar olmadan da yürür. Kadınların kapitalizm tarafından sömürülme meselesi de böyle. Kapitalizm tabii ki bu sömürüden de yararlanıyor, aynı şekilde patriarka da kapitalizmden yararlanıyor. İşsizlik artıyor, ilk önce kadınları işten çıkarıyorlar. Kadın eve dönüyor, dayağa dönüyor. Bu kapitalizmin özelliği ya da vazgeçilmezi değil. Eğer bu kapitalizme içkin bir özellik olsaydı, kapitalizmin yıkılması kadınların kurtuluşu için ön koşul olurdu. Bu yüzden, bağımsız politika yürütmek kadınlar lehine kazanımlar için ön koşuldur. Mesela İskandinav ülkelerinde, örneğin Norveç’te kazanılan kadın haklarının sebebi sosyal demokrasi değil güçlü bir bağımsız kadın hareketinin olmasıdır. Sonuç olarak, kapitalizm ve patriarka arasında bu tür bir bağlantı kurulması anlamsız geliyor bana. Yoksa ben komünistim, kapitalizmle zaten derdim var. Ama bu bağlantı problemli ve bence hareketin önünün tıkayan bir şey… Esen: Hartmann, Marksizm’le Feminizmin Mutsuz Evliliği’ 10 nde “Patriarka kapitalizme içkindir, kapitalizmin olmazsa olmazıdır,” demez, bu ortaklığın tarihsel olduğunu söyler. Bu durumda Delphy ile Hartmann arasındaki fark, birinin patriarka ve kapitalizm diye iki ayrı sistem olduğunu söylerken diğerinin patriarkal kapitalizm diye tek bir sistem olduğunu mu söylemesi? Ayşe: Hayır, aralarındaki fark Hartmann’ın patriarkayı bir sömürü sistemi olarak tanımlamıyor oluşu. Delphy ve biz patriarkanın ayrı bir sömürü sistemi olduğunu dolayısıyla kadınların ayrı bir 10 Hartmann, Heidi, (1992), “Marksizm’le Feminizmin Mutsuz Evliliği”, (çev. Gülşad Aygen), (içinde) Kadının Görünmeyen Emeği, Gülnur Acar Savran ve Nesrin Tura Demiryontan, (Haz.) Yordam Kitap, s: 157-198, İstanbul 34 35
Page 2 and 3: İstanbul - Amargi Feminizm Tartı
Page 4 and 5: İstanbul Amargi - Feminizm Tartı
Page 26 and 27: Kürt Kadın Hareketi ve Feminizm
Page 44 and 45: Dindar Kadınlar ve Feminizm “Her
Page 68 and 69:
İstanbul Amargi - Feminizm Tartı
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
Page 86 and 87:
Page 88 and 89:
Page 90 and 91:
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97:
Page 98 and 99:
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Page 114 and 115:
Page 116 and 117:
Page 118 and 119:
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Page 128 and 129:
Page 130 and 131:
Page 132 and 133:
Page 134 and 135:
Page 136 and 137:
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Feminist Örgütlenme “Ben eksiğ
Page 152 and 153:
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
Page 158 and 159:
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Page 164 and 165:
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174 and 175:
Page 176 and 177:
Page 178 and 179:
Page 180 and 181:
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
Page 186 and 187:
Farklılıklarımızla Yanyana (mı
Page 188 and 189:
Page 190 and 191:
Page 192 and 193:
Page 194 and 195:
Page 196 and 197:
Page 198 and 199:
Page 200 and 201:
Page 202 and 203:
Page 204 and 205:
Page 206 and 207:
Page 208 and 209:
Anayasa Tartışmaları “Bir kad
Page 210 and 211:
Page 212 and 213:
Page 214 and 215:
Page 216 and 217:
Page 218 and 219:
Page 220 and 221:
Page 222 and 223:
Page 224 and 225:
Page 226 and 227:
Pornografi ve Feminizm “Pornograf
Page 228 and 229:
Page 230 and 231:
Page 232 and 233:
Page 234 and 235:
Page 236 and 237:
Page 238 and 239:
Diziler nasıl yapılıyor/yazılı
Page 240 and 241:
Page 242 and 243:
Page 244 and 245:
Page 246 and 247:
Page 248 and 249:
Page 250 and 251:
Page 252 and 253:
Page 254 and 255:
Page 256 and 257:
Page 258 and 259:
Page 260 and 261:
Page 262 and 263:
Page 264 and 265:
Page 266 and 267:
Page 268 and 269:
show all

10EP2Te

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?