2.2. organik tarım - ITO

gübrelerdir. Yeşil aksamı, özellikle yaprağı bol olan tek yıllık otsu bitkilerin
gelişme dönemlerinin belirli bir zamanında ve yeşil aksamının bol olduğu
devrede toprakla karıştırılmasına "yeşil gübreleme" ve bu amaçla kullanılan
bitkilere "yeşil gübre" bitkisi denir. Bu bitkiler toprağa karıştırıldıktan sonra
çürüyerek iyice toprak organik maddesi haline gelir. Yeşil gübrelemede amaç
toprağın organik madde içeriğini zenginleştirerek fiziksel, kimyasal ve
biyolojik özelliklerini iyileştirmektir. Yeşil gübre bitkisi olarak baklagiller
kullanılmış ise, bu bitldler aynı zamanda kökleri vasıtasıyla atmosferin
serbest azotunu bağladıkları için toprağa azot da kazandırırlar. Ayrıca bu
bitkilerin kökleri geniş bir toprak kitlesiyle temas halindedir. Bu nedenle
yeşil gübre olarak değerlendirilen bu bitkiler, toprak derinliklerindeki mikro
elementleri de alır, dolayısıyla toprağa karıştırıldıkları zaman bu elementleri
toprak yüzeyine de taşırlar. Yeşil gübre olarak hızlı gelişen, bol yeşil aksamı
olan ve fakir topraklarda bile yetişebilen bitkiler tercih edilmelidir.
Bol yeşil aksam, toprağa fazla miktarda bitkinin karışmasını sağlar. Ayrıca
yeşil aksamların su içeriği fazladır. Bu da yeşil gübre olarak kullanılan
bitkinin toprakta çürüyüp organik madde haline dönüşümünü hızlandırır.
Yeşil gübre bitkilerinin toprağa karıştırılmalarının kolay, çimlenme
yeteneklerinin yüksek, ısı ve ışık değişikliklerine, hastalık ve zararlılara
karşı dirençli olmaları gerekir. Baklagil bitkileri toprağa ayrıca azot
kazandırdıkları için tercih edilirler.
Tablo 3. Önemli Bazı Yeşil Gübre Bitkileri
Baklagil Bitkileri
Yonca
Çayır yoncası
Taş yoncası
Soya fasulyesi
Kanada yem bezelyesi
Yem börülcesi
Kırmızı açgül
Japon üçgülü
Yalancı tüylü fiğ
Avusturya bezelyesi
Baklagil Olmayan Bitkiler
Çavdarlar
Yulaf
Arpa
Darı
Karabuğday
Çim
Sudan otu
Hardal
Kolza
Kışlık yulaf ve arpa
177