Nr 608, styczeń 2006 - Znak

98MAREK KITATęgi i dobroduszny Angelo Giuseppe Roncalli zaprezentowałświatu nową twarz papiestwa – biskup Rzymu przeistoczył się z hieratycznejfigury w postać bliską zwykłym ludziom. Starożytny tytuł„sługi sług Bożych” zaczął odzyskiwać wiarygodność w oczach chrześcijan-niekatolików.Wprawdzie historia ostatniego ćwierćwieczasprawiła, że blask charyzmy „Jana Pawła Wielkiego” niemal przyćmiłwcześniejszy fenomen „Dobrego Papieża Jana”, to jednak tenostatni zasłużył sobie z pewnością na wdzięczną pamięć Kościoła,czyli każdego z nas.Formacja duchowa oraz intelektualna przyszłego inicjatora VaticanumII była w zasadzie zupełnie tradycyjna 2 . Urodził się 25 listopada1881 roku w wiosce Sotto il Monte niedaleko Bergamo. Zostałochrzczony tego samego dnia – nie z powodu zagrożenia życia,lecz ze względu na miejscowy zwyczaj. Wzrastał w ubogiej, wielodzietnejrodzinie pielęgnującej głęboką religijność. Jego ojciec chrzestny,wuj Zaverio, współorganizował w diecezji Akcję Katolicką. MałyAngelo kochał Madonnę i służył codziennie do Mszy. W dniu pierwszejKomunii wstąpił do Apostolstwa Modlitwy. Później twierdził,że odkąd pamięta, chciał być księdzem. Do święceń przygotowywałsię w seminarium założonym w dobie reformy trydenckiej przez samegoKarola Boromeusza. Poważny i sumienny, dążył na serio doświętości, dokumentując pracę nad sobą w prowadzonym wytrwaleduchowym dzienniku. Ułożonej wówczas prywatnej reguły ascetycznejmiał przestrzegać nawet jako papież. Dążył do ideału „anielskiej”czystości jezuickich świętych młodzieńców – Alojzego Gonzagi, StanisławaKostki i Jana Berchmansa. Zachwycał się prozą AlessandraManzoniego, którego Promessi Sposi stali się jego ulubioną powieścią.Oddziaływanie biskupa Bergamo, Camilla Guindaniego, wielkiegopropagatora idei zawartych w encyklice Rerum novarum,uwrażliwiło go – podobnie jak wcześniejszy przykład wuja Zaverio –na kwestię społeczną.Pod koniec września roku 1900 ordynariusz zaproponował klerykowiRoncallemu przystąpienie do egzaminu umożliwiającego studiaw Rzymie. Egzamin wypadł pomyślnie i krótko po Nowym Roku2Materiał faktograficzny do dalszej części artykułu został zaczerpnięty z książki PeteraHebblethwaite’a Pope John XXIII, Shepherd of the Modern World, New York 1985.