Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
akımından zengin yemlerle (baklagil taneleri veya küspeler) takviye<br />
edilmelidirler. Buğdaygil tanelerinin sığırlara kırılarak ve hatta daha iyisi<br />
ezme şeklinde verilmeleri uygun olur. Aksi takdirde büyük bir kısmı<br />
işkembede değerlendirilmeden dışkı ile atılır. Bu da bir nevi israf demektir.<br />
Mısır, enerji bakımından en zengin (3300 kcal/kg), selüloz bakımından en<br />
fakir (%2) tane yemdir. Sindirilme derecesi yüksektir. Doymamış yağ<br />
asitlerinden zengin olduğundan fazla verilirse hayvanlardan elde edilen<br />
tereyağını yumuşatır. Sorgum, kurak ve sıcak iklimlerde yetişebilir. Besin<br />
maddeleri miktarı ve besleyici değeri mısıra benzer. Bazı türlerin de,<br />
özellikle kavuzlu tohumlarında yüksek düzeyde tanen vardır. Sorgum, bu<br />
nedenle hayvanların çoğu tarafından sevilmez.<br />
Buğdayın enerji düzeyi mısıra yakındır. Sindirilme derecesi oldukça<br />
yüksektir. Yağ (%2'den az) ve selüloz (yaklaşık %2) miktarı düşüktür.<br />
Azotsuz öz maddenin çoğu nişastadan oluşur. Buğday, kalsiyum bakımından<br />
fakir, fosforca zengindir. Vitamin A ve D bakımından çok yetersizdir.<br />
Vitamin E yönünden yüksektir. Çok ince öğütülerek hayvanlara verilmesi<br />
hamurlaşmaya neden olur. Alıştırmadan fazla verilirse sindirim zorluğu,<br />
şişme, bazen ishal yapabilir. Karbonhidratlarda zengin olduğundan besi<br />
hayvanları için oldukça uygundur. Süt ineklerine verilecek karışımlara % 30<br />
buğday katılabilir.<br />
Arpa, besin değeri kavuz miktarına bağlıdır. Koyun ve keçiler dışındaki<br />
hayvanlara kabaca kırılarak verilmelidir. Sindirilme derecesi iyidir, ancak<br />
kavuzda bulunan selülozun sindirimi oldukça düşüktür. Lisin bakımından<br />
yetersiz olduğu için proteinin kalitesi düşüktür. Arpa fosfor açısından<br />
zengindir.<br />
Yulaf, tahıllar içinde en önemli yem maddesidir. Ortalama % 12 protein,<br />
% 11 selüloz içerir. Yağ oranı (% 5) fazladır ve doymamış yağ asitleri<br />
bakımından zengindir. Yağın yüksek olması yemin lezzetini artırır. Yulafın<br />
besleyici değeri kavuz miktarına göre değişir, yulaf ortalama % 20-30 kavuz<br />
içerir. Enerjisi düşüktür. Vitamin E miktarı diğer tahıllardakinin iki katıdır.<br />
Besi sığırları için yeterli enerji sağlamaz, yem karışımına tane yemlerin 1/3'ü<br />
kadar konursa hayvanlar tarafından iyi değerlendirilir. Kırılarak, ezilerek ya<br />
da kabaca kırılarak verilir. Selülozca zengin olduğu için tek başına<br />
verildiğinde sindirim sisteminde topaklaşmaya neden olmaz. Yulaf süt<br />
inekleri için uygun bir yemdir, süt yağını ve verimi olumlu etkiler, fazlası<br />
tereyağını yumuşatır ve tek başına yeterli besin maddesi sağlayamaz. Enerjisi<br />
düşük olduğu için beside karmaya katılan miktar % 25'den fazla<br />
237
Change language